زمانی طلاق گرفتن یک تابو بود.. در روستا و حتی شهرهای کوچک و در جمع خانوادگی طلاق گرفتن افراد مخفی می ماند و بیشتر خانواده ها از مطرح کردن آن خوداری می کردند، اما حالا اوضاع فرق کرده است. کمتر خانواده ای را می بینی که در بین اطرافیانش طلاقی اتفاق نیفتاده باشد.حالا عده ای برای کاهش بار احساسی و برخی تبعات فرهنگی طلاق و شاید کاهش آسیب های اجتماعی و اخلاقی برای افراد مطلقه به فکر حذف مهر طلاق از شناسنامه افتاده اند. سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرده که در سال 96 تا 15 اردیبهشت امسال 605 هزار و 404 مورد ازدواج و 176 هزار و 924 واقعه طلاق ثبت شده است و میانگین سن مردان در اولین ازدواج 27.3 سال و میانگین سن زنان نیز در اولین ازدواج 22.8 سال بوده است.

* با عشق ازدواج کردم و با نفرت طلاق گرفتم
خانم 37ساله ای می گوید حدود سه سال است که طلاق گرفته ام و یک پسر 6ساله دارم، روزگاری عاشق همسرم بودم با سماجت و التماس توانستم رضایت پدر و مادرم را برای ازدواج با همسرم را بگیرم، اگر چه در طول زندگی هشت ساله مشترک با همسرم، همیشه احساس نارضایتی والدینم مرا آزار می داد و هر چه آنها سعی می کردند این نارضایتی خودشان را برای دوام زندگی ام پنهان کنند، ولی من آن را درک می کردم، پدر و مادرم همیشه در دعواهایی که بین من و همسرم پیش می آمد ما را به گذشت و ادامه زندگی تشویق می کردند.وی ادامه می دهد: اما دیگر این تشویق ها و گذشت ها نتیجه نداشت و سرانجام کارمان به طلاق کشیده شد و من در قبال گرفتن فرزندم از تمام حق و حقوقم گذشتم و یک ریال از همسرم نگرفتم.این خانم با یک دنیا اندوه در حالی که دستانش را در هم گره کرده و سرخ شدن صورتش بیان از مشکلات عدیده ای دارد که در روند گرفتن طلاق و زندگی بعد از طلاق تجربه کرده است، می گوید: بعد از طلاق ابتدا در منزل پدرم با پسرم زندگی می کردم، اما رفت و آمد خواهر و برادرانم و ارتباط آنها با فرزندانشان موجب شد تا پسرم کمبود پدرش را احساس کند.

او می گوید: این موضوع علاوه بر اینکه او را رنج می داد از او پسری حسود، لجباز و پرخاشگر ساخته بود، سرانجام تصمیم گرفتم که با فرزندم زندگی مستقلی داشته باشم.او ادامه می دهد: با مقدار پولی که از خانواده ام گرفتم، آپارتمان کوچکی البته به نام پدرم اجاره کردم و از همان جا بود که سایه سنگین طلاق را بر زندگی خود و پسرم بیشتر احساس کردم، چون پدرم اعتقاد داشت، نباید همسایه ها و دیگران متوجه شوند که طلاق گرفته ام تا بتوانم در آرامش زندگی کنم.این موضوع اولین ضرر مهر طلاق برای من بود. دیگر ناچار بودم برای تامین زندگی مشغول به کار شوم و هر جا با ارائه شناسنامه متوجه طلاق من می شدند طوری دیگر به من نگاه می کردند. برخی هم مرا برای کار، پذیرش نمی کردند و برخی ها هم قصد ایجاد مزاحمت داشتند.این خانم تاکید می کند: نبود مهر طلاق در شناسنامه برخی از مشکلات امثال من را برای زندگی آینده حل می کند.

او با تاسف می گوید: روزگاری برای ثبت مهر ازدواج با پدر و مادرم جنگیدم، الان این مهر دست پای من را برای یک زندگی راحت و تهیه کار در جامعه بسته است.وی می گوید: طوری در این سه سال اذیت شدم و مورد بی احترامی از سوی برخی افراد قرار گرفتم که مجبور شدم دوباره به خانه پدرم بیایم و در طبقه بالای منزل آنها مستقر شوم تا هم خیال پدر و مادرم راحت باشد و هم من از گزند برخی آسیب ها که افراد سودجو و مردم آزار برایم فراهم می کنند در امان باشم. در مقابل این خانم برخی دیگر مانند یک مادر 68 ساله که دو پسر و یک دختر ازدواج نکرده دارد، اعتقاد دارد که برداشتن و حذف مهر طلاق موجب ایجاد برخی مشکلات می شود و دست برخی افراد را برای سوء استفاده ها باز می گذارد و به راحتی برخی کسانی که ازدواج کرده اند می توانند، ادعا کنند که مجرد هستند و به این ترتیب اعتماد در جامعه کاسته می شود.

