کد QR مطلبدریافت لینک صفحه با کد QR

براي جامعه‌اي كه "خوش‌استقبال و بدبدرقه"‌ است

سیاه‌نمائیِ خوب نيست، سفیدنمائیِ واهي چطور؟

28 تير 1392 ساعت 8:33

گروه سياسي: بنظر نمی‌رسد در اینکه ما ملّتِ "خوش استقبال و بد بدرقه"‌اي هستیم تردید و مناقشه‌اي وجود داشته باشد. اساساً ساختار روحی و روانیِ ما در طول تاریخ چنان شکل گرفته و تربیت یافته است که اغلب -خواسته یا ناخواسته-، چنین رفتاری را از خود بروز مي‌دهیم. این رفتار مي‌تواند در رابطه با یک دوستی و رفاقتِ شخصی باشد، یا در خصوص یک مربی ورزشی برای تیم ملّی، و یا حتی برای دولت‌هاي گذشته و رؤسای جمهوری!...


کورش شفیعی ایران‌نژاد


واضح است که منظور از یادآوریِ این عادتِ دیرینه، تعمیم آن به تمام افراد و گروه‌ها و لایه‌هاي مختلف مردم و کنشگران سیاسی و اجتماعی نیست و چه بسا ممکن است این خاصیت در افراد و شخصیت‌های مختلف، دارای شدت و ضعف باشد. البته ممکن است افراد و شخصیتهایی نیز پیدا شوند که از این قاعده مستثنا باشند. این افرادِ معدود و استثنایی؛ احتمالاً یا بسیار معتدل و منصف هستند و از کرامت نفسانی بالایی برخوردارند و یا اینکه از روی تعصب، عامدانه چشم بر کاستیها می‌بندند و بجای اینکه سیاه و سفید و خاکستری را با هم ببینند، ترجیح مي‌دهند همه چیز را سفیدِ سفید و آنگونه که خود می‌خواهند بنمایانند.

در این مقاله قصد نداریم به چرائی و علیّتِ چنین رفتارهایی بپردازیم و دلایل روانشناختیِ اجتماعیِ آن را مورد کنکاش قرار دهیم. اینکه چرا عده کثیری از ما عادت به "بد بدرقه کردن" داریم و "سیاه نمایی" در مورد کارنامه کسانی که مي‌روند را به روشی مألوف بدل کرده ایم؛ موضوعِ بحث ما نیست و یا اینکه چرا عده معدودی هم به هردلیل، کاملاً بر عکس عمل نموده و "سفیدنمائی" را روشی مناسب برای بدرقه روندگان مي‌دانند...

آنچه که ظاهر امر نشان می‌دهد این است که: اخیراً عده‌اي از مسئولینِ نهادها، سازمانها، رسانه ها، مطبوعات و جریانات سیاسیِ اصولگرا مصمم شده‌اند با توجه به پایان دوره مدیریت ۸ ساله دولتهای نهم و دهم؛ خرق عادت نموده و بر خلاف روال نکوهیده سابق، دولتِ حاضر را به نیکی بدرقه نمایند.
برگزاری مجالس نکوداشت و قدردانی از خدمات و زحمات دولتهای نهم و دهم که در دفعات و مکانهای متعدد و مختلف برگزار مي‌شود، گواهی بر این مدعاست. مراسم با شکوهی که توسط سازمان صدا و سیما برگزار گردید نیز در همین راستا ارزیابی مي‌شود؛ حتی اگر اقدام متقابل دولت در حاتم بخشیِ اراضی مرغوب و گرانقیمتِ نمایشگاه بین المللی و واگذاری آن به سازمان مذکور، این انگیزه به ظاهر مثبت را به رنگ و بوئی از شائبه معامله، آلوده باشد!...

درست است که "سیاه نمائیِ"عملکرد یک دولت در پایان دوره تصدی گری، عملی ناصواب است و به دلایل متعدد اخلاقی و مدیریتی باید از آن پرهیز کرد، ولی"سفیدنمائیِ" عملکرد هم به همان اندازه دارای شبهه و اشکال خواهد بود. دولت‌ها اگر مطمئن باشند که در پایان عمر خدمتشان-هرگونه که عمل کرده باشند-مورد تفقد و تمجید قرار خواهند گرفت، انگیزه‌اي برای خدمت رسانی بهتر و بیشتر نخواهند داشت؛ چراکه با پیش بینی فضای تقدیر و تشکر‌هاي ساختگی در پایان کار، نیازی به پاسخگویی در قبال ضعف‌ها و کاستی‌ها نخواهند دید...

حال که به هر تقدیر و با هر انگیزه ای؛ فضای تشکرها و مراسم بزرگداشت و نکوداشتِ خدمات دولت‌هاي نهم و دهم چنان داغ است که دولتمردانِ فعلی را طلبکار نموده و ادعایشان را به حدی افزون کرده است که در یک اقدام نامتعارف؛  به ایجاد ساختاری بنام"دفتر ریاست جمهوری سابق!" مبادرت نمایند؛ تذکر دو نکته مهم خالی از لطف نخواهد بود:

اول: حامیانِ جناحی و رسانه ایِ دولت مستقر - چه آنهایی که از ابتدا تا کنون حمایت تمام وکمالِ خود را از این دولت ابراز داشته و ادامه داده‌اند و چه آنانی که سعی نموده‌اند در این دوسال اخیر از زیر بار مسئولیت خود در ناکامیهای حاصله شانه خالی کنند-؛ قطعاً متوجه هستند که نباید بیانات اخیر بالاترین مقام رسمی کشوردر خصوص عملکرد این دولت را، انحصاری و بینظیر قلمداد کرده و مستمسکی برای سرپوش نهادن به ضعف‌هاي عمده این دوره مدیریتی تلقی نمایند تا به تبعِ آن؛ در جراید و رسانه هایشان ژست حق به جانب و طلبکارانه بگیرند.

