محمد توکلی
در چند روز اخیر صحبتهای بسیاری در خصوص احتمال تغییر در هیأت رئیسه مجلس شنیده میشود و ظاهرا گفتگو و تعامل صورت گرفته بین فراکسیونهای مختلف حاضر در مجلس ثمری نداشته است. ادامه روندی که از اواخر هفته گذشته آغاز شده است مسیر انتخاب هیأت رئیسه را به سمتی برده است که ظاهرا قرار است فراکسیون امید برای تمامی کرسیهای هیأت رئیسه مجلس نامزدهایی جداگانه معرفی کرده و تصمیم گیری به جای رایزنیهای بین فراکسیونی به رای نمایندگان واگذار شود. در این باره توجه به چند نکته ضروری است.
1ـ علت اصلی این اختلافات به تلاش عدهای برای حذف علی مطهری از هیأت رئیسه مجلس به واسطه اظهارنظرهای صریحش برمی گردد و در بلند مدت میتواند به ائتلاف نانوشته شکل گرفته در بین میانه روهای دو جناح عمده سیاسی کشور که در انتخابات94 و 96 نتایج خوبی را به همراه داشته است صدمات جبران ناپذیری وارد کند.
2ـ حرکت علی لاریجانی به سمت تندروهای جریان اصولگرا که به تصور برخی به واسطه برخی نگرانی هایش از انتخابات1400است و شاید هم دلایل دیگری داشته باشد بیش از هر کسی به ضرر خود او خواهد شد، زیرا مردم در دورههای اخیر انتخابات نشان دادهاند که هر حرکتی که رنگ و بویی از تندروی داشته باشد را نمیپسندند و چنین اقداماتی را به راحتی فراموش نخواهند کرد.
3ـ در انتخابات هیأت رئیسه در ابتدای شروع به کار مجلس دهم شاهد آن بودیم که فراکسیون اصلاح طلبان مجلس با ارزیابی نادرست از دیدگاههای نمایندگان مجلس وارد عمل شد و در انتخابی که هیچ شانسی برای عارف وجود نداشت رئیس فراکسیون امید را به عنوان نامزد کرسی ریاست مجلس معرفی کرد. اصرار فراکسیون امید به معرفی نامزدهایی جداگانه برای هر کرسی هیأت رئیسه تکرار همان اشتباه شروع به کار مجلس در ابعادی بزرگتر است که میتواند صدمات بزرگتری را به نمایندگان اصلاح طلب حاضر در مجلس وارد آورد.
4ـ علی مطهری، چه در هیأت رئیسه مجلس باشد و چه نه، صدای رسای مردم است. مردمی که حتی منتخب 24 میلیونی شان هم گاهی تمایلی به اظهار نظر صریح درباره خواسته هایشان ندارد. از همین رو به نظر میرسد که در شرایطی که اکثریت مجلس در اختیار اصلاح طلبان نیست میتوان با رایزنی هایی، هم کرسیهای فعلی را از دست نداد و هم جریان مقابل را برای حذف تمامی کرسیهای در اختیار فراکسیون امید تحریک نکرد.
5ـ یکبار برای همیشه باید این مسئله حل شود که نتیجه انتخابات94 نشان دهنده آن نیست که اکثریت کرسیهای مجلس در اختیار جریان اصلاحات است. واقعیت آن است که در انتخابات مجلس دهم مانند دورههای پیشین شاهد حذف گسترده چهرههای اصلاح طلب از رقابت بودیم اما در این دوره برخلاف چند دوره قبلش این جریان سیاسی به جای رفتار انفعالی با میانه روهای اصولگرا به توافق رسید و فهرست امید که فهرستی ائتلافی شامل اصلاح طلبان، اعتدالگرایان و اصولگرایان معتدل بود حائز اکثریت آرا در آن انتخابات شد. اینکه فهرست ائتلافی امید را برابر با فراکسیون امید بگیریم و در این توهم به سر ببریم که اکثریت مجلس از آن اصلاح طلبان است همان خطای محاسباتی است که باعث شد در ابتدای شروع به کار مجلس دهم، عارف بی توجه به عدم رای آوری کاندیدای ریاست شود و ظاهرا این بار هم قرار است شاهد معرفی نامزدهایی برای تمامی کرسیهای هیئت رییسه باشیم.
6ـ سیاست محل احساسات گرایی یا دعواهای قبیلهای نیست مخصوصا هنگامی که یک جریان سیاسی در مجلس در اقلیت قرار گرفته است. واقعیت آن است که اصولگرایان معتدل منسوب به علی لاریجانی کرسیهای بیشتری از مجلس را نسبت به سایر جریانها در اختیار دارند و از همین رو ائتلاف آنها با هر یک از دو فراکسیون دیگر (اصلاح طلبان و یا اصولگرایان تندرو) میتواند سرنوشت کرسیهای هیئت رییسه مجلس را مشخص کند. رایزنی، مذاکره و و رسیدن به تفاهمی «برد-برد» حتی به قیمت از دست دادن حضور چهرهای همچون مطهری در هیئت رییسه راه منطقیتری است تا اینکه وارد فاز تصمیم گیری بر مبنای احساسات شده و تمام کرسی هایی از هیئت رییسه که در اختیار جریان اصلاحی است را از دست داد.