تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۷ ساعت ۱۵:۵۶
کد مطلب : ۱۷۴۵۷۲
وضعیت سفر داخلی و خارجی با توجه به تغییرات قیمت دلار و هزینه ها
مسافرت ایرانیان تحت تاثیر نرخ ارز
از ماه‌های ابتدایی سال جاری، افزایش لحظه‌ای نرخ دلار به یکی از موضوعات داغ و درعین‌حال شگفت‌انگیز، در میان عام و خاص تبدیل شد. موضوعی که بر تمام جوانب زندگی مردم ایران تاثیر زیادی گذاشت و روزی نبود که مردم از این موضوع صحبت نکنند. این تاثیر را قشر کم‌درآمد در تهیه مایحتاج زندگی بیشتر حس می‌کند و اقشار متوسط و پردرآمد برای تامین هزینه سفرهای خارجی از این تاثیر منفی گله‌مند هستند. در یک کشور، سفر و گردشگری، چرخ‌های مهم گردش اقتصاد محسوب می‌شوند. چرخی که با استقبال مردم از سفر، روغن‌کاری خواهد شد و اقتصاد کشور را با سرعت بیشتری به‌پیش خواهد راند. بااین‌حال در این روزها، وضعیت نابسامان تورم و افزایش ناگهانی نرخ دلار، چرخ گردشگری کشور را تا حدودی مختل کرده است. اختلالی که بر سفرهای خارجی تاثیر بیشتری گذاشته است. در ادامه تاثیر تغییرات نرخ دلار و وضعیت اقتصادی را بر سفر ایرانیان بیشتر بررسی خواهیم کرد.
افزایش نرخ ارز مانعی برای عبور از مرز
تاثیر تغییرات قیمت دلار را بر سفرهای خارجی به‌هیچ‌وجه نمی‌توان نادیده گرفت. تاثیری که به گفته کارشناسان حوزه‌ی گردشگری منجر به کاهش تمایل مردم نسبت به سفرهای خارجی شده است. از میان مهم‌ترین دلایلی که سبب این رکود شده است می‌توان به «افزایش هزینه خدمات و بسته‌های مسافرتی» اشاره کرد. بسته‌های مسافرتی، شامل خدمات اقامت، حمل‌ونقل و ... می‌شوند. آژانس‌های مسافرتی، این بسته‌ها را برمبنای قیمت ارز خریداری و به مسافران ارائه می‌کنند. به همین خاطر افزایش نرخ دلار و به‌دنبالش افزایش قیمت سایر ارزهای خارجی، قیمت تمام‌شده این بسته‌ها را برای آژانس‌ها گران‌تر کرده است. گرانی‌ای که مردم را نسبت به مسافرت خارجی بی‌رغبت می‌کند.
در طی سال‌های 95 و 96 نرخ ارز در بازار روند نسبتا ثابتی را طی کرد. به همین سبب در نوروز 96 و 97 هزینه‌ای که مردم برای تهیه ارز موردنیازشان صرف کردند تفاوت چندانی با میانگین قیمت ارز در سال‌های گذشته نداشت. همین امر موجب رونق سفرهای خارجی شد. هرچند بسیاری از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که این قیمت به دلیل دخالت دولت درروند بازار و به‌صورت کاذب پایین نگه‌داشته شده بود. از طرفی این قیمت کاذب تا حد زیادی به سیر نزولی گردشگری داخلی دامن زده بود. تاآنجاکه مردم برای سفر به برخی کشورهای همسایه مانند ترکیه، نسبت به سفرهای داخلی هزینه کمتری صرف می‌کردند.
