بحران پناهجویان و مسئولیت جهانی

امیرعباس نخعی در یادداشتی در روزنامه بهار نوشت:کمتر روزی است که خبری دلهره‌آور و تلخ از وضعیت پناهجویان در گوشه‌کنار دنیا به گوش نرسد؛ یا خبری از بحران در کمپ پناهجویان در جزیره کریسمس به گوش می‌رسد که به‌قصد استرالیا راهی و در کمپ‌ها کشته می‌شوند، یا پناهجویانی‌که تایلندی‌ها به کشتی در حال غرق‌شدن آن‌ها اجازه ورود نمی‌دهند، تا سیاه‌پوستانی‌که در راه ایتالیا در اقیانوس‌ها گم می‌شوند و پناهجویان سوری که این روزها با غرق‌شدن کودکان خردسالشان در راه اروپا به خشن‌ترین وجه ممکن مسئولیت جهانی در این‌باره را یادآور می‌شوند. 

در این میان بحران پناهجویان سوری که این روزها آتش جنگشان افزون‌تر هم شده متاخرترین و تاثربرانگیزترین مشکل جهانی است که گوشزدی برای شرق و غرب است.  اگر می‌گوییم در دهکده جهانی به سر می‌بریم، همه باید به تمام ملزومات آن تن دهیم. سوریه نشان داد که آواز مرگ و درد به یک کشور و به یک منطقه جغرافیایی محدود نخواهد ماند و اگر بر مشکلات و درد و رنج یک ملت چشم ببندند همه دنیا باید تاوان آن را بدهند.  البته مشکل خاورمیانه در درجه‌اول به کشورهای منطقه مربوط می‌شود. جنگ‌های غیابی و نیابتی که در کنار مسائل قومی و قبیله‌ای امان از مردم این کشورها بریده در درجه‌اول به حکومت‌های خردمند و دلسوز منطقه‌ای نیاز دارد تا توجه جهانی. خاورمیانه باید بداند اگر خود فکری برای قدرت‌طلبی‌های منطقه‌ای و یارکشی‌های سیاسی نکند و به فکر کاهش درد و رنج خود نباشد، پیش از آنکه بحران آب و گرما آن را از پای درآورد، آتش جنگ آن‌را خواهد سوزاند. 

اما کشورهای غربی هم باید بدانند که متحدپروری و دمیدن به آتش خاورمیانه شعله‌هایش به غرب نیز سرک خواهد کشید و تمدن امروزی غرب یا باید مسائل انسانی را به دست فراموشی بسپارد و به‌بهانه حفظ مرزهای خود ناظر مرگ جمعی آوارگان باشد یا راهی بیندیشد. و چه عاقلانه است که غرب، خود را در حل بحران‌های این‌چنین پیش از همه‌گیرشدنش شریک کند. 
اگر برای اینکه دشمنان به مرزهای ما وارد نشوند جنگ را به خانه آن‌ها می‌بریم تز درستی باشد، باید با همین فرمول با بحران‌های پنهان نیز مقابله کرد. حل مشکلات جهانی، به‌ویژه بحران پناهجویان، به دنیا نشان داده است که باید بیش از این درقبال مشکلات یکدیگر مسئولیت‌پذیر باشند و پیش از آنکه همه در آتش خاورمیانه بسوزند باید در پی خاموش‌کردن آن باشند. اگر سخن وزیرخارجه فرانسه و هشدار او نسبت به اینکه بحران سوریه ممکن است به جنگ جهانی سوم بینجامد بر پایه اطلاع و نه تهدید است باید فکری عاجل به حال آن کرد.  در این میان خاورمیانه بیش از هر چیز به همگرایی بیشتر و درک متقابل حاکمان عاقل و مردم دلسوز نیازمند است تا با همکاری جهانی صلح جانشین جنگ در منطقه شود.