به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۴:۵۲
 
۳
تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ساعت ۱۰:۱۲
کد مطلب : ۱۵۰۸۴
نظامی گنجوی از تفرش تا گنجه

آذربایجان هویت پارسی نظامی را پاک کرد؟

گروه هنری: سیاست پارسی زدایی همسایگان ایران، چندسالی هست که گریبان تاریخ ادبیات و مشاهیر به نام ایرانی را گرفته است. جدیدترین نمونه هم پاک شدن اشعار فارسی نظامی گنجوی از مقبره او در آذربایجان است.
آذربایجان هویت پارسی نظامی را پاک کرد؟
در حالی که حوزه فرهنگی ایران و زبان پارسی از دیرباز از هند تا آناتولی گسترده بود امروز مشاهیر پارسی زبان که بهترین آثار خود را به این زبان سروده و پدید آورده اند در چنبره سیاستهای ضد فرهنگی و قوم مدارانه کشورهای منطقه که به دنبال هویت قایم به ذات هستند قرار گرفته است در این میان نام نظامی گنجوی این روزها با اقدام قوم گرایانه دولت آذربایجان دوباره مطرح شده است. نظامی گنجه‌ای (گنجوی)، جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی متخلص به نظامی (زادهٔ ۵۳۵ در گنجه، درگذشته ۶۰۷-۶۱۲) شاعر و داستان‌سرای ایرانی، ایرانی‌تبار و پارسی‌گوی قرن ششم هجری (دوازدهم میلادی)، که به‌عنوان پیشوای داستان‌سرایی در ادب فارسی شناخته شده‌است. از زندگانی نظامی اطلاعات دقیق در دست نیست و درباره سال تولد و وفات او نقل‌های تذکره‌نویسان مختلف است. آنچه مسلم در شهر گنجه می‌زیست و در همین شهر وفات یافت. ولی در مورداصالت این شاعر نامی مطلبی که به آن کمتر اشاره شده است، این است که او ایرانی واصالتاً اهل شهر تفرش، روستای طاد (تا) است. چنان که خود ایشان نیز به این مورد اشاره کرده. یکی از دلایل تفرشی بودن نظامی این دو بیت از اقبالنامه ص (۲۹):

گرچه در بحر گنجه گمم ولی از قهستان شهر قمم
به تفرش دهی هست تا نام او نظامی از آنجا شده نام جو


تخریب کتیبه ها
جمهوری آذربایجان در ادامه تلاش‌های خود برای تحریف هویت ایرانی و آثار فارسی نظامی گنجوی شاعر پرآوازه ایرانی، تمامی کاشی نوشته‌های فارسی مقبره این شاعر پارسی‌گوی را تخریب کرد. روی این کاشی نوشته‌های فارسی اشعاری از نظامی گنجوی منقش شده و در دورادور دیوار داخلی بارگاه نظامی گنجوی نصب شده بود. تخریب ابن سنگ نوشته به بهانه تعمیر مقبره نظامی گنجوی صورت گرفته اما هیچ برنامه‌ای برای نصب مجدد سنگ نوشته‌های فارسی پیش بینی نشده است. جمهوری آذربایجان طی ساله‌ای اخیر تلاش گسترده‌ای برای تحریف هویت نظامی گنجوی شاعر پرآوازه ایرانی آغاز کرده است. در یکی از این تلاش‌ها، با پرداخت 110 هزار یورو توسط بنیاد حیدرعلی اف به شهرداری رم ، مجمسه نظامی گنجوی به عنوان شاعر آذربایجانی در یکی از میدان‌های پایتخت ایتالیا نصب شد، این اقدام با اعتراض محققان ایتالیایی مواجه شد. همچنین جمهوری آذربایجان اعلام کرده است که از سال 2014 به انتشار اسکناس‌های پنج مناتی اقدام خواهد کرد که روی آنها منقش به تصویر نظامی گنجوی است.

در حالی که نظامی گنجوی حتی یک بیت به غیر زبان فارسی ندارد و از استقلال جمهوری آذربایجان نیز بیشتر از 22 سال نمی‌گذرد، باکو در تمامی منابع آموزشی و درسی خود نظامی گنجوی شاعر سده ششم هجری قمری را به عنوان شاعر و داستان سرای آذربایجان معرفی می‌کند. در همین زمینه البته رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در واکنش به برداشتن کتیبه‌های فارسی از مقبره‌ نظامی در کشور آذربایجان، گفت، آن‌ها از این کار هیچ نتیجه‌ای نمی‌گیرند. اسحاق صلاحی در واکنش به برچیده شدن کتیبه‌های شعرهای فارسی نظامی از مقبره این شاعر در کشور آذربایجان، درباره‌ی اقدام‌های سازمان اسناد با توجه به امکاناتش در این زمینه، گفت: این عرصه حوزه کار سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی نیست.