اما در طی سال 97 با جهش بی‌سابقه نرخ ارز، هزینه سفر به خارج از کشور نیز به همان نسبت بالا رفت و در حدود 60 تا 70 درصد سبب رشد قیمت بلیت سفرهای خارجی شد. هرچند در ماه‌های پایانی سال 97، به دلیل کنترل بانک مرکزی و نظارت بر عرضه و تقاضای ارز، نوسانات قیمت دلار به شدت ماه‌های نخست سال نبوده است اما با نزدیکی تعطیلات نوروزی و احتمال افزایش تمایل به سفرهای خارجی و تقاضا برای ارز، زمینه برای رشد صعودی قیمت دلار فراهم شد. برای مثال برای هزینه سفر به آتن یونان، با دلار 4200 تومان، قیمت بلیت برای هر نفر حدود یک‌میلیون و سیصد هزار تومان محاسبه می‌شد اما با گذر نرخ دلار از سیزده هزار تومان، قیمت بلیت برای هر نفر نزدیک به 4 میلیون خواهد رسید. این افزایش قیمت 70-60 درصدی، بدون شک هرکسی را برای سفر به خارج از کشور دچار تردید خواهد کرد.
افزایش قیمت هتل‌های خارجی با افت ارزش ریال
معمولا در یک سفر خارجی، 60 درصد هزینه‌ها، صرف هتل و اقامت می‌شود. هزینه‌هایی که با فرض ثابت نگه‌داشتن قیمت از سوی هتلداران خارجی، با کاهش ارزش ریال بازهم سر به فلک خواهد کشید. برای مثال یک هتل 4 ستاره در آتن را در نظر بگیرید که حداقل هزینه اقامت در آن شبی 100 دلار است. درزمانی که دلار 4200 تومان قیمت داشت، هزینه اقامت برای هر ایرانی در یک‌شب 420 هزار تومان محاسبه می‌شد اما در وضعیت کنونی و با دلار نزدیک به 13000 تومان، هزینه یک‌شب اقامت از یک‌میلیون تومان خواهد گذشت. همچنین برای یک هفته اقامت در یک هتل 4 ستاره در استانبول که هزینه اقامت آن شبی 70 دلار است، با نرخ دلار آزاد به بیش از 6 میلیون تومان خواهد رسید. البته همه این محاسبات، بدون در نظر گرفتن خرج و مخارج خوراک، حمل‌ونقل، تفریحات، سوغات و غیره است. درحالی این تغییرات برای سفرهای داخلی تنها روی پروازها تاثیر به سزایی داشته و رقابت هتلداران برای جذب مسافر با قیمت رزرو هتل در سال گذشته در مقایسه با قیمت امروز تغییر زیادی نداشته است. بطور مثال حتی قیمت رزرو برخی از بهترین هتل های ایران با امکاناتی کامل مانند سال گذشته یا تنها 2درصد افزایش داشته است.
دردسرهای ارز گران برای آژانس‌های مسافرتی
این گرانی نه‌تنها برای مسافران که برای آژانس‌های مسافرتی نیز دردسرساز شده است. تاآنجاکه برخی آژانس‌ها، مسیر پروازی را برای تعدادی از کشورهای همسایه مانند گرجستان حذف کرده‌اند. زیرا قیمت بلیت آن از یک‌میلیون و دویست هزار تومان به بیش از دو میلیون و حتی در برخی اوقات به بیش از سه میلیون جهش یافت. درنتیجه فروش با این قیمت برای بسیاری از آژانس‌ها به هیچ وجه به‌صرفه نیست. از طرف دیگر هر آژانسی، هتل‌ها را بر طبق نرخ ارز در بازار آزاد و در لحظه، رزرو می‌کند که با گران شدن ارز در بازار غیررسمی، قیمت تورهای خارجی هم افزایش می‌یابد. موضوعی که نه به سود آژانس است و نه مسافر.
این جهش‌ها و چند برابر شدن قیمت‌ها، سبب شده است تا بسیاری عطای سفرهای خارجی را به لقایش ببخشند. بخشندگی‌ای که شاید بتواند رونقی به گردشگری داخلی بدهد.
