به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۰۹ - ۱۲:۰۰
 
۰
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۰ ساعت ۱۳:۴۷
کد مطلب : ۱۳۶۵۳۲
در آستانه تحرکات ضد برجامی آمریکا؛ تشدید آتش دلواپسان در ایران

تندروها و یک گرای مشترک

روزنامه بهار: در حالی که رسانه‌های خبری بین المللی از تدوین استراتژی جدید آمریکا در ارتباط با برجام سخن می‌گویند و تندرو‌های محافظه کار مستقر در دولت آمریکا در صدد هستند تا آنجا که می‌توانند کار ایران را در موضوع برجام به مشکل بیاندازند از طرف دیگر تندروهای مخالف خوان برجامی در داخل نیز همچون دوران مذاکرات هسته‌ای باز هم فعال شده‌اند و از دیگر سو تلاش دارند تا برجام از سرانجام بیافتند؛ هرچند این بار بهانه‌های آنها در پرده‌ای از گفته‌های تندروهای آن ور آبی عرضه می‌شود.

مرگ برجام، آرزوی مشترک
در همین راستا روز گذشته محمد جواد لاریجانی برادر روسای قوای قضائیه و مقننه که از اصولگرایان تندرو برشمرده می‌شود در اظهاراتی خلاف آنچه دستگاه دیپلماسی برای تقابل با اقدامات کارشکنانه آمریکا در دستور دارد، پیشدستانه‌تر از طرف آمریکایی و به نوعی که انگار گرای تندروهای دو طرف برای کوبیدن برجام یکی باشد، گفت که «برجام مرده است.» دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در ضمن صدور این حکم برای توافق هسته‌ای و در توضیح آن افزود: «خط قرمز برای ما پایبندی طرف‌های مذاکره‌کننده به برجام نیست بلکه خط قرمز ما یک «وضعیت قرمز» است. اما آن وضعیت قرمز چیست؟ وضعیت قرمز این است که غرب تحریم‌های خود را Functionally و Effectively، عمدتا و «عملاً» و «به طور موثر» داشته باشد و در عین حال ادعا کند که برجام برقرار است و نقض نشده اما تمام محدودیت‌ها و نظارت‌های ایران در موضوع هسته‌ای به همان شدت باقی باشد. این حالت قرمز است و ما باید داغ این را به دل آمریکا بگذاریم. بنابراین پایبندی به برجام مهم نیست. به نظر من برجام «مرده است» و آثار حیات چندانی ندارد.» این فعال تندرو اصولگرا همچنین در ادامه و در اظهاراتی به گفته‌های رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در مصاحبه با نشریه آلمانی اشپیگل که به تحکیم رابطه با اروپا در شرایطی که امریکا کارشکنی می‌کند اشاره کرده بود، واکنش نشان داد و گفت: «1+4نداریم یعنی یا 1+5 یا هیچ. ما باید از هم اکنون به اروپایی‌ها بگوییم که اگر دوست دارید تعهدات ایران در برجام باقی بماند، با ما لابی نکنید، باید با آمریکا لابی کنید. اروپایی‌ها اگر می‌خواهند برجام باقی بماند، لازم نیست با ما صحبت کنند، باید تعهدات خودشان را انجام دهند. ما باید به خانم موگرینی و اروپا قاطعانه بگوییم که 4+1 نداریم. این را باید مجلس تصویب کند. اگر قرار باشد که توافقنامه ایران با 1+5 به 1+4 تنازل پیدا کند، برای ما قابل قبول نیست و دیگر برای ما برجامی وجود ندارد که احساس کنیم باید تعهدی را در چارچوب آن انجام دهیم.» جواد لاریجانی در آخر با تکرار ادعای تکراری دیگر همراهان دلواپس خود در ارتباط با برجام گفت: مذاکرات برجام و توافقات و متون تهیه شده دارای نقطه ضعف‌ها و نقاط آسیب‌پذیر جدی است که به آمریکا و دول همراه  اروپایی او (انگلیس، فرانسه و آلمان) این امکان را می‌دهد که تحریمها را عمدتاً و با برچسب دیگر نگه‌ دارند و فشار و نظارت و از همه مهمتر «از هم پاشیدن توانمندی هسته‌ای» ما را ادامه دهند و در باب موشک و سایت‌های نظامی زیاده‌خواهی‌های فراوانی را مطرح کنند.»  البته روز گذشته تنها شلیک توپخانه دلواپسان به لاریجانی محدود نشد و محمد نبی حبیبی دبیر کل موتلفه و فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی در دولت احمدی نژاد نیز گرای حمله‌ها را پی گرفتند. دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی همانند دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه به گفته‌های صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان واکنش نشان داد و با اظهار تأسف از اینکه برخی مقامات ایرانی گفته‌اند اگر آمریکا از برجام خارج شد ایران خارج نمی‌شود، گفت: آقایان باید مشخص کنند از برجام چه مانده است که همچنان آن را یک قرارداد مقدس می‌دانند. کمتر از دو ماه دیگر موعد تحریم‌های جدید که بدتر از تحریم‌های گذشته است فرا می‌رسد، در صورتی که هدف برجام برداشتن تحریم‌ها بود. پس چه چیزی از برجام می‌ماند که آقایان همچنان به آن پایبندند؟ ! محمدنبی حبیبی همچنین با بیان اینکه در برجام تنها چیزی که باقی می‌ماند تعهدات ماست که انجام شده است، اظهار داشت: پایبندی به این تعهدات در حالی که دشمن به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرده است چه مفهومی در ادبیات انقلابی ما دارد. رئیس سازمان انرژی اتمی در دولت محمود احمدی نژاد نیز روز گذشته در گفته هایی که سایت عماریون از رسانه‌های تندرو اصولگرا آن را منتشر کرد با تکرار ادعاهای همیشگی دوستان دلواپسش و در توهین به دولت و تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران در برجام، گفت: برجام مجازاتی است که برای مجرم نوشتند ولی این را به عنوان سیب و گلابی به جامعه معرفی می‌کنند. وی در ادامه اظهارات توهین گونه اش ادامه داد: «برجام مجازاتی است که برای مجرم نوشتند این را باید به جامعه گفت.  خیلی جالب است یعنی مجازاتی که برای جامعه ما نوشته است و خودمان هم امضایش کردیم، یعنی این هیأت مذاکره کننده رفتند زیر مجازات را امضا کردند که من این را پذیرفتم. حالا یک قطعنامه هم دهید، 2231 که این ضامن این مجازات باشد.»  مجموع گفته‌های این سه چهره تندرو اصولگرا را اگر در کنار تیترهای رسانه‌های این طیف ضد برجام در روز‌های گذشته قرار دهیم می‌توانیم به سادگی نتیجه بگیریم که آنها به سادگی قراردادی که مورد توافق همه ارکان نظام و مورد تایید رهبر انقلاب است را به استهزا گرفته‌اند و این رفتارها وقتی معنای جدی‌تر و خطرناک‌تری به خود می‌گیرد که در طرف آمریکایی توافق و همچنین در سوی مخالفین منطقه‌ای آن از جمله عربستان سعودی و اسرائیل نیز میتوان سخنان و رفتارهایی از این جنس اما به نوعی دیگر را که تکمیل کننده پازل از میان بردن برجام است مشاهده کرد.

