گروه بینالملل: آمریکا پیامی روشن داده است: گسترش کرونا نمیتواند تحریمهایی را برطرف کند که درآمد نفتی ایران را به شدت کاهش داده و اقتصاد آن را فلج کرده است. آمریکا تأکید میکند ارسال کمکهای غذایی و دارویی به ایران مشمول تحریم نیست.
به گزارش دویچهوله، منابع دیپلماتیک در ایالات متحده گفتهاند که کاخ سفید از "فشار حداکثری" بر ایران نخواهد کاست، زیرا این سیاست را برای وادار کردن جمهوری اسلامی به برچیدن برنامه هستهای و موشکی و تغییر رفتار حكومت ایران در خاورمیانه لازم میداند. حسن روحانی و محمدجواد ظریف، از کشورهای جهان خواسته بودند که با فشار بر آمریکا، این کشور را به تعلیق تحریمهای اقتصادی، در شرایطی که ایران در نبرد با اپیدمی کرونا است، وادار کنند. یک مقام ایرانی به خبرگزاری رویترز گفته است: «فشار روزافزون واشنگتن بر ایران، جنایت علیه بشریت است... همه کشورهای جهان باید برای مبارزه با این بیماری با هم همکاری کنند».
آزادی موقت مایکل وایت، شهروند آمریکایی از زندان در ایران، احتمالا علامتی آشتیجویانه است که ایالات متحده مایل نیست آن را جدی بگیرد. آمریکا خواهان آزادی بدون قید و شرط تمام شهروندان آمریکایی زندانی در ایران است. برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، گفته است: «فشار حداکثری ما علیه رژیم ایران ادامه مییابد». او یادآوری کرد که تحریمهای آمریکا از یاریهای بینالمللی به ایران در محدوده ارسال مواد غذایی و دارویی جلوگیری نمیکند.
دولت آمریکا چند بار تکرار کرده است که تحریمها علیه ایران مواد غذایی و دارویی را در بر نمیگیرد. افزون بر این گفته است که یک سازوکار مالی که از طریق سوئیس فعال شده، به ایران اجازه میدهد کالاهای ضروری را به کشور وارد کند. اما دولت ایران و کارشناسان عقیده دارند که این سازوکار محدودتر و کندتر از آن است که بتواند ایران را از فشارهای چندجانبه نجات دهد. هوک اطلاع داد که در آغاز گسترش ویروس کرونا، دولت آمریکا با ارسال یادداشتی به ایران اعلام آمادگی کرد که در مقابله با کرونا به این کشور کمک کند، اما جمهوری اسلامی بیدرنگ این پیشنهاد را رد کرد.
هوک ،سران جمهوری اسلامی را به پشتیبانیهای میلیاردی در حمایت از جنگ و کشتار تروریسم متهم کرد و گفت: «اگر رژیم ایران یک دهم از این مبالغ را صرف ایجاد سیستم بهداشتی بهتری برای کشور کرده بود، حالا وضع ایرانیان به مراتب بهتر بود». برخی از محافل پزشکی و مدافع حقوق بشر اعتقاد دارند چنانچه آمریکا قصد دارد، کمکهای پزشکی به ایران بفرستد، باید این کار را از طریق غیرمستقیم و توسط سازمانهای غیردولتی انجام دهد تا واقعا به دست مردم ایران برسد.
ادامه سیاست "فشار حداکثری"
از آنجا که ایران بیش از هر کشور دیگری در خاورمیانه و خاورنزدیک در معرض گزند گسترش ویروس قرار گرفته، بسیاری از هیئتهای دیپلماتیک در کنار برخی از کشورها مانند چین و بریتانیا، از آمریکا خواستهاند که در شرایط فعلی تمام یا بخشی از تحریمهای خود علیه ایران را لغو کند. شواهد نشان میدهد که ترامپ حاضر نیست از سیاست "حداکثر فشار" بر ایران دست بردارد. واشنگتن نه تنها از فشارهای تحریمی خود نکاسته، بلکه همین هفته افراد تازهای از میان مقامهای ایرانی را به لیست سیاه بلندبالای خود افزود.
افزون بر این، آمریکا پنج شرکت مستقر در امارات متحد عربی، سه شرکت مستقر در چین، سه شرکت مستقر در هنگکنگ و یک شرکت مستقر در آفریقای جنوبی را به خاطر معامله با نفت و پتروشیمی ایران تحریم کرد. به گفته وزارت خزانهداری آمریکا، پنج شرکت مستقر در امارات مبالغ هنگفتی از تولیدات شرکت ملی نفت ایران را خریداری کردهاند؛ آنها منبع محمولههای نفت را عراق یا کشورهای دیگر ذکر کرده بودند.