آیا ارز گران، سفرهای داخلی را رونق می‌دهد؟
باوجود روند افزایشی قیمت دلار، بلیت پروازهای داخلی تا حدود زیادی از تاثیرات آن در امان مانده‌اند و تنها افزایش قیمت سالیانه بر آن‌ها اعمال‌شده است. ازنظر هزینه اقامت نیز با توجه به اینکه تعرفه‌ی هتل‌ها وابسته به قیمت دلار نیست، هزینه هتل‌ها افزایش چندانی نداشته است. به همین دلیل، هزینه سفرهای داخلی را می‌شود تا حدی به‌دوراز چشم دلار و با خیالی آسوده‌تر تامین کرد. هرچند افزایش قیمت کالاهای خارجی را به‌خصوص در مناطق آزاد کشور همچون مراکز خرید کیش و قشم نمی‌توان نادیده گرفت.
بااین‌وجود طبق اظهارات رئیس انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی استان تهران، ممکن است در کوتاه‌مدت سفرهای داخلی با استقبال موجه شوند اما در بلندمدت سیر صعودی قیمت ارز، با تحت تاثیر قرار دادن هزینه بسته‌های مسافرتی، سفرهای داخلی را نیز از رونق خواهند انداخت. از سوی دیگر رئیس هیئت‌مدیره‌ی این صنف نیز عقیده دارد از آنجایی‌که ایران در خصوص حوزه خدمات مسافرت‌های داخلی ازجمله رزرو هتل وسایل حمل‌ونقل، تجهیزات هتلداری تا حدودی واردکننده محسوب می‌شود، تاثیر افزایش نرخ دلار بر هزینه این خدمات ناگزیر خواهد بود.
هرچند ارزان‌تر بودن هزینه بسته‌های سفر داخلی نسبت به سفرهای خارجی، ثابت ماندن نرخ سوخت و با توجه به اینکه اغلب سفرهای داخلی با وسیله‌ی نقلیه‌ی شخصی و اتوبوس صورت می‌گیرد؛ می‌توان امید داشت که مردم همچنان برای سفرهای داخلی انگیزه داشته باشند.
منبع : جهان نیوز
از ماه‌های ابتدایی سال جاری، افزایش لحظه‌ای نرخ دلار به یکی از موضوعات داغ و درعین‌حال شگفت‌انگیز، در میان عام و خاص تبدیل شد. موضوعی که بر تمام جوانب زندگی مردم ایران تاثیر زیادی گذاشت و روزی نبود که مردم از این موضوع صحبت نکنند. این تاثیر را قشر کم‌درآمد در تهیه مایحتاج زندگی بیشتر حس می‌کند و اقشار متوسط و پردرآمد برای تامین هزینه سفرهای خارجی از این تاثیر منفی گله‌مند هستند. در یک کشور، سفر و گردشگری، چرخ‌های مهم گردش اقتصاد محسوب می‌شوند. چرخی که با استقبال مردم از سفر، روغن‌کاری خواهد شد و اقتصاد کشور را با سرعت بیشتری به‌پیش خواهد راند. بااین‌حال در این روزها، وضعیت نابسامان تورم و افزایش ناگهانی نرخ دلار، چرخ گردشگری کشور را تا حدودی مختل کرده است. اختلالی که بر سفرهای خارجی تاثیر بیشتری گذاشته است. در ادامه تاثیر تغییرات نرخ دلار و وضعیت اقتصادی را بر سفر ایرانیان بیشتر بررسی خواهیم کرد.
