در همین راستا دولتها و حکومتها برای حمایت از این قشر آسیب پذیر امتیازات خاصی را برای آنها در نظر گرفتند و به تدریج قوانینی در این زمینه به تصویب رسید. بیمه یکی از مزایایی است که به منظور تامین امنیت شغلی کارگران و جلوگیری از سوء استفادههای احتمالی کارفرمایان ایجاد شده است.
در کشور ما نیز بیمه تامین اجتماعی از سال 1331 شروع به کار کرد و اعلامیه آن به تصویب رسید. به موجب این قانون کارفرما ملزم است کارگران و کارمندان خود را بیمه کند اما به راستی در کشور ما این قانون تا چه حد اجرایی میشود؟
حتما شما هم شاهد این موضوع بوده اید که بسیاری از کارفرمایان، کارگران و کارمندان خود را بیمه نمی کنند و کارگران نیز با توجه به نیازی که به کار کردن دارند مجبور به سکوت و تحمل این وضعیت هستند. بنابراین میتوان گفت که این قانون آنطور که باید و شاید اجرا نشده و ملاک عمل قرار نمی گیرد.
یکی از دلایلی که ممکن است از جمله علل متشکله این مشکل بزرگ و اساسی باشد کمبود نظارت دولت بر اجرای این قانون و همچنین بی توجهی خود کارگران به پیگیری حقوق و مطالبتشان است.
از جمله مزایایی که بیمه تامین اجتماعی برای بیمه شدگان به همراه دارد، مستمری بازنشستگی است. به هر حال هر انسانی با رسیدن به سن پیری توان دوران جوانی خود را از دست میدهد و مسلما نمی تواند مانند قبل ساعتهای طولانی در حال کار و فعالیت باشد به همین منظور قانون تامین اجتماعی یک مستمری بازنشستگی برای او در نظر گرفته است.
در واقع کارفرما ماهانه مبلغی را تحت عنوان حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده و مبلغی هم از حقوق کارگر کسر میشود بر همین مبنا در دوران بازنشستگی مستمری از محل این مبالغی که تحت عنوان حق بیمه دریافت شده است به صورت ماهانه به او پرداخت میشود.
البته لازم به ذکر است که کارگر حتما باید تعداد سال از پیش تعیین شده ای را کار کرده و سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. حالا سوالی که در اینجا مطرح میشود آن است که کارگر از چه طریقی میتوان اطمینان حاصل کند که چند سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته و یا آنکه آیا کارفرما به طور منظم سهم خود را از این حق بیمهها پرداخت کرده است یا نه ؟
راهکاری که سازمان تامین اجتماعی برای این موضوع در نظر گرفته آن است که با مراجعه به سایت تامین اجتماعی به آدرس
tamin.ir میتوان کلیه سوابق بیمه را مشاهده و دریافت آن کرد. برای
مشاهده سوابق بیمه بصورت اینترنتی کافیست یکبار و بطور رایگان در این سامانه ثبت نام کرده و منتظر احراز هویت شوید. البته این سامانه خدمات دیگری را نیز به کاربران ارائه میکند که از جمله آنها میتوان به دریافت فیش حقوقی مستمری بگیران و صدور فیش حق بیمه تامین اجتماعی برای کارفرمایان اشاره کرد.
فیش حق بیمه تامین اجتماعی کارفرمایان در واقع تعیین میزان وجوهی است که باید توجه به میزان حق بیمه ای که کارفرما ماهانه باید به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند محاسبه و در اختیار او قرار داده میشود. کارفرمایانی که این حق بیمه را به طور منظم پرداخت نکنند مشمول جریمه و مجازات خواهند شد بنابراین این موضوع از اهمیت فراوانی برخوردار است.
دومین مزیتی که بیمه تامین اجتماعی برای کارگران در نظر گرفته است امکان استفاده از
بیمه بیکاری است. البته این موضوع نه فقط در کشور ما بلکه در اکثر جوامع مرسوم میباشد. بیمه بیکاری زمانی به شخص بیمه شده تامین اجتماعی تعلق میگیرد که او بدون میل و اختیار خود بیکار شده باشد پس استعفا، ترک شغل یا مواردی از این دست را در بر نخواهد گرفت.
البته درست است که بیمه بیکاری میتواند کمک شایان توجهی به کسانی که بیکار شده اند بکند اما باید گفت که مبلغ این بیمه نمی تواند در اوضاع کنونی کفاف مخارج زندگی بیمه شدگان بیکار را بدهد. نکته قابل تامل دیگر آن است که بیمه بیکاری شامل حال مشاغل آزاد و بیمه شدگان خویش فرما نخواهد شد.
در واقع کارگری که به دلیل اخراج، تعدیل نیرو، انحلال واحد کسب یا تولیدی و یا به هر علت دیگری بدون اراده خود بیکار شده باشد باز هم غم نان و معاش خود را خواهد داشت و چه بهتر بود که با قانون انگاری میتوانستیم مانع اخراجهای بی مورد کارفرمایان شده و صرفا در موارد به خصوصی که مصلحت ایجاب میکند این امکان را برای آنها به رسمیت میشناختیم.
همچنین هر روزه شاهد گلایه مستمری بگیران و بازنشستگان از مقرری کم و ناچیز آنها هستیم. با وجودی که این اشخاص سالهای متمادی در سختی و مشکل مشغول به کار بوده اند اما همچنان در زمان بازنشستگی و استراحت نیز باید دغدغه معاش خود را داشته باشند که شاید یکی از دلایل آن مدیریت ضعیف جامعه در سطح کلان بوده هر چند که اوضاع اقتصادی از هم پاشیده جامعه بر این امر دامن میزند.
آخرین خدمت مهمی که بیمه تامین اجتماعی در اختیار بیمه شدگان قرار میدهد آن است که بیمه درمانی برای این اشخاص قائل شده و بخشی از هزینههای درمان آنها را تحت پوشش قرار میدهد.