کارگران مشغول انتظارند!

روزنامه بهار: روزهای پایانی شهریور ماه همراه بودبا تجمع کارگرانی که برای چندمین بار برای تاخیر در دریافت حقوقشان اعتراض کردند. این کارگران همچنین در تاریخ‌های ۱۲ شهریور، ۸ شهریور، یکم شهریور، ۱۵ مرداد، ۳۱ تیر و ۲۵ تیر و اواخر اردیبهشت ماه، هم با تجمع وراهپیمایی به پرداخت نشدن مطالبات و حق و حقوقشان اعتراض کرده بودند و هربار با قول مساعد مسئولان مختلف استان مرکزی برای پیگری مطالباتشان به کارخانه بازگشتند و حالا پس از گذشت مدت‌ها صحبت از احضار و بازداشت مدیرعامل آذرآب با دستور مقام قضایی از سوی پلیس استان به میان آمده است.
***
مشکل از کجا شروع شد؟
هفته پیش بود که کارگران دو کارخانه هپکو و آذرآب اراک در اعتراض به تاخیر چهارماهه برای دریافت حقوق خود در برابر این دو کارخانه تجمع کردند. البته این اولین تجمع این کارگران نبوده و پیش از این هم آن ها، هم در برابر استانداری و هم در برابر اداره دادگستری استان مرکزی تجمع کرده بودند اما به گفته خودشان و براساس شواهد موجود جواب قانع‌کننده‌ای دریافت نکرده‌اند و گشایشی در کارشان ایجاد نشد و هربار با انبوهی از وعده‌ها و شعارها دست به سر شده‌اند. تجمع گسترده کارگران این دو کارخانه به دلیل گستردگی و ایجاد اختلال در نظم شهری با برخورد و درگیری معترضان با نیروهای انتظامی همراه شد. کارگران که همچنان طلب حقوق چهارماهه خود را داشته و در رفع احتیاجات زندگی خود دچار مشکلات جدی هستند، هرگز برخورد‌های قهری و بی‌توجهی مسئولان و مدیران شهری و استانی را بر نمی‌تابند و در برابر آن‌ها می‌ایستند و همین موضوع موجب بالاگرفتن درگیری‌ها و مجروحیت چند نفر از معترضان شد.

کارگران مدعی هستند که مسئولان استانی و در رأس آن‌ها استاندار هیچ توجهی به خواسته‌ها و مشکلات آن‌ها ندارد و در زمان تجمع در برابر استانداری هم حاضر به حضور در جمع کارگران نشد و فقط معاون استاندار وعده پیگیری مسائل و مشکلات را داد اما هرگز گرهی از مصائب آن‌ها باز نشد و نتیجه آن تجمعات متعدد و اعتراضات گسترده‌تر شد. بی توجهی به خواسته بحق کارگران و عدم توجه به تجمعات قبلی آن‌ها سبب شد تا با کارگران برخورد قهری صورت پذیرد و برخی از آن‌ها بر اثر شدت جراحات راهی بیمارستان شوند به‌طوری که یک تجمع صنفی به یک معضل امنیتی تبدیل شود.

عکس العمل‌ها به این حادثه
پس از آن هم خیلی از فعالان حقوق کارگری این اتفاق را محکوم کردندو گفتند که این نوع برخورد در شان کارگران زحمت‌کش نبوده است. علیرضا محجوب، نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران نیز با انتقاد نسبت به نحوه برخورد با کارگران معترض شرکت‌های آذرآب و هپکو در اراک گفت: کارگران براساس قانون اساسی و قانون کار، حق اعتراض و بیان مطالباتشان را دارند. براساس قانون اساسی و مواد ۱۴۱ و ۱۴۲ قانون کار، کارگران اجازه اعتراض در محیط کاری‌شان را دارند و باید به مطالبات آنها پاسخ داده شود. بر این اساس نحوه برخورد با کارگران معترض ۲ شرکت آذرآب و هپکو درست نبوده است؛ چرا که مطالبه این کارگران پرداخت حقوق معوقه‌شان است. سئوال این است که آیا کارگران حق بیان آزادانه اعتراض و مطالباتشان را ندارند؟ ! حال آن‌که این آزادی در قانون کار برای اعتراض کارگران تصریح شده است. درخواستم از هیات رئیسه مجلس و دیگر مسئولان این است که رسیدگی به این موضوع و احترام به حقوق کارگران را مورد توجه جدی قرار دهند. نباید با اهانت و توهین با کارگر برخورد شود. هیچ‌کس حق ایجاد مزاحمت برای کارگران معترض را ندارد.علی مطهری نیزدر واکنش به تذکر این نماینده اصلاح‌طلب مجلس گفت: حق اعتراض در قانون اساسی، نه‌تنها برای کارگران؛ بلکه برای همه مردم منوط به عدم مخالفت با احکام اسلامی و مسلحانه نبودن محفوظ است و نباید از این اعتراض جلوگیری شود.

