به روز شده در ۱۴۰۳/۰۲/۰۶ - ۰۳:۵۲
 
۴
تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۰۲ ساعت ۱۳:۰۰
کد مطلب : ۱۲۳۹۷۴

او با ما چه کرد؟

صادق صدرایی
روزنامه بهار

تصور ما در ایران از هیات حاکمه امریکا چگونه است؟ تصوری یکد ست و به رنگ سیاه. در نظرمان مسئولان امریکایی ید واحده‌ای هستند که هیچ اختلاف نظری با هم ندارند. این تصور یک بعدی باعث آن شده است که نسبت به موضوعات مختلف مرتبط با ایالات متحده نوعی نگاه غیر واقع گرایانه نیز داشته باشیم اما در سالهای اخیر و با حضور باراک اوباما در کاخ سفید (به خصوص پس از انتخابات92 در ایران) وقایعی رخ داد که باعث شد در بین بخشی از تصمیم‌گیران این تصویر یکدست سیاه کمی تغییر کند. به عنوان نمونه می‌توان به بیانات رهبری نظام اشاره کرد که در پاسخ به افرادی که معتقد بودند  اختلافات دولت اوباما با کنگره در موضوع برجام بازی سیاسی و اجرای طرح «پلیس بد – پلیس خوب» است فرمودند: «دعوایی که در آمریکا هست، دعوای واقعی است؛ بنده عقیده ندارم که دعوای صوری و ظاهری است، واقعاً اختلاف دارند» بیان این جمله از سوی عالی‌ترین مقام نظام نشانه روشنی از تغییر نگاه جریان رسمی به هیات حاکمه امریکا داشت.

چه شد که نگاه ایران به امریکا تغییر کرد و دیگر از آن نگاه تک بعدی حداقل در بین بخشی از تصمیم گیران خبری نیست. این تغییر نگاه را باید در عملکرد اوباما جستجو کنیم و از خود بپرسیم که او با ما چه کرد؟باراک اوباما از همان هشت سال پیش که پای در کاخ سفید گذاشت با ارسال نامه هایی به مسئولان نظام از عزم جزم خود برای ایجاد تغییر در رابطه خصمانه بین دو کشور سخن گفت. اما در سوی دیگر ماجرا شاهد آن بودیم که دولت وقت به جای آنکه از این فرصت کم نظیر که حضور یک فرد منطقی و اهل مذاکره در راس هیات حاکمه ایالات متحده در اختیار ایران قرار می‌داد استفاده کند و با مذاکراتی جدی به حل و فصل مسائل فی ما بین به خصوص پرونده هسته‌ای بپردازد به بیانیه خوانی و ماجراجویی مشغول شد. از انتخابات92 به این سو و با حضور میانه روها در دولت شاهد یک تغییر مسیر در ایران بودیم. این نکته درست است که مذاکره با آمریکا از زمان دولت سابق آغاز شده بود اما همگان شاهد بودند که به دلیل ناهماهنگی‌های عیان بین وزارت امور خارجه در زمان حضور صالحی با رئیس تیم مذاکره کنند (جلیلی) و رئیس جمهور وقت هیچگاه آن دو،  سه نوبت مذاکره به نتیجه خوشایندی نرسید.

انتقال پرونده هسته‌ای به وزارت امور خارجه و تلاش‌های دیپلمات‌های برجسته ایرانی که همّ و غمّ خود را روی حل مسئله قرار داده بودند باعث آن شد که سیگنال مثبتی از سوی ایران به اوباما و تیم همراهش فرستاده شود. مذاکرات فشرده هسته‌ای نشان داد در صورتی که از همان ابتدا در ایران افراد کاربلد این پرونده را در دست داشتند می‌شد خیلی زود‌تر از این‌ها و با پرداخت کمتر هزینه‌های سیاسی و اقتصادی این موضوع را به سامان رساند. آنچه در این روزها مایه نگرانی است این نکته است که عده‌ای به واسطه مخالفت با برجام در تلاشند که این تجربه نظام در خصوص دولت امریکا را نیز قلب کنند. به این معنا که در تلاشند همچون گذشته این تصور غلط را بین مسئولان کشور و مردم‌ترویج کنند که سیاست‌های امریکا در دولت‌های مختلف یکسان بوده است. اگر در برابر این افراد بتوان بیش از گذشته تفاوت‌های مشخص بین فعالان عرصه سیاسی در امریکا را تشریح کرد می‌شود امیدوار بود که در آینده و در صورت حضور فردی با تیپ شخصیتی اوباما در کاخ سفید بار دیگر مدت زمانی طولانی را از دست ندهیم.