واگذاری‌ها باید تخصصی و واقعی باشد

رويا خسروي- روزنامه بهار
دولت تدبیر و امید دوباره روی کار آمد تا به زعم کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس کارهای نیمه تمام خود را کامل کند. اینان معتقدند که اقداماتی در این دولت انجام شده و اکنون زمان آن رسیده بود تا برنامه‌های خود را پیاده کنند. اکنون در حالی به روزهای پایانی دولت یازدهم نزدیک می‌شویم که گروه‌های مختلف جامعه اعم از آنان که موافق یا مخالف این دولت بوده‌اند چشم امیدشان را به تغییرات مثبتی در چهار سال آینده دوخته اند. تغییراتی از جنس اقتصاد. از جمله حوزه‌ای که همه امیدشان به تغییرات، آن‌هم با روندی مثبت و سریع است حوزه معدن کشور است. معدنی که امسال شاهد حادثه ناگواری از آن بودیم. سال هاست که از خصوصی‌سازی و کوچک کردن دولت و واگذاری‌ها سخن گفته شده و در قالب اصل 44 قانون اساسی به آن پرداخته شده است. حوزه معدن نیز از این امر مستثنی نبوده و واگذاری در این حوزه به‌خصوص در معادن کوچک از سال‌ها قبل آغاز شد. اما آیا اگر این واگذاری‌ها با هدف مثبتی در حال انجام است چرا کارگران معدن نارضایتی دارند؟ این سوال را محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن این‌گونه پاسخ داده است: واگذاری‌ها باید تخصصی و واقعی باشد چراکه واگذاری بدون برنامه معنا ندارد.

او می‌گوید: صرف اینکه شخصی از نظر مالی متمول باشد و معدن را به او واگذار کنند جز نتیجه منفی چیزی در پی نخواهد داشت. بهرامن معتقد است: متاسفانه تا سال‌های اخیر در کشور ما باور معدنی وجود نداشت و چون این باور نبود در نتیجه توجه کافی هم به این بخش از اقتصاد ملی نشد، در حقیقت می‌توانیم بگوییم که بعد از تحریم‌ها بود که بیشتر به نقش معدن و اهمیت و اکتشافات در آن اهمیت داده شد و پی بردیم که معدن می‌تواند حتی جای درآمدهای نفتی را نیز بگیرد. اشتغالی که معدن می‌تواند ایجاد کند، رونق اقتصادی که معدن می‌تواند به همراه بیاورد و جلوگیری از مهاجرت بومی‌ها به شهرها،  از جمله موارد بسیار مهمی هستند که می‌توانند بر رشد اقتصادی یک کشور از توسعه معادن آن تاثیر زیادی بگذارند.

بنابر گفته‌های وی، دو مشکل اساسی را می‌توان برای بخش معدن عنوان کرد: مشکل اول این است که معدن دست معدن دار نیست و دوم آنکه معادن ما به صنعت فرآوری متصل نیستند. عمدتا دیده می‌شود که صنایع معدنی ما از اینکه با کمبود ماده معدنی مواجه هستند گله‌مندند و معدن‌داران ما چون سرمایه، ماشین‌آلات و تجهیزات لازم را ندارند، نمی‌توانند پاسخگوی تولیدات صنعتی باشند. به عقیده من اولین کاری که برای حل این مشکل می‌توان انجام داد این است که معادن را به صنایع متصل بکنیم‌. یعنی بحث فرآوری ماده معدنی را در اولویت قرار دهیم و توجه بیشتری به صنایع فرآوری نشان دهیم در حقیقت بین این دو صنعت یک ارتباط ارگانیک ایجاد کنیم، به طوری که هم صنایع معدنی نگران تهیه ماده معدنی نباشند و هم معدن‌دار بداند که پس از استخراج و تولید، مشتری برای فروش محصول خود دارد.

بهرامن معتقد است: ما نمی‌توانیم در بازارهای جهانی با قیمت‌های بالا قرار بگیریم و اگر می‌خواهیم در بازارهای جهانی حضور داشته باشیم، هم باید قیمت‌هایمان قابل رقابت باشد و هم کیفیت محصولاتمان بالا باشد. وی می‌گوید: از دولت دوازدهم انتظار داریم تا حوزه معدن دارای استراتژی شود. رئیس خانه معدن می‌گوید: در برنامه ششم توسعه سهم رشد 8 درصدی برای بخش معدن درنظر گرفته شده که امیدوارم با خوش تدبیری دولت یازدهم و تداوم آن در دولت دوازدهم به سرانجام برسد. بهرامن باردیگر با تاکید بر واگذاری معادن با برنامه و تخصص‌های ویژه گفت: با واگذاری‌های معادن به‌صورت تخصصی نگرانی‌های کارگری را کاهش دهیم. به گفته وی، امروزه نیاز معادن، داشتن مدیر لایق، نوسازی ماشین آلات است.

عضو کمیسیون صنعت و معدن مجلس نیز با تاکید بر توجه خاص و ویژه به موضوع کارگران معادن گفت: با واگذاری‌های با برنامه و تخصصی باید به کارگران معادن کمک کرد. فریدون احمدی افزود: نحوه بازرسی از معادن زغال‌سنگ باید تخصصی باشد و بازرسان کار در مناطق معدنی باید دوره‌های تخصصی درزمینه نحوه بازرسی از معادن دیده باشند یا علاوه‌برآن حداقل یک نفر کار‌شناس باتجربه و آشنا به اصول ایمنی در معادن در کنار بازرسان کار حضور داشته باشد. با دونفر از کارگران معدن زمستان‌یورت آزادشهر گفت و گو کرده‌ایم از همانی‌هايي که شاهد مرگ همکارانشان بودند و هنوز دلشان در غم از دست دادن آنها بي‌تاب است.
کارگران نمی‌خواهند نامی از آنان برده شود اما درخواست‌هايي دارند که بي‌شباهت به حرف‌های دبیرخانه معدن نیست؛ اینان می‌خواهند روند واگذاری معادن بر اساس حرفه وتخصص باشد. می گویند اگر معدنی به کسی که فقط از نظر مالی متمول است واگذار شود یقین داشته باشید فاجعه معدن زمستان‌یورت آزادشهر بازهم تکرار می‌شود چراکه هرچقدر ما از کمبود ایمنی سخن می‌گفتیم کسی به حرف‌های ما توجه نمی‌کرد درحالی‌که اگر فرد متخصص مربوطه‌ای در این کار مدیریت داشت شاید این اتفاق تلخ رخ نمی‌داد. این کارگران معدن از طرف و دیگر همکارانشان در همه معادن از دولت دوازدهم انتظاراتی دارند و آن یک جمله است: با برنامه‌های جامع؛ معادن و کارگران معادن را دریابید.