تویوتا، باز هم بر بام بازار خودروي دنیا ايستاد

 خودروساز ژاپنی این جایگاه را در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ هم در اختیار داشت، اما وقوع فاجعه زلزله و سونامی مهیب در سواحل شمال شرقی در سال ۲۰۱۰ و سپس سیل در تایلند موجب عقب ماندنش از قافله پرشتاب جنرال‌موتورز و فولکس واگن شد. تویوتا؛ اما از سال ۲۰۱۱ با اتخاذ تدابیری تازه و هوشمندانه به سبک ژاپنی، به سرعت و با قدرت به عرصه رقابت بازگشت و خیلی زود در سال ۲۰۱۲ جایگاه خود را پس گرفت. تویوتا قصد داشت در سالی که گذشت به اولین خودروسازی در تاریخ تبدیل شود که طی یکسال بیش از ۱۰ میلیون خودرو می‌فروشد و اگرچه به این هدف دست نیافت، با تحویل دادن ۹ میلیون و ۹۸۰ هزار خودرو به خریداران در سراسر دنیا ثابت کرد که در تعیین هدف، برآورد ظرفیت تولید و تقاضا و عمل به برنامه‌هایش کاملا موفق بوده است.تویوتا می‌گوید، قصد دارد در سال آینده ۱۰ میلیون و ۳۲۰ هزار خودرو بفروشد و رویایش را محقق کند. در این میان کاهش مداوم ارزش ین (واحد پول ژاپن) در برابر دلار و یورو موجب کاهش هزینه‌های تولید تویوتا و افزایش چشمگیر سود حاصل از فروش خودروهایش شد، ضمن آنکه این کاهش ارزش به خودروساز ژاپنی اجازه داد با کاهش قیمت خودروهایش در بازارهای آمریکا و اروپا در رقابت با محصولات رقبایش دست بالا را داشته باشد.

تویوتا همچنین در دستیابی به استانداردها و فناوری‌های روز هم کارنامه مثبتی بر جای گذاشته، چنان‌که امروز یکی از پیشگامان تولید خودروهای هیبرید و الکتریکی در دنیا است و خودروهایش با سوخت فسیلی به استانداردهای امروز ضد آلودگی در اروپا و آمریکا بسیار نزدیک شده‌اند. فروش کلی خودروهای تویوتا در سال ۲۰۱۳، حدود ۲ درصد افزایش یافت. این افزایش در حالی ممکن شد که تقاضا برای خودروهای تویوتا در بازار داخلی ژاپن ۵‌درصد کمتر از سال ۲۰۱۲ بوده است. رشد تقاضا برای خودروهای لکسوس و همچنین هیبرید پریوس یکی از دلایل اصلی موفقیت تویوتا در سال گذشته بود.خودروساز ژاپنی در حالی همچنان پرفروش‌ترین خودروساز دنیا است که از سال ۲۰۰۹ به این سو بیش از ۱۴ میلیون دستگاه از خودروهایش را در نقاط مختلف دنیا، از جمله به‌دلیل نقص‌هایی در سیستم ترمز محصولاتش، به صورت گسترده فراخوانده و در پی آن نه تنها متحمل هزینه‌هایی بسیار سنگین شده، بلکه اعتماد تعداد زیادی از مشتریانش را هم از دست داده است.

پرفسور دیوید بیلی، استاد دانشگاه بیرمنگام انگلستان از متخصصانی است که اعتقاد دارد نباید از نقش سیستم پولی تازه‌ای که از سوی شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن معرفی شد، در موفقیت تویوتا غافل شد. در سال ۲۰۱۳، صادرات ژاپن به بیشترین حد طی ۳ سال اخیر رسید که بخش اعظم آن را صادرات خودرو تشکیل می‌داد. به لطف تداوم کاهش ارزش ین در سال گذشته، صادرات خودرو از این کشور ۳۳ درصد به نسبت سال ۲۰۱۲ رشد داشته است. آقای بیلی همچنین می‌گوید تویوتا به خوبی استراتژی‌هایش را در بخش سرمایه‌گذاری و فناوری‌های مدرن تغییر داده و امروز در مسیر درستی گام برمی‌دارد: «خودروساز ژاپنی برتوفان فراخوان‌ها غلبه کرده و بار دیگر بر موضوع اصلی کیفیت متمرکز شده است.»او اضافه می‌کند، توسعه فناوری‌های مربوط به خودروهای هیبرید هم از دیگر تصمیمات به‌موقع مدیران تویوتا بوده، چرا که این فناوری‌ها در سال‌های آینده به حوزه‌ای کلیدی در صنعت خودرو تبدیل خواهند شد و تویوتا پیشتاز آن خواهد بود.

جنرال موتورز، پیش از آنکه عنوان پرفروش‌ترین خودروساز دنیا را در سال ۲۰۰۸ به تویوتا واگذار کند، بیش از ۷۰ سال در صدر بود. بزرگ‌ترین خودروساز آمریکا در سال ۲۰۱۳، ۹ میلیون و ۷۱۰ هزار خودرو فروخت (۴ درصد رشد به نسبت سال ۲۰۱۲) و فولکس واگن، پرفروش‌ترین خودروساز حال حاضر اروپا، با ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو (۵ درصد رشد) در رده سوم ایستاد. خودروساز آلمانی می‌گوید تا سال ۲۰۱۸ هر دو رقیب بالاسر را پشت سر خواهد گذاشت و به تنهایی در صدر خواهد ایستاد. آقای بیلی می‌گوید: «جنرال موتورز و فولکس واگن در چین –یکی از دو بازار بزرگ دنیا- تویوتا را پشت سر گذاشته‌اند، اما در اروپا دچار بحران شده‌اند و برای مثال فروش جنرال موتورز ۴ درصد کاهش داشته، درحالی‌که فروش تویوتا در این منطقه ثابت مانده است.» پس از این سه، تنها رنو-نیسان، فورد و هیوندای توانستند در سال ۲۰۱۳ بیش از ۶ میلیون خودرو در سراسر دنیا به فروش برسانند.فارغ از رقابت فشرده بین ۳ خودروساز برتر جهان، همگی سال گذشته را بسیار پررونق توصیف کرده‌اند و تحلیلگران هم این توصیف را به فال نیک و شاهدی برای حرکت صنعت جهانی خودرو به سوی سلامت دوباره گرفته‌اند.