سازمان می‌تواند از طریق ایران‌شناسان برنامه‌ها و همایش‌هایی در این زمینه برگزار کند، اما تا به حال برپایی چنین همایش‌هایی در برنامه‌های ما نبوده است، ولی با توجه به افزایش چنین اتفاقاتی باید برپایی این‌گونه مراسم در برنامه‌های کاری سازمان اسناد پیش‌بینی شود و نشست‌های مشترک بین فرهیختگان ایران و دیگر کشورها برگزار شود تا بازی‌های سخیف این‌چنینی از عرصه‌ فعالیت‌های فرهنگی برداشته شود و تأثیرات سیاسی در عرصه فرهنگی به حداقل برسد. او با بیان این‌که مصادره کردن شخصیت‌های فرهنگی و تاریخی کار بسیار نادرستی است، عنوان کرد: امروز سعدی برای جامعه بشریت است. دکارت و کانت وقتی از فلسفه گفتند، دیگر امروز کسی نمی‌گوید که زاییده کجا هستند، بلکه می‌پرسند آن‌ها چه گفته‌اند.
مرجع : خبرآنلاین

۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۰:۵۳
خيلي ها تصميم داشتن با فرهنگ پارسي مقابله كنن، اما خودشون محو شدن. (117884)
نامی
United States
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۰:۵۴
خودتان را خسته نکنید ودنبال هویت سازی نباشید نظامی آذربایجانی است شما هرکه را دوست دارید میخواهیدآذربایجانی کنید.پس چون اکثر کتابهای ابن سینا عربیست پس اوعرب است.اگر شهریار هم اشعار ترکی نمی سرود به زعم شما او هم فارس بود. لطفا رفتارهای فاشیستی را ترک کنید. (117885)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۱:۰۲
از کشوری که نام آن جعلی است(نام واقعی آن اران است، آذربایجان فقط یکی است آن هم بخش شمال غربی کشور مان را تشکیل می دهد.) انتظار دارید به جعل دیگر چیزها نپردازد.
من مانده ام با اشعار نظامی چه می توانند بکنند؟ آنها را هم نابود کنند چند شعر به ترکی جایگزین اشعار زیبای نظامی کنند. واقعا باید به این ... خندید. (117892)
کوروش
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۱:۰۶
آذربائیجان هویت خود را پاک می کند نه هویت پارسی نظامی را چونکه آذربائیجان در پرتو ایران هویت پیدا می کند وبدون ایران آذربائیجان هویتی نخواهد داشت . (117895)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۱:۱۱
به عنوان یک ایرانی ( فرقی نمیکنه از چه قومی هستم) پیشنهاد می کنم کمپینگ بین المللی ایرانیان را تشکیل بدیم و به جد پیگیر مفاد معاهده ننگین ترکمانچای بشیم که بر بازگشت خاک ایران زمین (جمهوری آذربایجان) به کشور ایران تاکید دارد. بر اساس این قرارداد ننگین این قسمت از خاک ایران بایستی پس از صد سال به ایران برگردد. ایرانیان سراسر دنیا بایستی متحد شوند و بر این بازگشت اصرار بورزند. اگر در این زمینه متحد شویم میتونیم سازمان های بین المللی را مجاب کنیم. (117899)
ایرانداد
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۱:۳۵
تعصب افسار گسیخته = جهالت تام (117916)
nima
United Kingdom
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۱:۵۵
افسوس که این مزرعه را آب گرفته / دهقان مصیبت زده را خواب گرفته
مگر ترکیه همین کار ار با مولوی نکرد، این ها هم می خواهند همان کار را با نظامی بکنند. به طورکل کشور هایی از نظر فرهنگی به شدت دچار کمبود هستند به دنبال جعل و سرقت بزرگان دیگر فرهنگ ها، به منظور هویت سازی جعلی اند.
شاید کمتر فرهنگی به مانند ایران زمین این همه ادیب و سخنور و چهره فرهنگی داشته باشد. اما فعلا ما در خواب خوش هستیم. در واقع مردم ایران ملت مهاجمی نیستند بر خلاف تمام کشور های اطراف ما. روزی گرفتار تهاجم نظامی آنانیم و روزی دگر گرفتار تهاجم به فرهنگمان. دلم برای مظلومیت ایران می سوزد. (117936)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۲:۰۳
پس یک عکس العملی بوقی آژیری چیزی از سمت دولت ؟... (117944)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۲:۱۹
میبینین؟کم کم حذفمون میکنن!آقای جنتی.آقای نجفی لطفن پیگیری کنین.این اتفاق در دوران ریاست شما اتفاق افتاده .حداقل با دولت قبلی تفاوتی داشته باشین،ما بفهمیم دولت تغییر کرده. (117968)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۳:۰۵
کشور ما هم کار خاصی برای حمایت از زبان ترکی آذری که زبان خیلی از مردم ایران هست انجام نداده. (118006)
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۴:۳۴
خوب وقتی احمدی نژاد با وجود این همه قومیت در ایران عید نوروز رو فقط به پارسی زبانان تبریک میگه، باید انتظار چنین کرایی رو هم داشته باشیم. (118056)
علی تفرشی
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۷:۱۷
یک عمر داریم داد میزنیم که نظامی تفرشی است ، حتی آثارش موجود است اما آقایان خود زنی می کنند می گن که اصلا چنین چیزی وجود نداره نتیجه اش می شود این ........ نامه زنده یاد پروفسور حسابی جهت پیگیری نظامی گنجوی یک دانشمند دلداه ایرانی تفرشی را بخوانید (118156)
afsaneh
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۷:۴۰
تنها چيزي كه نميشه عوضش كرد هويت هرچيزي است پارس هميشه پارس است (118177)
کریم
۱۳۹۲/۰۶/۰۶ ۱۸:۴۹
"نظامی گنجوی" اسمش روشه! یعنی کسی که اهل گنجه است. این شهر هم در جمهوری آذربایجان است.
دوستان همه چیز را سیاسی نکنید. ما هم به نظامی افتخار می کنیم و مردم آذربایجان هم بیشتر افتخار می کنند. (118219)