افزایش نرخ ارز مانعی برای عبور از مرز
تاثیر تغییرات قیمت دلار را بر سفرهای خارجی به‌هیچ‌وجه نمی‌توان نادیده گرفت. تاثیری که به گفته کارشناسان حوزه‌ی گردشگری منجر به کاهش تمایل مردم نسبت به سفرهای خارجی شده است. از میان مهم‌ترین دلایلی که سبب این رکود شده است می‌توان به «افزایش هزینه خدمات و بسته‌های مسافرتی» اشاره کرد. بسته‌های مسافرتی، شامل خدمات اقامت، حمل‌ونقل و ... می‌شوند. آژانس‌های مسافرتی، این بسته‌ها را برمبنای قیمت ارز خریداری و به مسافران ارائه می‌کنند. به همین خاطر افزایش نرخ دلار و به‌دنبالش افزایش قیمت سایر ارزهای خارجی، قیمت تمام‌شده این بسته‌ها را برای آژانس‌ها گران‌تر کرده است. گرانی‌ای که مردم را نسبت به مسافرت خارجی بی‌رغبت می‌کند.
در طی سال‌های 95 و 96 نرخ ارز در بازار روند نسبتا ثابتی را طی کرد. به همین سبب در نوروز 96 و 97 هزینه‌ای که مردم برای تهیه ارز موردنیازشان صرف کردند تفاوت چندانی با میانگین قیمت ارز در سال‌های گذشته نداشت. همین امر موجب رونق سفرهای خارجی شد. هرچند بسیاری از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که این قیمت به دلیل دخالت دولت درروند بازار و به‌صورت کاذب پایین نگه‌داشته شده بود. از طرفی این قیمت کاذب تا حد زیادی به سیر نزولی گردشگری داخلی دامن زده بود. تاآنجاکه مردم برای سفر به برخی کشورهای همسایه مانند ترکیه، نسبت به سفرهای داخلی هزینه کمتری صرف می‌کردند.
اما در طی سال 97 با جهش بی‌سابقه نرخ ارز، هزینه سفر به خارج از کشور نیز به همان نسبت بالا رفت و در حدود 60 تا 70 درصد سبب رشد قیمت بلیت سفرهای خارجی شد. هرچند در ماه‌های پایانی سال 97، به دلیل کنترل بانک مرکزی و نظارت بر عرضه و تقاضای ارز، نوسانات قیمت دلار به شدت ماه‌های نخست سال نبوده است اما با نزدیکی تعطیلات نوروزی و احتمال افزایش تمایل به سفرهای خارجی و تقاضا برای ارز، زمینه برای رشد صعودی قیمت دلار فراهم شد. برای مثال برای هزینه سفر به آتن یونان، با دلار 4200 تومان، قیمت بلیت برای هر نفر حدود یک‌میلیون و سیصد هزار تومان محاسبه می‌شد اما با گذر نرخ دلار از سیزده هزار تومان، قیمت بلیت برای هر نفر نزدیک به 4 میلیون خواهد رسید. این افزایش قیمت 70-60 درصدی، بدون شک هرکسی را برای سفر به خارج از کشور دچار تردید خواهد کرد.
افزایش قیمت هتل‌های خارجی با افت ارزش ریال
معمولا در یک سفر خارجی، 60 درصد هزینه‌ها، صرف هتل و اقامت می‌شود. هزینه‌هایی که با فرض ثابت نگه‌داشتن قیمت از سوی هتلداران خارجی، با کاهش ارزش ریال بازهم سر به فلک خواهد کشید. برای مثال یک هتل 4 ستاره در آتن را در نظر بگیرید که حداقل هزینه اقامت در آن شبی 100 دلار است. درزمانی که دلار 4200 تومان قیمت داشت، هزینه اقامت برای هر ایرانی در یک‌شب 420 هزار تومان محاسبه می‌شد اما در وضعیت کنونی و با دلار نزدیک به 13000 تومان، هزینه یک‌شب اقامت از یک‌میلیون تومان خواهد گذشت. همچنین برای یک هفته اقامت در یک هتل 4 ستاره در استانبول که هزینه اقامت آن شبی 70 دلار است، با نرخ دلار آزاد به بیش از 6 میلیون تومان خواهد رسید. البته همه این محاسبات، بدون در نظر گرفتن خرج و مخارج خوراک، حمل‌ونقل، تفریحات، سوغات و غیره است. درحالی این تغییرات برای سفرهای داخلی تنها روی پروازها تاثیر به سزایی داشته و رقابت هتلداران برای جذب مسافر با قیمت رزرو هتل در سال گذشته در مقایسه با قیمت امروز تغییر زیادی نداشته است. بطور مثال حتی قیمت رزرو برخی از بهترین هتل های ایران با امکاناتی کامل مانند سال گذشته یا تنها 2درصد افزایش داشته است.
