تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۳ ساعت ۱۷:۳۷
کد مطلب : ۱۷۲۸۱۸
حوادث تروریستی و پیچیدگی‌های منطقه
گروه سیاسی: حادثه تروریستی در جاده خاش - زاهدان اندک اندک به سمت تبدیل شدن به یکی از چالش‌های پیچیده دیپلماتیک و نظامی در حرکت است. یک سوی میدان معتقد است که باید برای انتقام و اقدام متقابل، اقدامی نظامی در خاک پاکستان را طراحی و اجرا کنیم تا به این شیوه گروهک تروریستی "جیش العدل" که مسئولیت این عملیات انتحاری را بر عهده گرفته است تنبیه شود و به نوعی این حمله در خاک پاکستان پاسخ قاطع جمهوری اسلامی به اقدامات تروریستی قلمداد شود.
در طرف دیگر اما گروهی بر این عقیده‌اند که اصرار بیشتر از حد متعارف برای ورود به خاک پاکستان می‌تواند علاوه بر ایجاد تنش در روابط ایران و پاکستان، دولت این کشور را بیشتر از قبل به سمت رژیم سعودی متمایل کند که این مسئله در دو حوزه سیاسی و امنیتی خلاف منافع ملی ایران خواهد بود. در میان این دو طیف نیز برخی مسئولان حضور دارند که بر این باورند که می‌توان با ترکیبی از اهرم‌های سیاسی، دیپلماتیک و نظامی این چالش را به نوعی مدیریت کرد تا هزینه - فایده آن معقول و در راستای منافع ملی باشد.
اینکه در نهایت مسئولان عالی نظام کدام مسیر را برگزینند مسئله‌ای است که باید منتظر ماند و در روزهای آینده به بررسی آن پرداخت اما به نظر می‌رسد به همین بهانه می‌توان به موضوعی دیگر که تصویری کلان‌تر از مواجهه ایران و پاکستان در موضوع گروهک تروریستی «جیش العدل» را پیش روی ما قرار می‌دهد اشاره کرد و توجه نشان داد.
سفر اخیر مقامات ارشد سعودی به اسلام‌آباد که در پاسخ به سفر چندی پیش عمران خان، نخست وزیر پاکستان به عربستان انجام شد حاوی پیام‌هایی روشن برای دولت‌های منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران بود. مقامات ایرانی در ابتدای انتخاب عمران خان امیدوار بودند که شاهد ترمیم روابط ایران و پاکستان باشند و از این فرصت برای محکم کردن جای پای خود در کشور همسایه استفاده کنند. از سوی دیگر نخست وزیر پاکستان نیز با اظهاراتی نشان داد که به دنبال نوعی موازنه دیپلماتیک است و از همین رو به شکل هم‌زمان باب روابط دوستانه با ایران و عربستان را گشود و در نخستین ملاقات‌های خارجی خود به گرمی پذیرای مقامات ایرانی و عربستانی بود.
از سویی دیگر پیچیدگی‌های موجود در روابط ایران و پاکستان تنها به تقابل جمهوری اسلامی و رژیم سعودی محدود نمی‌شود و تقابل سیاسی و نظامی هند و پاکستان نیز گه‌گاه بر آن سایه می‌افکند. همین موضوع سبب به وجود آمدن وضعیتی است که در آن می‌باید شاهد برقراری توازن سیاسی در روابط ایران و هند در کنار ایران و پاکستان باشیم؛ به هم خوردن این توازن می‌تواند سبب مخدوش شدن روابط با هند یا پاکستان و به وجود آمدن آسیب‌هایی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و از این دو مهم‌تر امنیتی شود. حالا با این تصویر ساده‌سازی شده از پیچیدگی‌های منطقه که شرح مختصری از آن گفته آمد پرسش اساسی آن است که طراحی سیاسی-نظامی ایران در مواجهه با تروریست‌هایی که در خاک پاکستان حضور دارند چگونه باید باشد؟
آیا می‌توان بی توجه به وضعیت جغرافیای سیاسی ایران، مختصات امنیتی این منطقه و در کنار آن‌ها پیچیدگی‌های دیپلماتیک تنها راه را انتخاب گزینه نظامی و حمله مستقیم نیروهای ایرانی به مواضع تروریست‌ها در خاک پاکستان دانست؟ برخی با مقایسه حملات موشکی به «مقر تروریست‌ها» در سوریه و عراق بر این عقیده هستند که می‌باید همان شیوه را در اینجا هم به کار بست. واقعیت اما این است که الگوی رابطه ایران با همسایگان غربی مطلقاً هیچ شباهتی به وضعیت رابطه با همسایگان شرقی ندارد که بتوان از همان مسیر به هدف رسید.
