بهار نیوز - «یاشار کمال» به خانه ابدی بدرقه شد

گروه فرهنگ و ادب: مراسم تدفین «یاشار کمال» نویسنده سرشناس ترکیه‌ای عصر روز گذشته با حضور تعداد زیادی از هواداران وی در کنار چهره‌های بزرگ سیاسی، هنری و ادبی برگزار شد.

«یاشار کمال» نویسنده مطرح کردتبار ترکیه‌ای که روز شنبه درگذشت، دوشنبه 11 اسفندماه با حضور جمع میلیونی طرفدارانش و همچنین مقامات سیاسی، هنرمندان و نویسندگان سرشناس کشورش در قبرستان «زینسرلیکویو» استانبول به خاک سپرده شد. «عبدالله گل» رییس‌جمهور سابق ترکیه، سخنگوی مجلس این کشور و بسیاری از اعضای احزاب سیاسی ترکیه امروز در کنار علاقه‌مندان پرشمار یاشار کمال قرار گرفتند تا او در منزل ابدی‌ خود آرام گیرد. در این مراسم «اورهان پاموک» دیگر نویسنده مشهور ترکیه‌ای و برنده جایزه نوبل ادبیات 2006 هم حضور داشت. در مراسم تشییع پیکر نویسنده «اینجه ممد»، مقداری از خاک خانه پدری این نویسنده در روستای گوکچه‌دام، آورده و روی جسم بی جان او پاشیده شد. آرامگاه این فعال سیاسی پرحاشیه در کنار قبر همسر اولش «تیلدا کمال» است که در سال 2001 درگذشت.

«چنگیز چاندار» روزنامه‌نگار معروف، پس از شرکت در مراسم ختم یاشار کمال در مسجد گفت: وقتی چنین شخصیت‌های والایی این جهان را ترک می‌کنند، خلأیی در زندگی افرادی که او را می‌شناختند پدید می‌آید. مرگ او خلأیی عظیم، چه از لحاظ فیزیکی و چه روحی، به وجود آورده است. اورهان پاموک نویسنده رمان‌ها «نام من سرخ» و «کتاب سیاه» در این‌باره گفت: مرگ کمال عمیقا مرا بهت‌زده کرده. در دوران کودکی و جوانی کتاب‌های او را می‌خواندم و در بزرگسالی، همیشه از این که در دنیای سیاست و هنر دوست او بودم، به خود می‌بالیدم. کارهای او تا زمانی که زبان ترکی باقی است، ماندگار خواهد بود.

به گزارش تودی زمان، «سان دون‌درا» روزنامه‌نگار و مستندساز ترک هم در این مراسم اظهار کرد: ما خیلی خوش‌شانس بودیم که او را در کنار خود داشتیم، که با او در یک قرن و یک کشور زندگی کردیم. ما با افتخار او، به زندگی کردن ادامه می‌دهیم.

گزارش‌ها و تصاویر منتشرشده از این مراسم نشان می‌دهد، نه تنها محوطه مسجد، بلکه خیابان اطراف آن هم مملو از جمعیتی بود که برای آخرین‌بار به یاشار کمال ادای احترام کردند و او را مورد تشویق قرار دادند. پس از خاک‌سپاری کمال، مراسم یادبودی برای وی در مرکز نمایشگاه‌ها و همایش‌های استانبول برپا شد. دوستان و اعضای خانواده این نویسنده فقید به وی ادای احترام کردند و فیلم مستندی درباره زندگی او نمایش داده شد. در این مراسم بزرگداشت همچنین بخش‌هایی از رمان‌های یاشار کمال خوانده شد. مراسم ختمی هم به یاد او در روستای محل تولدش، گوکچه‌دام برگزار شد چرا که بسیاری از خویشاوندان کمال در این منطقه زندگی می‌کنند.

***
یاشار کمال که از سرشناس‌ترین چهره‌های ادبیات ترکیه به حساب می‌آید، در جهان با رمان معروف «اینجه ممد» شناخته می‌شود؛‌ اثری که تاکنون به 20 زبان برگردانده شده و بارها به روی پرده سینما رفته است. او سال ۱۹۲۳ در روستای کردنشین همیته در جنوب ترکیه متولد شد. پدرش ملاک کُرد بزرگی بود که در سال ۱۹۱۵ به آناتولیای شرقی فرار کرده بود. کمال کودکی بسیار سختی را پشت سر گذاشت. او در یک تصادف چشم راستش را از دست داد و در پنج‌سالگی شاهد قتل پدر به دست فرزندخوانده‌اش بود.

کمال را به عنوان یک فعال سیاسی هم می‌شناسند. حکم آشکار او در سال ۱۹۹۵ درباره سیاست‌های دولت ترکیه در مصاحبه اش با مجله آلمانی «اشپیگل»، او را با اتهام «تبلیغات تجزیه‌طلبی»، در مقابل دادگاه امنیتی دولت ترکیه قرار داد. گرچه محاکمه با حکم برائت وی پایان یافت، اما با انتقاد مجدد او از عملکرد دولت سرانجام به اتهام تحریک مردم به پنج سال زندان تعلیقی محکوم شد. یاشار کمال از سال ۱۹۵۰ به‌کرات به‌ خاطر دفاع از آزادی بیان و تساوی حقوق مردم دستگیر و زندانی شد.

کمال اولین کتاب خود را با نام «تصنیف‌ها» در سال 1943 روانه بازار کتاب کرد. این اثر مجموعه‌ای بود از تصنیف‌ها و اشعار فولکلور که او از سن 16 سالگی به گردآوری‌شان پرداخته بود. «بچه» و «مغاره‌دار» جزو اولین آثار ادبیات‌ داستانی او بودند که در سال 1950 به چاپ رسیدند. کمال «داستان کثیف» را زمانی که در ارتش خدمت می‌کرد، به نگارش درآورد. «گرمای زرد»، «آن‌سوی کوهستان»، «اگر ما را کشتند»، «دریا قهر کرد»، «افسانه چیای آگری»، «مرد تنها»، «لانه‌های پریان»، «پیت حلبی»، «علف همیشه جوان» و «ستون خیمه» از دیگر کتاب‌های شناخته‌شده وی هستند. اکثر کارهای یاشار کمال که عنوان نخستین نویسنده ترکیه‌ای نامزدشده برای جایزه نوبل ادبیات را یدک می‌کشد، روی درگیری‌های زندگی مردم مناطق جنوبی ترکیه و پیشرفت‌های زندگی این ناحیه تمرکز دارد.

دریافت جایزه صلح «بوک‌ترید» آلمان و جایزه «بیورنسون» نروژ در سال 2013 از جمله افتخارات ادبی این نویسنده ترکیه‌ای است. یاشار کمال که از چندی پیش به دلیل نارسایی تنفسی در یکی از بیمارستان‌های استانبول بستری بود،‌ نهم اسفند در سن 91 سالگی درگذشت.