در پی این اعتراضات علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دستور پیگیری وضعیت کارگران این دو واحد صنعتی را از احمد مشیریان، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواستار شد.در نامه علی ربیعی خطاب به احمد مشیریان نوشته شده بود: با توجه به حوادث و مشکلات اخیر کارگری در شرکت‌های هپکو و آذرآب شهرستان اراک و حوادث ناخوشایند پیش آمده و به منظور مدیریت مطلوب شرایط، لازم است در اسرع وقت ضمن استقرار در آن استان و بررسی دقیق موضوع از جوانب مختلف، گزارشی جامع از علل و دلایل بروز اعتراضات و حواشی آن و نیز راهکارهای حل مساله جهت طرح در جلسه اینجانب با وزرای ذیربط برای اتخاذ تصمیمات مقتضی ارائه نمایند.پس از آن هم این طور که مشخص است حقوقی به این کارگران داده شده و با قول‌های مساعدت دلشان را گرم کردند.

دستگیری مدیر عامل شرکت آذرآب
اما روز گذشته کیومرث عزیزی، فرمانده انتظامی استان مرکزی گفت: با حکم مقام قضائی مدیرعامل شرکت آذر آب از سوی پلیس احضار و بازداشت شد. این فرد در بازداشت پلیس به سر می‌برد و علت بازداشت او، توسط مقامات قضائی اعلام می‌شود.ابوالفضل پوروفایی، مسئول کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان مرکزی نیز در مورد دلیل بازداشت مدیرعامل کارخانه آذرآب می‌گوید: ما هم به تازگی باخبر شدیم که مدیرعامل کارخانه آذرآب که یکی از عوامل ناآرامی‌های روزهای گذشته در استان بود؛ بازداشت شده است. او اضافه کرد: پس از تجمع کارگران این کارخانه و رخ دادن اتفاقات ناگوار، مسئولان کارخانه حقوق 1 میلیون 800 هزار تومانی کارگران را واریز کردند در صورتی که قبل از اعتراضات کارگری هم می‌توانستند این مبلغ را واریز کنند. لذا چنین برداشت می‌شود که سوءمدیریت مدیرعامل باعث چنین پیش‌آمدهایی شده و امنیت استان را متزلزل کرده است.

واکنش کارگران به خبر بازداشت
کارگران کارخانه آذرآب نیز در واکنش به انتشار خبر بازداشت مدیرعامل کنونی این واحد صنعتی می‌گویند: وضعیت کنونی کارخانه آذرآب نتیجه عملکرد یک فرد نیست، از مسئولان انتظار داریم ضمن تامین مطالبات صنفی‌ ما به پرونده تمامی اشخاص دیگری که در سالیان گذشته با عملکرد خود زمینه‌ساز بروز مشکلات کنونی شدند نیز رسیدگی کنند.این کارگران در توضیح وضعیت کنونی گفتند: بعد از تجمع منجر به درگیری شد، مقامات دولتی وعده‌هایی را به ما دادند و حتی از جانب مدیریت نیز به صورت علی‌الحساب مبلغ یک میلیون و هشتصد هزار تومان به حساب هرکدام از کارگران واریز شد. نتیجه این پرداخت، بازگشت به کار کارگران بود ولی این بازگشت تنها چند ساعت ادامه داشت. پرداخت بخشی از معوقات مزدی در برابر انبوهی از مشکلات معیشتی فقط حکم ریختن قطره‌ای آب روی آتش را داشته است و هنوز شرایط اقتصادی خانواده‌هایمان تا مرز رسیدن به شرایط عادی فاصله دارد. اگرچه بعد از حواشی تجمعات هفته گذشته، وعده‌های مسئولان دلگرم کننده بوده است اما در حال حاضر همه نگرانی‌ها متوجه جلسه مجمع عمومی سهامداران است که به منظور انتخاب اعضای هیات مدیره جدید قرار است برگزار شود.