هیلی بلندگوی تخریب‌های‌ترامپ
روز گذشته روزنامه آمریکایی لس آنجلس تایمز با اشاره به گفته‌های روز‌های گذشته نماینده آمریکا در سازمان ملل که در روز‌ها و هفته‌های گذشته به جای وزیر خارجه این کشور بار اصلی حمله‌ها به توافق برجام را بر دوش می‌کشد، نوشت: با وجود ضعف  انتقادات‌ترامپ به برجام، این امید وجود داشت که مشاوران سیاست خارجی او که افرادی به مراتب منطقی‌تر هستند، او را از اقدام‌های اشتباه برحذر دارند. اما این امید نیز با اظهار نظر‌های اخیر نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل کمرنگ  شده است. او با اظهاراتی به مراتب بی منطق‌تر خواستار لغو توافق هسته‌ای است. بر اساس این گزارش، هیلی در سخنرانی خود در موسسه اینترپرایز آمریکا گفته ایران از توافق هسته‌ای عدول کرده است و استناد او بر تولید بیش از حد مجاز آب سنگین بوده است. اما انتقاد او تنها نسخه ماهرانه‌تری از لفاظی‌های بی‌منطق‌ترامپ در باره نقض روح برجام توسط ایران است. این روزنامه آمریکایی در ادامه با تکرار ادعاهای نیکی هیلی درباره نقض برجام توسط ایران و اینکه قطعنامه‌های شورای امنیت به صراحت از ایران خواسته هرگونه فعالیت مرتبط با موشک‌ها بالستیک طراحی شده برای حمل سلاح هسته‌ای را تحت برجام کنار بگذارد نوشت: همه این استدلال‌ها یک موضوع را نادیده گرفته است. اینکه قطع‌نامه سازمان ملل که درباره موشک‌های بالستیک است، از نظر قانونی الزام آور نیست. با این وجود کنگره آمریکا تحریم‌هایی را علیه برنامه موشکی ایران وضع کرده است. از این جهت اینکه ایران را عامل نقض توافق هسته‌ای معرفی کنیم کاری احمقانه است. این رویکرد در نهایت آمریکا را از متحدانش دور خواهد کرد.

