غایبان همیشه حاضر!

روزنامه بهار: مراسم تحلیف رئیس جمهور روحانی را می‌توان مانند هر مراسم بزرگ دیگری در این سطح، از زوایای گوناگونی مورد بررسی قرار داد. از متن صحبت‌های سران قوا که در آن شاهد درخواست رئیس مجلس برای نگاهی عقلانی به مسائل کشور در دولت دوازدهم و همراهی با منتخب اکثریت دیده می‌شد تا صحبت‌های رئیس قوه قضاییه که رنگ و بوی تعامل و همکاری با رئیس جمهور و دولت جدید داشت و حتی در بخشی از آن به صراحت از آمادگی خود به عنوان رئیس قوه قضاییه برای «هر کمکی که مقدور باشد» به منتخب اکثریت سخن گفت.

مراسم تحلیف روحانی به طور طبیعی و مانند هر مراسم دیگری با این حجم از توجه، حاشیه هم کم نداشت. از تصویربرداری و صدابرداری غیرحرفه‌ای و بسیار ضعیف صداوسیما و میزبان که باعث پخش بی کیفیت این مراسم بسیار مهم از رادیو و تلویزیون شد؛ به طوری که حتی این اشکالات فنی به نشست خبری سران سه قوه در پایان مراسم هم کشیده شد و خبرنگار صداوسیما از رئیس جمهور روحانی خواست تا همه آن چه در نشست خبری گفته است را دوباره تکرار کند! تا عدم رعایت برخی از الزامات حداقلی حضور در چنین مراسمی از سوی برخی میهمانان که بعضا در جایگاه وزارت هم هستند و سلفی جنجالی نمایندگان با خانم موگرینی؛ اما شاید بتوان پر سروصداترین نقص این مراسم را عدم دعوت از برخی افراد دانست. افرادی نظیر مولانا عبدالحمید، رئیس جمهور سابق و اسبق کشور و. . . از جمله این افراد بودند، در کنار این افراد از نام یک شخصیت نیز می‌توان به عنوان مهمترین غایب این مراسم یاد کرد؛ غایبی معنوی.

بسیاری انتظار داشتند که حسن روحانی در دو مراسم تنفیذ و تحلیف در سخنان خود یادی از مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز کند. این انتظار بدیهی نه فقط به واسطه تاثیری که «آیت الله» در قرار گرفتن روحانی در جایگاه ریاست جمهوری داشت به وجود آمده بود بلکه علت اصلی چنین توقعی روابط نزدیک بین این دو شخصیت است. روابط نزدیکی که علاوه بر بعد شخصی آن سبب تاثیرپذیری رئیس جمهور از این بزرگ انقلاب شده است و حتی شاهدیم که شباهت‌های زیادی را می‌توان بین دولت اعتدال و دولت سازندگی یافت. از حسن روحانی به عنوان فردی که در تلاش است سیاست ورزی مبتنی بر اخلاق را در دستور کار خود قرار دهد این انتظار وجود دارد که نام و یاد هاشمی را مانند دوران انتخابات همواره و به هربهانه‌ای زنده نگه دارد.

دیگر چهره مهم و تاثیرگذار که در سه انتخابات اخیر ریاست جمهوری 92، مجلس و ریاست جمهوری 96 نقشی بی بدیل داشت و با «تَکرار» خود سبب حضور بخش اعظمی از جامعه پای صندوق‌های رای شد  بی گمان رئیس جمهور دوران اصلاحات است. عدم دعوت از این شخصیت که یکی از مهمترین شخصیت‌های سیاسی در چهار دهه اخیر بوده است و محبوبیتی فراوان در متن جامعه دارد در دو مراسم تنفیذ و تحلیف علامت سوال بزرگی را به وجود آورده است که می‌بایست تصمیم گیران این دو مراسم نسبت به آن پاسخگو باشند اما بیش و پیش از آن‌ها این توقع وجود دارد که آقای رئیس جمهور به این پرسش و ابهام پاسخ دهند که چرا در دو سخنرانی خود در این دو مراسم حتی به شکل غیرمستقیم هم ازچهر‌ه‌های تاثیرگذار حامی خود یادی نکرده اند؟