کارگران در توضیح نگرانی خود افزودند: واقعیت این است که در سنوات گذشته سلسله‌ای از عملکرد مدیران و مسئولان وقت این واحد صنعتی؛ زمینه‌ساز بحران کنونی بوده است و برای همین از نظر کارگران، نتیجه مجمع پیش روی سهامداران شرکت آذرآب در چگونگی عبور از بحران کنونی حائز اهمیت است. البته در این میان عملکرد هیات مدیره کنونی برای کارگران به شدت مایوس‌کننده بود چراکه در زمان برپایی اعتراضات صنفی هیچکدام از آنها حاضر نشدند با کارگران رودرو شوند و همین مسئله باعث غبارآلودتر شدن فضا شد. امروز ممکن است نام‌آذرآب به خاطر سه ماه معوقات مزدی زبان‌زد عام و خاص شده باشد اما در روی دیگر سکه مجموعه‌‌ای از مطالبات صنفی بر زمین مانده وجود دارد که بازبینی طبقه‌بندی مشاغل و شرایط نابرابر مزدی میان کارگران خط تولید با کارکنان دفاتر مرکزی ازجمله آن هاست.

آخرین وضعیت کارگران
 پس از انتشار خبر بازداشت مدیر عامل آذرآب محمدتقی آبائی هزاوه، مدیرکل اداره کار استان مرکزی گفت: کارگران هپکو و آذرآب در محل کارخانه حاضر شده‌اند، اما به دلیل اعتراض نسبت به معوقات مزدی، دست از کار کشیده‌اند.او در ارتباط با آخرین وضعیت کارگران معترض اراک ضمن تایید خبر بازداشت مدیرعامل آذرآب گفت: مدیرعامل آذرآب با دستور قضایی بازداشت شده و در حال حاضر اطلاعات بیشتری از این موضوع در دست نیست. امروز کارگران آذرآب و همچنین کارگران هپکو در محل کارخانه‌هایشان حاضر شده‌اند اما به خاطر اعتراض نسبت به ماه‌ها معوقات مزدی، کار را تعطیل کرده‌اند و علیرغم حضور در محل کار، در محوطه کارخانه بیکار نشسته‌اند. این کارگران نسبت به اوضاع نابسامان شغلی و ماه‌ها مطالبات مزدی پرداخت نشده اعتراض دارند و بایستی به اوضاع آنها رسیدگی شود. در روزهای گذشته در جلساتی که میان وزرات صنعت با حضور مقامات و مسئولان برگزار شد، تصمیمات خوبی اتخاذ شد که اگر این تصمیمات اجرایی شود، مشکلات کارگران حل خواهد شد.آبائی در ارتباط با وضعیت نامشخص کارخانه آذرآب با توجه به بازداشت مدیرعامل آن گفت: هفته آینده مجمع سهامداران این کارخانه برگزار خواهد و در آن مجمع، در ارتباط با مدیریت کارخانه تصمیم‌گیری خواهد شد. فرد بازداشتی؛ مدیرعامل اصلی کارخانه بوده که در دفتر مرکزی در تهران مستقر بوده و هم‌اکنون مدیر داخلیِ آذرآب در کارخانه مشغول به کار است.اما با همه این تفاسیرآن چه مهم است این است که به قول کارگران سلسله‌ای از عملکرد مدیران و مسئولان وقت این واحد صنعتی؛ زمینه‌ساز بحران کنونی بوده است. مشکلات کارگران این واحد‌های صنعی با بازداشت یک مدیر حل نخواهد شد کما این‌که تا کنون هم حل نشده است.