تاثیر مالیات‌بندی بر رشد اقتصاد

حمید هوشمندی دانشجوی مقطع دکتری اقتصاد دانشگاه اصفهان در پایان نامه خود به " تأثیر مالیات بندی بر رشد اقتصادی با تاکید بر رهیافت اتکینسون و استیگلیتز" پرداخت.در چند دهه اخیر اثرات ساختار مالیات بر متغیرهای کلان اقتصادی و همچنین اثرات رفاهی و باز توزیعی آن همواره مورد بحث اقتصاددانان بخش عمومی بوده‌است.تحلیل تعادل عمومی به دلیل در نظر گرفتن بخش‌های مختلف اقتصادی و عوامل مختلف تولیدی و همچنین بررسی آثار اولیه و ثانویه ناشی از وضع یا تغییرات مالیاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.این پژوهش با هدف تحلیل تأثیر مالیات‌بندی بر تولید ناخالص‌داخلی کشور در چارچوب مدل استیگلیتز و اتکینسون(۱۹۸۰) انجام شد. برای این تحقیق سه نوع مالیات، مالیات بر دستمزد، مالیات بر درآمد سرمایه و مالیات بر مصرف در قالب تعادل عمومی ایستا و پویا مورد استفاده قرار گرفت. برای انجام یک تحلیل جامع‌تر مالیات بر واردات نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های مورد نیاز از ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) 1390 تهیه شده است.یافته‌های تحلیل ایستای مقایسه‌ای نشان داد که مالیات بر دستمزد و مالیات بر درآمد سرمایه بر تولید ناخالص داخلی و سرمایه‌گذاری در کشور اثر منفی و مالیات بر مصرف و واردات بر این متغیرها اثر مثبت دارد.

یافته‌های تحلیل ایستا فرضیه‌های مطرح‌شده را تائید کرد. این نتایج همچنین نشان‌داد که از لحاظ شدت تأثیرگذاری بر اقتصاد کشور می‌توان به‌ترتیب مالیات بر دستمزد، مالیات بر واردات، مالیات بر درآمد سرمایه و مالیات بر مصرف را رتبه‌بندی کرد.تحلیل اثرات سناریوهای اجراشده بر ساختار تولید در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور نشان‌داد که مالیات‌های مورد بررسی بر بخش‌های مختلف اثرات متفاوتی داشته‌اند. تحلیل‌پویای مالیاتی تعادل‌عمومی بر اساس سناریوسازی اثرات تغییرات مالیات در قالب یک کاهش ۲۰ درصدی در نرخ مالیات بر دستمزد و مالیات بر درآمد سرمایه انجام شد. به طور کلی الگوی اثرگذاری هر دو نوع مالیات بر سرمایه‌گذاری، رشد اقتصادی، رفاه و بودجه دولت شبیه به‌هم ارزیابی شده‌است. یافته‌های تحلیل پویا نشان‌داد که در مجموع طی افق مدل موردبررسی، مالیات بر دستمزد و مالیات بر درآمد سرمایه بر رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری اثر منفی داشته‌است.بنابراین نتایج تحلیل‌پویا نیز فرضیه‌های پژوهش را تائید کرد. بر اساس معیار تغییرات‌جبرانیCV هیکسی اثرات کاهش مالیات بر دستمزد و مالیات بر درآمد سرمایه بر مطلوبیت و رفاه نسل‌های جاری و آتی منفی ارزیابی شد. اثرات فوق در طول مسیر انتقال و در وضعیت‌پایدار بعدی کاهش می‌یابد.