* هر تعداد ازدواج و طلاق باشد در سند ثبت می شود 
سیف الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال  می گوید: بر اساس ماده 33قانون ثبت احوال همه ازدواج و طلاق هایی که هر فرد دارد در سند دفاتر ثبت کل وقایع ثبت می شود. او می افزاید: اما در شناسنامه آخرین واقعه ازدواج و طلاق ثبت می شود و برای زوج چنانچه دارای تعدد زوجات باشد، ازدواج ها در شناسنامه باقی می ماند. در ماده 33 قانون ثبت احوال آمده است: کل وقایع ازدواج و طلاق یا وفات زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود، ولی در المثنی شناسنامه زن یا مرد آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد. ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنی شناسنامه درج نخواهد شد.همچنین در ماده 34 قانون ثبت احوال تاکید شده، افشای این اطلاعات در دفاتر ثبت کل وقایع و اسناد سجلی جز برای صاحب سند و مقامات قضایی و دولتی ذی صلاح ممنوع است.سخنگوی سازمان ثبت احوال اضافه می کند: همچنین اگر در هنگام ثبت طلاق زوجه دوشیزه باشد واقعه ازدواج و طلاق از شناسنامه وی حذف می شود.

وی ادامه می دهد: به دلیل مراجعات مکرر افرادی که طلاق گرفته بودند با تاکید بر آسیب های اجتماعی که در جامعه آنها را تهدید می کند، یک ایده در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در خصوص حذف مهر طلاق از شناسنامه مطرح شد تا بعد از بررسی در قالب یک طرح یا لایحه به مجلس ارائه شود.ابوترابی تاکید می کند: در این مورد رئیس سازمان ثبت احوال در نشست با کمیسیون حقوقی مجلس حاضر شد و ضمن ارائه توضیحاتی در این خصوص اعلام آمادگی کرد تا همکاری های لازم برای اجرای این طرح را داشته باشد. به گفته سخنگوی سازمان ثبت احوال در حال حاضر در بیش از 200 هزار محل،‌ استعلام برخط درباره ازدواج و طلاق وجود دارد و 120 سازمان و نهاد خصوصی و دولتی به صورت آنلاین با ثبت احوال در ارتباط هستند و به راحتی می شود استعلام گرفت، اما این استعلام ها فقط توسط این نهادها و دستگاه ها انجام می شود و افراد به این امکان دسترسی ندارند.ابوترابی همچنین در مورد اخذ گواهی تجرد هم گفت: در حال حاضر گواهی تجرد برای ایرانیان خارج از کشور و ایرانیانی که قصد خروج از کشور را دارند و برای ارائه به مراکز دانشگاهی خارج کشور صادر می شود و این گواهی در داخل کشور با تقاضای دستگاه های متقاضی صادر می شود.

* حذف مهر طلاق کمکی به زنان نمی کند
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز در این مورد به خبرنگار ایرنا می گوید: هر فردی که به هر طریقی طلاق می گیرد، باید قبول کند که این طلاق اتفاق افتاده و به هیچ وجه نمی توان آن را کتمان کرد.او می افزاید: با این کار (حذف مهر طلاق از شناسنامه افراد مطلقه) فقط بستر کتمان کاری فراهم می شود. هیچ کاری دیگر با این اقدام انجام نمی شود و فقط کتمان کاری در جامعه را گسترش می دهد.او تاکید می کند: حذف واژه طلاق از شناسنامه هیچ کمکی به زنان مطلقه نمی کند. مگر اینکه بخواهیم با این کار پنهان کاری را ترویج کنیم، در عین حال هیچ کمکی هم به کاهش آسیب های زنان نخواهد کرد.رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه می دهد: افرادی که طلاق گرفته اند، باید توجه داشته باشند که به هر حال طلاق صورت گرفته و این سابقه همیشه با آنها هست، بنابراین اگر قصد تشکیل زندگی جدید را دارند برای ثبات آن زندگی، بهتر است که خیلی شفاف و صادقانه واقعیت گفته شود. با دلایل از نظر من حذف واژه طلاق از شناسنامه هیچ توجیه و دلیل منطقی و قابل قبولی ندارد. 

بهار نیوز