خبرها از تدوین استراتژی جدید آمریکا
همه این مخالف خوانی‌ها با یک خبر مهم همراه شده و آن هم اینکه رسانه‌های بین المللی از تدوین استراتژی جدید دولت آمریکا در قبال برجام خبر می‌دهند. در همین ارتباط روز گذشته شبکه خبری بلومبرگ با انتشار این خبر، نوشت این استراتژی تنها در انتظار تایید دونالد‌ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده است. این خبرگزاری بین المللی در ادامه و در تشریح سرفصل‌های این استراتژی جدید نوشت: ادامه تعلیق تحریم‌های هسته ایران، تایید نکردن پایبندی تهران به توافق هسته‌ای و اصلاح برجام، سه محور اصلی راهبرد جدید آمریکا در قبال توافق هسته‌ای است. آمریکا تلاش دارد نقاط ضعف برجام به‌زعم واشنگتن، یعنی موقت بودن توافق هسته‌ای، گنجانده نشدن موضوع موشکی جمهوری اسلامی و همچنین بند‌های مربوط به بازرسی از سایت‌های نظامی ایران در برجام را مورد مذاکره مجدد قرار دهد. بر اساس گزارش بلومبرگ در این راهبرد قرار است به‌جای پاره کردن برنامه جامع اقدام مشترک، واشنگتن این توافق را با اعمال تحریم‌ها و محدودیت‌های بیشتر محکم کند. این همه در حالی است که در یک ماه اخیر و در آستانه سومین دوره تایید پایبندی ایران به مفاد توافق از سوی آمریکا، مقامات ایالات‌متحده در تلاش‌های فراگیر، فشارها برای اعلام آنچه عدم پایبندی ایران به روح برجام خوانده می‌شود را افزایش داده‌اند. خبرگزاری بلومبرگ در این باره نوشت: «از زمانی‌که دونالد‌ترامپ رئیس‌جمهور شده است، متحدان اروپایی نگران شده‌اند که او بخواهد به وعده انتخاباتی خود عمل کند و از توافق هسته‌ای با ایران خارج شود.» بلومبرگ در ادامه گزارش خود نوشت: «همان‌طور که نیکی هیلی اخیرا گفت،‌ترامپ در صورتی‌که به این نتیجه برسد که توافق هسته‌ای به نفع منافع آمریکا نیست، می‌تواند عدم پایبندی ایران را اعلام کند، حتی اگر تهران از نظر فنی به برجام احترام گذاشته باشد.» از حالا، مقامات آمریکایی می‌گویند که‌ترامپ در ذهن دارد که ایران را متعهد به مفاد برجام اعلام نکند، چراکه برنامه موشک‌های بالستیک خود را ادامه می‌دهد. اقدام‌ترامپ به اعلام عدم پایبندی ایران به برجام، توافق هسته‌ای را از بین نمی‌برد. اما این ماجرا را برعهده کنگره می‌گذارد که از آن به بعد باید بین اعمال تحریم‌های مجدد یا عدم اعمال آن انتخاب کند.‌ترامپ همچنین باید تا 15‌اکتبر تصمیم بگیرد که ایران را پایبند به برجام معرفی کند یا نه. این زمان‌بندی و فاصله زمانی بین لغو تحریم‌ها از سوی‌ترامپ و مهلت موجود برای تایید پایبندی ایران، فرصت دیپلماتیکی را به‌وجود می‌آورد که دولت افراطی آمریکا با استفاده از آن بنا دارد دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای را در شرایطی دوگانه میان از دست رفتن کامل برجام یا مذاکره دوباره در ارتباط با ان قرار دهد. این دوگانه هرچند در اروپا به سبب اتفاع بسیار آنان از توافق هسته‌ای طرفداری ندارد و طرف‌های شرقی توافق هم کاملا با آن مخالف‌اند اما یک متهد استراتژیک در زمین خودی دارد که با یکی از این دوگانه‌ها که همان از میان رفتن برجام است موافقند؛ تندروهای دلواپس اصولگرا این روزها تنها هم پیمانان غیر ارگانیک افراطیون آمریکایی هستند که نه در زمین خودی که همچون روز‌های به دست آمدن توافق در زمین حریف توپ می‌زنند.