گروه بینالملل: مِنگ هونگوی، اولین رئیس چینیِ سازمان بینالمللی پلیس جنایی موسوم به «اینترپل» در خاک چین در «بازداشت» است. این خبری بود که روز جمعه از سوی نشریه انگلیسی زبان هنگکنگی «south china morning post» منتشر شد.
به گزارش یورونیوز، این نشریه به نقل از یک منبع ناشناس مینویسد که مقامات چین هفتۀ گذشته و «به محض ورود» مِنگ هونگوی ۶۴ ساله به خاک این کشور، او را برای بازجویی با خود بردند. هنوز مشخص نیست که موضوع این بازجویی چیست و منگ کجا برده شده است. منگ که همزمان معاون وزیر امنیت عمومی چین نیز هست، در نوامبر سال ۲۰۱۶ میلادی و در جریان پنجاه و هشتمین مجمع عمومی پلیس اینترپل در اندونزی به عنوان رئیس اینترپل انتخاب شد. انتصاب او در این مقام، نگرانیهایی را در میان دانشگاهیان و فعالان حقوق بشر بوجود آورد زیرا آنها بر این باور بودند که منگ میتواند از قدرتش در اینترپل برای اعمال فشار بر مخالفان دولت چین و فراریان از این کشور استفاده کند. اینترپل با عضویت ۱۹۲ کشور، بزرگترین سازمان همکاری پلیس در سطح بینالملل است و میتواند مجوز تعقیب بینالمللی افراد را صادر کند. مقر این سازمان که وظیفۀ مبارزه با مجرمان بینالمللی را دارد، شهر لیون فرانسه است و به همین دلیل منگ و خانوادهاش تا پایان دورۀ ماموریت او یعنی سال ۲۰۲۰ میلادی در فرانسه به سر میبرند. با ناپدید شدن منگ، یورگن اشتاک دبیرکل آلمانی اینترپل اداره آن را برعهده دارد.
علت بازجویی چه میتواند باشد؟
دلایل این بازجوییِ احتمالی مشخص نیست. با این وجود منگ زمانی در سلسله مراتب امنیتی چین رشد کرد و به مراتب بالا رسید که دستگاه امنیتی این کشور توسط ژو یونگ کانگ، رقیب شی جین پینگ اداره میشد. ژو در حال حاضر با حکم حبس ابد به اتهام فساد، سوء استفاده از قدرت و افشای اسرار دولتی در زندان است. پسر و همسر او نیز به اتهام فساد زندانی شدهاند و دولت چین همچنان در تلاش برای کاهش نفوذ او و همراهانش در دستگاه قدرت این کشور است. این احتمال نیز وجود دارد که منگ به نام مبارزه با فساد تحت بازجویی قرار گرفته باشد. شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین پس از رسیدن به قدرت در سال ۲۰۱۲ میلادی یک کمپین بزرگ ضدفساد راه اندازی کرد؛ کمپینی که گمان میرود در واقع مخالفان دولت را هدف قرار داده باشد. از زمان راه اندازی این کمپین تا کنون ۱.۵ میلیون مسئول در چین تحت تعقیب قرار گرفتهاند. چین همچنین در ماه مارس یک نهاد فرا قضایی به نام «کمیته نظارت ملی» (SCs) تاسیس کرد که هدفش شکار عوامل فساد در بخش خدمات عمومی این کشور بود. از نظر مدافعان حقوق بشر با تاسیس این نهاد، یک قدرت فراقانونی به مرکزی برای سرکوب بیشتر داده شده است؛ نهادی که باعث افزایش شمار بازداشتهای مخفی و اتهامات و شکنجهها میشود. این کمیته می تواند مظنونان را برای مدت ۶ ماه در اختیار داشته باشد و از انها بازجویی کند. منگ عضو حزب کمونیست چین است اما در ماه آوریل جایگاه خود را در کمیتۀ حزب کمونیست که اصلیترین مرکز تصمیم گیری در این حزب محسوب میشود، از دست داد.آخرین ماموریت رسمی که دولت چین به منگ واگذار کرده به ۲۳ اوت برمیگردد؛ یعنی زمانی که او با لی چونگ هان، دبیر دوم سنگاپور دیدار داشت.
مِنگ هونگوی کجاست؟ فرانسه یا چین؟
ناپدید شدن منگ پس از آن در پردهای از رمز و راز قرار گرفت که همسر او به پلیس فرانسه اعلام کرد که از زمان سفر منگ به چین، خبری از او ندارد. گفته میشود که منگ از استکهلم با هواپیما به چین سفر کرده است و همسر او میگوید که از ۲۵ سپتامبر از او خبری ندارد. اگرچه هنوز مشخص نیست که منگ در فرانسه ناپدید شده یا در چین اما یکی از مقامات قضایی فرانسه به شرط ناشناس ماندن اعلام کرده است که منگ به چین رسیده و پس از آن ناپدید شده است. تا کنون نه وزارت امنیت عمومی چین و نه وزارت خارجه این کشور در این باره اظهارنظری نکردهاند. اینترپل، محل ماموریت منگ هنوز در این باره اظهار نظری نکرده و تنها در روز جمعه اعلام کرده است که از «ادعای ناپدید شدن او» آگاه است و این موضوع را با مقامات چین در میان گذاشته است. پلیس فرانسه نیز میگوید پس از تماس خانم منگ با آنها، بلافاصله جستجوها را آغاز کرده است. وزیر کشور فرانسه اعلام کرد که مقامات چینی به پرسشهای دفتر اینترپل در پکن دربارۀ ناپدید شدن منگ پاسخی ندادهاند؛ با این وجود تماسها در این باره با مقامات چینی ادامه دارد.
سکوت چین به چه معناست؟
بر اساس قانون چین، در صورت دستگیری یک فرد، خانواده مظنون همچنین کارفرمای او باید ظرف ۲۴ ساعت از این موضوع مطلع شوند. تنها موارد استثنا در این قانون زمانی است که اطلاع به خانواده و کارفرما مانع از ادامۀ تحقیقات شود. ناپدید شدن افراد سرشناس در چین اتفاق جدیدی نیست در ماههای گذشته چند تن از مقامات دولتی و سرمایهداران این کشور، حتی یکی از ستارگان دنیای هنر برای چند هفته گم شدند.