چه نفراتی از بین 35 نفر خط خواهند خورد؟

 از فراوانی گزینه های مطرح برای قرار گرفتن در ترکیب ثابت تیم ملی یا یک مرحله قبل از آن، حضور در بین 23+1 نفر نهایی در مقایسه با جام جهانی پیشین، زیاد صحبت شده و سرمربی تیم ملی هم بارها از این مسئله اظهار خشنودی کرده است.این مزیت، خود گویای افزایش کیفیت بازیکنان تیم ملی است. به یاد داریم که چهار سال پیش در چنین روزهایی اعلام لیست 35 نفره تیم ملی به جز خط خوردن پیام صادقیان، بحث خاصی را در بین منتقدین ایجاد نکرد. در لیست نهایی هم فقط غیبت  محمدرضا خلعتبری تا حدودی شگفتی ساز شد چون  کمتر کسی انتظار داشت سردار آزمون با 19 سال سن و با سابقه یکی دو بازی دوستانه جزو نفرات اعزامی باشد.اینبار قضایا فرق می کند و تعداد نامزدهای قابل به مراتب بیشتر است ولیکن مشکل آنجاست که این دردسر شیرین به صورت همگون در همه خطوط به چشم نمی خورد و عمده شک و تردیدها محدود به مهاجمان و هافبک های نفوذی می شود، حال آنکه دست کارلوس کی روش به اعتراف خودش در خط دفاع و همچنین هافبک های تدافعی باز نیست.

سرمربی تیم ملی از ابتدای حضورش در ایران مشتاق پیدا کردن 4 مدافع وسط و 4 هافبک دفاعی قد بلند و قلدر بوده که طی این مدت لیگ خلیج فارس نتوانسته این موجودی را تامین کند. کی روش از اسکوچیچ خواسته بود مازیار زارع را در پست دفاع وسط ملوان به بازی بگیرد که این درخواست وی رد شد و اگر از نکونام و آندو بگذریم، گزینه ها محدود بود به حسینی، صادقی، منتظری، آل نعمه و رضا حقیقی. امروز نیز کمبودها اگر بیشتر نشده باشد کمتر نیستند با این تفاوت که با تغییر شیوه بازی تیم ملی، حضور یک هافبک دفاعی مرکزی قدبلند و سرزن در میانه میدان کفایت می کند. در حال حاضر فقط سعید عزت اللهی و علی کریمی پاسخگوی این شرایط فیزیکی هستند و قاعدتا باید یکی از آنها در ترکیب باشد و دیگری ذخیره او. اما وجود روزبه چشمی مدافع-هافبک این گمان را ایجاد کرده که شاید کی روش روی کاپیتان پیشین تیم ملی امید به عنوان یک ژوکر در دو خط دفاعی و میانی حساب باز کرده باشد و در صورت نیاز از امید ابراهیمی و احسان حاج صفی به عنوان پیستون های مخرب در کنار هافبک دفاعی مرکزی استفاده کند.
 
8 مدافع، 2 هافبک دفاعی مرکزی و 10 عنصر نفوذی
سهمیه های بالا، آن چیزی است که می توان برای بیست نفری که به جز دروازه بان ها مسافر روسیه خواهند بود در نظر گرفت با این توضیح که هر کشور اجازه دارد یک سهمیه رزرو هم داشته باشد که در صورت مصدومیت یکی از 23 نفر وارد لیست شود.مهدی خانزاده همان نفر بیست و چهارمی بود که اجازه داشت جانشین هاشم بیگ زاده مصدوم در برزیل باشد.اگر از ورود به بحث نفرات خط دفاعی صرف نظر کنیم، سهمیه تیم ملی برای خطوط میانی و حمله 12 نفر است که می باید آنها را از بین 18 نامزدی که در دو دسته کلی قرار می گیرند انتخاب کرد: 

گروه اول، باسابقه ها(12 نفر) : احسان حاج صفی، مسعود شجاعی، اشکان دژاگه، رضا قوچان‌نژاد، امید ابراهیمی، علیرضا جهانبخش، کریم انصاری فرد، وحید امیری، سردار آزمون، سعید عزت اللهی، مهدی طارمی + سامان قدوس
گروه دوم، کم سابقه ترها (6 نفر): مهدی ترابی، کاوه رضایی، سروش رفیعی، علی کریمی، علی قلی زاده، عبدالله زاده

در این خصوص چند نکته قابل ذکر است. اولا شرط ماندن تمامی باسابقه ها این است که بازیکنان گروه دوم، جملگی خط بخورند. به عبارتی به ازای هر بازیکنی که از گروه دوم، بخت همراهی با تیم ملی را پیدا کند یکی از نفرات باسابقه تیم ملی خط خواهد خورد.دوم، مسئله پست های تخصصی است. اگر چه برخی از بازیکنان تیم ملی ایران در مقایسه با چهار سال پیش توانایی های خود را در چند پست به نمایش گذاشته اند ولی هدف هر مربی، بهره مندی از دو بازیکن به ازای هر پست است. حال باید دید که تیم ملی ایران با چه سیستمی به میدان خواهد رفت؟ اگر همچنان کارلوس کی روش متمایل به سیستمی بینابین 4-3-3 و 4-2-3-1 باشد، تفکیک نفرات تخصصی در خط میانی و حمله در شیوه اولی به این صورت است:

1 هافبک دفاعی مرکزی، 1 پیستون راست، 1 پیستون چپ، 1 مهاجم راست، 1 مهاجم مرکزی، 1 مهاجم چپ
 از آنجایی که در این سیستم جایی برای هافبک مرکزی نفوذی با وظایف 4-2-3-1 نیست، بازیکنانی چون دژآگه، شجاعی، قدوس وارد رقابت با پیستون هایی چون حاج صفی، ابراهیمی یا امیری می شوند تا از جمعشان تنها دو نفر به میدان بروند. اما انتخاب سیستم 4-2-3-1 هم شکل دیگری از رقابت را در بین نفرات ایجاد خواهد کرد چون از یک طرف نیاز به دو هافبک دفاعی فیکس با دو ذخیره قابل اطمینان است و از طرف دیگر شاهد فشردگی بیشتر رقابت در بین بال ها و مهاجمان مرکزی خواهیم بود.