یادآوری این مهم که در مشابهت (و حتی پررنگ تر از) بیانات مذکور، تعابیر صریحی توسط رهبر انقلاب برای تقدیر از خدمات دولت‌هاي سازندگی و اصلاحات نیز بکار رفته است، شاید بتواند در واقعی نمودن این فضا و تنویر افکار عمومی مثمرثمر باشد.بعنوان نمونه؛ مقام معظم رهبری در حضور رئیس و اعضای دولت اصلاحات و در آخرین دیدار اعضای کابینه دولت هشتم با ایشان (۱۰/۵/۸۴) در فرازی از بیاناتشان فرموده اند: «...لازم است از شخص جناب آقاى خاتمى هم صمیمانه تشکر کنم. این را به شما دوستان بگویم، به خود ایشان هم شاید بارها گفته‌ام؛ در طول هشت سالى که ما با ایشان به‌طور مستمر و مداوم در ارتباط بودیم، رفاقت و صمیمیت ما با ایشان روزافزون بوده؛ خدا را شکر. الان پیوند عاطفى و محبت‌آمیزى که بین بنده و آقاى خاتمى هست، از آنچه در هشت سال پیش بوده، بمراتب مستحکم‌تر است؛ و این ناشى از خصوصیاتى است که من در این مدت در ایشان حس کردم. تدین و پایبندى و نجابت و روحیه‌ى نجیب ذاتىِ ایشان واقعاً جزو امتیازات و خصال برجسته در ایشان است. ایشان در این مدت تلاش متراکمى انجام دادند؛ ما شاهد بودیم و مى‌دیدیم. در مقاطع زمانى مختلف، کشور و دولت و مسؤولان با حوادثى مواجه شدند، و ایشان در یکى از حساس‌ترین مراکز این مواجهه قرار داشتند و صبر و تحمل کردند؛ ان‌شاءاللَّه خداى متعال اجر این صبر و تحمل را خواهد داد...»

شاید یادآوریِ این بیانات، کسانی را که از مسئولین خدوم دولت اصلاحات به رأس فتنه و جاسوس و خائن تعبیر نموده و در ایراد این اتهامات واهی، پا را از گلیم خویش فراتر نهاده اند، اندکی به تعمق و تأمل وا دارد و ادعای ولایتمداریشان را به پرسش کشانَد.

دوم: شواهد امر نشان مي‌دهد که ظاهراً تصمیمی خوب و درست برای ترک عادتِ ناپسندِ "بدرقه بدِ" دولتها، اتخاذ شده است و لیکن آنچه هر وجدان آگاهی را مي‌آزارد این است که زمانِ حاضر برای عملی نمودنِ این تصمیم، بسیار "نامناسب" است و عمل به آن در این برهه زمانی، به هیچ عنوان وجاهت و موضوعیت ندارد. جدای از وضعیت نامطلوبِ سیاست داخلی و روابط بین الملل و ناهنجاریهای فرهنگی و اجتماعی که حاصل مدیریت و تصدی گری دولتهای نهم و دهم بوده است، مقایسه اجمالی وضع کنونی اقتصاد کشور با اوضاع اقتصادی دولتهای پیشین، معیارهایی عینی برای ارزیابی و مقایسه، و اذعان به عدم موفقیت این دولت بدست مي‌دهد.

اینکه دولتِ حاضر در هشت سال پیش کشور را با چه وضعیت و شرایطی دراختیار گرفت و حال که در حال ترک تصدی قوه مجریه است کشور را با چه وضعیت و شرایطی تحویل مي‌دهد، با برخی آمار و شاخصهای کلی، به راحتی قابل احصاء است:

افزایش نرخ تورم از 10/4 درصد در سال ۸۴ به حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد درسال ۹۲، افزایش 10/7 برابریِ میزان معوقات بانکی، افزایش۵ برابریِ میزان بدهی دولت به بانک‌ها، افزایش 20/2 برابریِ بدهی دولت به بخش خصوصی و تأمین اجتماعی، کاهش قدرتِ خریدِ ریال در سال ۹۲به ۲۸ درصدِ آن در سال ۸۴، کاهش میزان اشتغالزایی از حدود ۶۰۰هزار شغل درسال به حدود ۱۴هزار شغل؛ و بسیاری شاخص‌هاي دیگر اقتصادی، نشانگر اوضاع ناگواری است که علیرغم "سفید نمائی"‌هاي دولت و حامیانش، گریبان کشور و دولتِ آینده را خواهد گرفت. واقعاً اگر قرار است از مسببین چنین اوضاعی بصورت گسترده و ویژه قدردانی گردد، چه پاسخی به وجدانهای بیدار، پرسشگر و حیرت زده ملت،و آیندگانِ این مرز و بوم وجود خواهد داشت؟

چه انتظاری از دولت بعدی می‌توان داشت که انگیزه‌اي مضاعف برای جبران خسارت‌ها و بهبود این اوضاع نابسامان داشته باشد؟... کاش تمرین و ممارست برای ترکِ عادتِ "بد بدرقه کردن" را به زمان مناسبتری موکول می‌کردیم... مثلاً برای موعد پایانِ خدمتِ "دولت راستگویان و درستکاران"...


کد مطلب: 13774

آدرس مطلب :
https://www.baharnews.ir/article/13774/سیاه-نمائی-خوب-سفیدنمائی-واهي-چطور

بهار نیوز
  https://www.baharnews.ir