تحریم آمریکا موجب میشود که دارایی این شرکتها در آمریکا مسدود شود و هیچ معامله مالی و تجارتی با آنها انجام نگیرد. استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا در بیانیهای گفت: «رژیم ایران عواید حاصله از فروشهای نفتی و پتروشیمی خود را به جای کمک به بهروزی و سلامتی مردم ایران در راه حمایت از گروهها و شبکههای تروریستی صرف میکند». دیپلماتهای آمریکایی به ویژه حمایت مالی و تشکیلاتی ایران از گروههای شیعه شبهنظامی در عراق را مایه بیثباتی این کشور میدانند. آمریکا مصمم است که به نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه پایان دهد و متحد نزدیک خود رژیم عربستان سعودی را در برابر ایران تقویت کند.
درخواست روحانی از مردم آمریکا برای رفع تحریمها
دیروز، رئیسجمهور اسلامی ایران در پیامیخطاب به مردم آمریکا از آنها خواست برای رفع تحریمها و امکان درمان مبتلایان به ویروس کرونا در ایران با دولت و نمایندگان خود در کنگره صحبت کنند. در بخشی از این پیام روحانی مستقیماً به تحریمهای آمریکا اشاره و تاکید کرده است که "هر سیاست کوتهبینانه و خصمانهای که بخواهد موجب تضعیف نظام پزشکی و محدویت منابع مالی در مدیریت بحران در ایران شود، تاثیر مستقیم بر روند مبارزه با این همهگیری در سایر کشورها خواهد داشت". او با اذعان به اینکه بر اثر تحریمهای آمریکا "سلامتی، کار و درآمد" شهروندان معمولی ایران از بین رفته است، گفت که "ملت ایران این بار هم چه در برابر ویروس، و چه در برابر تحریم و سیاستهای ظالمانه و راهبرد فشار حداکثری دولت کنونی آمریکا"، مقاومت میکنند و به گفته او "سربلند" خواهند شد.
و در همین حال از مردم آمریکا خواست تا با دولت و نمایندگان خود در کنگره صحبت کرده و این پیام را منتقل کنند که "دشمنی، فشار و تحریم" نتیجه ندارد. روحانی در پیام امروز خود به مردم آمریکا، افزود که مردم ایران "از این روزگار سخت عبور خواهند کرد". او در ادامه از مردم آمریکا پرسیده است که آیا راضی میشوند که "این فشارهای ظالمانه به نام آنان، با رای آنان، و با مالیات آنان بر مردم ایران تحمیل شود". پیشتر، روحانی نامههایی را به رهبران چندین کشور در رابطه با وضعیت مبارزه با ویروس کرونا ارسال کرده و نوشته بود که تحریمهای آمریکا مانع مقابله این کشور با ویروس کرونا شده است.
تلاشها برای رفع تحریمها
عمران خان، نخست وزیر پاکستان جمعه اول فروردین (۲۰ مارس) در یک کنفرانس مطبوعاتی در اسلامآباد گفت: «این خیلی غیرعادلانه است که ایرانیها از طرفی با گسترش مهیب ویروس کرونا مقابله میکنند و از طرف دیگر با تحریمهای بینالمللی روبرو هستند». روسیه نیز به تازگی با اشاره به این که "تحریمهای غیرقانونی آمریکا" مانع همکاری عادی و کمکرسانی به ایران در مبارزه با کرونا است، تصریح کرده بود که کرملین از آمریکا میخواهد "از رویكردهای سیاسی تنگنظرانه علیه ایران" دست بردارد.
رایزنی ظریف با نمایندگان اتحادیه اروپا
گفته میشود که چند کشور اروپایی نیز از کانالهای دیپلماتیک تلاش میکنند رضایت آمریکا را با رفع تمامییا بخشی از تحریمها علیه ایران جلب کنند. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به صورت تلفنی رایزنی و گفتوگو کرد. ظریف "در تداوم رایزنیهای فشرده و گسترده وزیر امورخارجه کشورمان در قالب دیپلماسی سلامت و افشاگری علیه تروریسم اقتصادی و تروریسم درمانی ایالات متحده آمریکا علیه ملت ایران"، با جوزپ بوررل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتوگو کرد. بوررل در این تماس تلفنی ضمن "اعلام همبستگی با ایران و رد تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه سلامت و جان مردم ایران"، خواستار همفکری و همیاری کشورها برای یافتن راه حلهای موثر در این زمینه شد.