آیا اهمیت نقش این شخصیت‌ها در همراهی با روحانی چه در دوران انتخابات و چه در این روزها که شاهد انتقاداتی از سوی حامیان دولت درباره کابینه دوازدهم هستیم فراموش شده است؟ و شخصیت اثرگذار سوم مولانا عبدالحمید از بزرگان و محترمین اهل سنت ایران که نقشی بسیار اساسی در هدایت برداران و خواهران اهل سنت کشورمان به سوی حمایت از رئیس جمهور منتخب داشتند. اینکه چه کسی این شخصیت طراز اول اهل سنت ایران را به مراسم تحلیف دعوت نکرده است یک بحث است اما اینکه رئیس جمهور روحانی بر خلاف آن چه درباره کاهش فاصله‌های قومی و مذهبی سخن می‌گوید در سخنرانی خود از نام بردن از ایشان و تشکر از نقشی که در پرشور شدن انتخابات داشتن دریغ کرده‌اند بحثی دیگر و از نگاهی مهم‌تر که امید است آقای رئیس جمهور به صراحت در خصوص کم لطفی آشکاری که به این سه شخصیت داشته‌اند پاسخ قانع کننده‌ای داشته باشند.

اما در کنار نقدها به عدم توجه کافی حسن روحانی به این مسئله می‌بایست از رئیس، هیئت رئیسه و دیگر مسئولان مجلس که نقشی در دعوت از شخصیت‌ها به این مراسم داشته‌اند نیز این پرسش را مطرح کرد که به چه علت رئیس جمهور سابق، رئیس جمهور اسبق و مولانا عبدالحمید را به این مراسم مهم دعوت نکرده اند؟  این انتظار وجود دارد که اگر قصور و تقصیری در این میان رخ داده است برخورد لازم صورت گیرد و یا حداقل شاهد توضیحی شفاف در این باره به همراه عذرخواهی باشیم. از زاویه‌ای دیگر عدم حضور برخی فقهای شورای نگهبان و هم چنین دو رقیب اصلی رئیس جمهور منتخب یعنی آقایان سیدابراهیم رئیسی و محمدباقر قالیباف در این مراسم نیز از نکات عجیب مراسم تحلیف بود.

تا آن جا که از تصاویر تلویزیونی پیدا بود آیت‌الله مدرسی یزدی و آیت الله جنتی (عضو و دبیر شورای نگهبان) و سیدمصطفی میرسلیم در این مراسم حضور داشتند در نتیجه می‌توان گفت که دعوت از این افراد صورت گرفته بود اما آنان به دلایلی که حتما خود بهتر از آن آگاهند در این مراسم شرکت نکرده اند. این انتظار وجود دارد که این آقایان نیز علت این عدم اجابت دعوت برای حضور در مراسم تحلیف منتخب مردم را بیان کنند تا از شائبه‌های احتمالی جلوگیری شود. مطلب آخر آن که مفاهیمی همچون تقریب مذاهب، اتحاد ملی و انسجام اسلامی در حرف ساده است اما آن چه اهمیت دارد این است که تلاش برای تحقق این مفاهیم بسیار مهم و ضروری برای کشورمان می‌بایست در اقدام و عمل مسئولان تصمیم گیر مشاهده شود. عدم دعوت از چهره‌های برجسته ملی و مذهبی در چنین مراسمی که نقشی اساسی در پرشور شدن انتخابات ریاست جمهوری اخیر داشته‌اند  نشان از آن دارد که بین سخن تصمیم گیران با آن چه در عمل شاهد آن هستیم فاصله‌ای عمیق وجود دارد.