دردسرهای ارز گران برای آژانس‌های مسافرتی
این گرانی نه‌تنها برای مسافران که برای آژانس‌های مسافرتی نیز دردسرساز شده است. تاآنجاکه برخی آژانس‌ها، مسیر پروازی را برای تعدادی از کشورهای همسایه مانند گرجستان حذف کرده‌اند. زیرا قیمت بلیت آن از یک‌میلیون و دویست هزار تومان به بیش از دو میلیون و حتی در برخی اوقات به بیش از سه میلیون جهش یافت. درنتیجه فروش با این قیمت برای بسیاری از آژانس‌ها به هیچ وجه به‌صرفه نیست. از طرف دیگر هر آژانسی، هتل‌ها را بر طبق نرخ ارز در بازار آزاد و در لحظه، رزرو می‌کند که با گران شدن ارز در بازار غیررسمی، قیمت تورهای خارجی هم افزایش می‌یابد. موضوعی که نه به سود آژانس است و نه مسافر.
این جهش‌ها و چند برابر شدن قیمت‌ها، سبب شده است تا بسیاری عطای سفرهای خارجی را به لقایش ببخشند. بخشندگی‌ای که شاید بتواند رونقی به گردشگری داخلی بدهد.
آیا ارز گران، سفرهای داخلی را رونق می‌دهد؟
باوجود روند افزایشی قیمت دلار، بلیت پروازهای داخلی تا حدود زیادی از تاثیرات آن در امان مانده‌اند و تنها افزایش قیمت سالیانه بر آن‌ها اعمال‌شده است. ازنظر هزینه اقامت نیز با توجه به اینکه تعرفه‌ی هتل‌ها وابسته به قیمت دلار نیست، هزینه هتل‌ها افزایش چندانی نداشته است. به همین دلیل، هزینه سفرهای داخلی را می‌شود تا حدی به‌دوراز چشم دلار و با خیالی آسوده‌تر تامین کرد. هرچند افزایش قیمت کالاهای خارجی را به‌خصوص در مناطق آزاد کشور همچون مراکز خرید کیش و قشم نمی‌توان نادیده گرفت.
بااین‌وجود طبق اظهارات رئیس انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی استان تهران، ممکن است در کوتاه‌مدت سفرهای داخلی با استقبال موجه شوند اما در بلندمدت سیر صعودی قیمت ارز، با تحت تاثیر قرار دادن هزینه بسته‌های مسافرتی، سفرهای داخلی را نیز از رونق خواهند انداخت. از سوی دیگر رئیس هیئت‌مدیره‌ی این صنف نیز عقیده دارد از آنجایی‌که ایران در خصوص حوزه خدمات مسافرت‌های داخلی ازجمله رزرو هتل وسایل حمل‌ونقل، تجهیزات هتلداری تا حدودی واردکننده محسوب می‌شود، تاثیر افزایش نرخ دلار بر هزینه این خدمات ناگزیر خواهد بود.
هرچند ارزان‌تر بودن هزینه بسته‌های سفر داخلی نسبت به سفرهای خارجی، ثابت ماندن نرخ سوخت و با توجه به اینکه اغلب سفرهای داخلی با وسیله‌ی نقلیه‌ی شخصی و اتوبوس صورت می‌گیرد؛ می‌توان امید داشت که مردم همچنان برای سفرهای داخلی انگیزه داشته باشند.
منبع : جهان نیوز