اینکه در نهایت مسئولان عالی نظام کدام مسیر را برگزینند مسئله‌ای است که باید منتظر ماند و در روزهای آینده به بررسی آن پرداخت اما به نظر می‌رسد به همین بهانه می‌توان به موضوعی دیگر که تصویری کلان‌تر از مواجهه ایران و پاکستان در موضوع گروهک تروریستی «جیش العدل» را پیش روی ما قرار می‌دهد اشاره کرد و توجه نشان داد.
سفر اخیر مقامات ارشد سعودی به اسلام‌آباد که در پاسخ به سفر چندی پیش عمران خان، نخست وزیر پاکستان به عربستان انجام شد حاوی پیام‌هایی روشن برای دولت‌های منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران بود. مقامات ایرانی در ابتدای انتخاب عمران خان امیدوار بودند که شاهد ترمیم روابط ایران و پاکستان باشند و از این فرصت برای محکم کردن جای پای خود در کشور همسایه استفاده کنند. از سوی دیگر نخست وزیر پاکستان نیز با اظهاراتی نشان داد که به دنبال نوعی موازنه دیپلماتیک است و از همین رو به شکل هم‌زمان باب روابط دوستانه با ایران و عربستان را گشود و در نخستین ملاقات‌های خارجی خود به گرمی پذیرای مقامات ایرانی و عربستانی بود.
از سویی دیگر پیچیدگی‌های موجود در روابط ایران و پاکستان تنها به تقابل جمهوری اسلامی و رژیم سعودی محدود نمی‌شود و تقابل سیاسی و نظامی هند و پاکستان نیز گه‌گاه بر آن سایه می‌افکند. همین موضوع سبب به وجود آمدن وضعیتی است که در آن می‌باید شاهد برقراری توازن سیاسی در روابط ایران و هند در کنار ایران و پاکستان باشیم؛ به هم خوردن این توازن می‌تواند سبب مخدوش شدن روابط با هند یا پاکستان و به وجود آمدن آسیب‌هایی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و از این دو مهم‌تر امنیتی شود. حالا با این تصویر ساده‌سازی شده از پیچیدگی‌های منطقه که شرح مختصری از آن گفته آمد پرسش اساسی آن است که طراحی سیاسی-نظامی ایران در مواجهه با تروریست‌هایی که در خاک پاکستان حضور دارند چگونه باید باشد؟
آیا می‌توان بی توجه به وضعیت جغرافیای سیاسی ایران، مختصات امنیتی این منطقه و در کنار آن‌ها پیچیدگی‌های دیپلماتیک تنها راه را انتخاب گزینه نظامی و حمله مستقیم نیروهای ایرانی به مواضع تروریست‌ها در خاک پاکستان دانست؟ برخی با مقایسه حملات موشکی به «مقر تروریست‌ها» در سوریه و عراق بر این عقیده هستند که می‌باید همان شیوه را در اینجا هم به کار بست. واقعیت اما این است که الگوی رابطه ایران با همسایگان غربی مطلقاً هیچ شباهتی به وضعیت رابطه با همسایگان شرقی ندارد که بتوان از همان مسیر به هدف رسید.
