بهار نیوز - حسین دهلوی، استاد موسیقی ایران درگذشت

گروه فرهنگ و هنر: استاد حسین دهلوی صبح امروز (سه‌شنبه ۲۳ مهرماه) پس از یک دوره بیماری طولانی‌مدت درگذشت.

حسین دهلوی، رهبر پیشین ارکستر سمفونیک ملی ایران و خالق قطعه مشهور سبکبال، صبح امروز پس از یک دوره طولانی مبارزه با بیماری دارفانی را وداع گفت. دهلوی در سن 92 سالگی، پس از آنکه به روایت فرزندش هومن دهلوی، حافظه خود را به کلی از دست داده بود، در زادگاهش تهران، درگذشت. حسین دهلوی، در سال ۱۳۰۶ در تهران به دنیا آمد. او موسیقی را از پنج سالگی نزد پدرش، معزالدین دهلوی که از شاگردان علی اکبر شهنازی بود، آغاز کرد و در ۹ سالگی با تشویق مادرش به ساز ویولن علاقه‌مند شد. دهلوی در محضر ابوالحسن صبا به یادگیری ویلن پرداخت و در هنرستان عالی موسیقی نزد حسین ناصحی و هایمو تویبر آهنگسازی را فرا گرفت.
دهلوی در سال ۱۳۳۹ از هنرستان عالی موسیقی در رشته آهنگسازی فارغ التحصیل شد و پس از درگذشت استاد صبا در سال ۱۳۳۶ رهبری ارکستر شماره یک اداره هنرهای زیبا که بعداً «ارکستر صبا» نامیده شد به دهلوی واگذار شد. این ارکستر از زمان گشایش تلویزیون ایران در سال ۱۳۳۷ به صورت هفتگی در تلویزیون به اجرای برنامه پرداخت.
دهلوی در سال ۱۳۴۱ به ریاست هنرستان موسیقی ملی برگزیده شد و تا فروردین ۱۳۵۰ این سمت را عهده‌دار بود. او خود در دوره دوم هنرستان رشته‌های تئوری موسیقی ایران، تلفیق شعر و موسیقی، فرم موسیقی ایران، هارمونی و ارکستر را شخصاً آموزش می‌داد. در این سال، وی برای سفر دوساله مطالعاتی به آلمان و اتریش رفت.
دهلوی از سال ۱۳۵۶ تصنیف اپرای مانا و مانی را به مناسبت سال جهانی کودک (۱۹۷۹) آغاز کرد. ساخت این اثر دو سال به طول انجامید که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به خاطر محدودیت‌های استفاده از صدای خواننده زن تا به حال به اجرا درنیامده (در بخشی از اپرا، یک دزد بره یک دختر کوچک را می‌رباید و دخترک که صاحب بره بوده به جنگل می‌رود و آواز می‌خواند) و تنها موسیقیِ سازیِ آن در خرداد ۱۳۷۹ با تلاش و رهبری مایسترو علی رهبری با ارکستر فیلارمونیک اسلواکی در براتیسلاوا اجرا و ضبط شده‌است.دهلوی در زمینه نوآوری در موسیقی ایرانی تلاش‌های زیادی کرده است. تدوین متد تمبک به وسیله او و جمعی دیگر از جمله حسین تهرانی، مصطفی پورتراب، فرهاد فخرالدینی و هوشنگ ظریف برای بهبود جایگاه تمبک در موسیقی ایرانی و آسان‌سازی آموزش این ساز، توجه به ساخت سنتور کروماتیک برای جبران مشکل کوک این ساز برای استفاده در ارکستر از جمله این مواردند.
حسین دهلوی، در زمینه موسیقی فیلم هم فعالیت و البته بیشتر برای فیلم‌های مستند، نقش مشاور و انتخاب‌کننده موسیقی را بر عهده داشته و در تیتراژ فیلم‌ها، از او به نام مستعار «فریبا» یاد شده‌است. دهلوی برای چند فیلم مستند از ابراهیم گلستان مانند یک آتش (چشم‌اندازها)، موج و مرجان و خارا و گنجینه‌های گوهر و همچنین فیلم هفده روز به اعدام اثر هوشنگ کاووسی موسیقی نوشته‌ است. حسین دهلوی علاوه بر ساخت و تنظیم آثار متعدد و رهبری ارکستر آثار مکتوب و مرجع مهمی در زمینه موسیقی به رشته تحریر درآورد. پیوند شعر و موسیقی آوازی از بارزترین آثار اوست که حاصل بیش از ۴۰ سال تجربه وی در تلفیق موسیقی با شعر است. آخرین کوشش دهلوی در زمینه کارهای جمعی موسیقی ملی، پایه‌گذاری ارکستر مضرابی است که با همکاری ۶۶ نفر از نوازندگان سازهای مضرابی ایرانی تشکیل شد و در سال ۱۳۷۲ روی صحنه رفت. این اسطوره موسیقی ایران صبح ۲۳ مهر ۱۳۹۸ و در سن نودودوسالگی پس از مدت‌ها بیماری و ابتلا به آلزایمر آخرین نت موسیقی زندگی پر افتخار خود را نواخت.

دل‌نوشته حسین علیزاده در غم درگذشت دهلوی
حسین علیزاده تاکید کرد باید به احترام بزرگی حسین دهلوی سراپا ایستاد و نغمه‌هایش را شنید، او به بزرگی هنر و به بزرگی یک معلم بود.
حسین علیزاده آهنگساز و نوازنده صاحب نام موسیقی کشورمان به مناسبت درگذشت حسین دهلوی موسیقدان شهیر ایرانی متنی را در اختیار رسانه‌ها قرار داد.در متن حسین علیزاده آمده است:«حسین دهلوی، به بزرگی هنر و به بزرگی یک معلم...باید سراپا ایستاد به احترامش، باید سراپا ایستاد و شنید نغمه‌هایش... باید سراپا ایستاد و به دور دست تاریخ نگاه کرد دستانی سر به آسمان و زمین در حرکت‌اند، تا آهنگ غرور و عشق بیامیزند... باید ایستاده شنید، باید ایستاده نواخت و باید ایستاده ایستاد تا زخم هجرانش نشکند دل‌های افراشته را...»