بهار نیوز - تناقض در تحلیل اعتراض

محمد توکلی
آنطور که مسئولان و رسانه‌های عمومی مدعی هستند اعتراضات اخیر در خصوص تصمیم اتخاذ شده جهت افزایش قیمت بنزین بیشتر از آنکه صدای اعتراضی شهروندان باشد ماموریت «آشوب، اغتشاش و کشتار» آمریکا، اسرائیل، عربستان و کشورهای اروپایی به ماموران آنان در داخل کشور بوده است. در نتیجه این ضرورت وجود داشت که برای «حفظ امنیت کشور» شاهد قطع شدن سراسری اینترنت، ایجاد محدودیت‌هایی کم‌سابقه در فعالیت رسانه‌ها و برخورد شدید نهادهای انتظامی و امنیتی باشیم. این تحلیلی است که کم و بیش در خصوص هر اعتراضی مطرح می‌شود و به واقع مشخص نیست که چرا و چگونه با وجود آن که دستگاه‌های امنیتی کشور از چنین سناریویی تکراری با خبر هستند برخورد لازم پیشگیرانه را در دستور کار خود قرار نمی‌دهند تا شاهد «اغتشاش و آشوب و کشتار» نباشیم؟!
پرسش دیگری که در این ارتباط می‌توان مطرح کرد به اظهارنظری از سوی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بازمی‌گردد. سیدحسین نقوی حسینی که به دلیل نقشی که در کمیسیون امنیت ملی دارد قاعدتاً از گزارش‌های نهادهای امنیتی در خصوص اعتراضات بیشتر از ما مردم با خبر است به نقل از یک مقام وزارت اطلاعات می‌گوید: «در این اعتراضات اخیر اغلب دستگیرشدگان بیکار یا دارای مشاغل کم‌درآمد بوده و از سواد کمی برخوردار بودند»
از سویی دیگر با توجه به نظرسنجی‌های مختلف و همینطور الگوی انتخاباتی جامعه می‌توان به این نتیجه رسید که اتفاقا آن بخشی از جامعه که به نظام سیاسی مستقر اعتراضاتی دارد طبقه متوسط است که از نظر درآمد و سواد نمی‌توان کسر قابل توجهی از آنان را ذیل گروه‌هایی با «درآمد یا سواد کم» که بنا بر گفته مقام وزارت اطلاعات اغلب دستگیرشدگان را شامل می‌شود قرار داد.
تناقض تحلیل اعتراضات اخیر در همین نقطه است که چگونه ممکن است معترضانی را به «براندازی» نظام سیاسی و «آشوبگری» متهم کرد که اتفاقاً در بزنگاه‌های سیاسی نشان داده‌اند که مشکل چندانی هم با ارکان حاکمیت نداشته و ریشه نارضایتی این گروه از معترضان و نه همه آنان نیز به فشارهای اقتصادی دو تا سه سال اخیر بازمی‌گردد؟! این تناقض در تحلیل اعتراض سبب اتخاذ تصمیمات و انجام اقداماتی می‌شود که ممکن است باعث به وجود آمدن خسارت‌هایی جبران‌ناپذیر شود، در نتیجه ضرورت دارد که به جای استفاده از کلیشه‌های مرسوم جهت ارزیابی آنچه رخ داده که اغلب هم بر جنبه‌های امنیتی اتکا دارد این بار با رویکردی جامعه‌شناختی به سراغ صدای اعتراض مردم برویم و نه سیاسی- امنیتی.