تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۵/۰۱ ساعت ۱۲:۲۷
کد مطلب : ۴۹۱۵۴
وقتی‌که امریکا زیر قولش زد!
مقاله بالتیمورسان: ریشه‌های بحران اوکراین
گروه بين‌الملل: ریشه های بحران اوکراین در معامله ایست که بین امریکا و وزیر خارجه تازه درگذشته شوروی، در آن زمان برقرار شد ولی امریکا به تعهدش عمل نکرد.
نویسنده: ری مک گاورن*
رسانه های امریکا خبر در گذشت ادوارد شواردنادزه وزیر خارجه زمان شوروی را با مدح و ثنا گفتن از وی اعلام کردند، ولی کوچکترین اشاره ای به معامله تاریخی ای که وی با همتای امریکایی اش جیمز بیکر در سال 1990 کرد،نکردند، معامله ای که روند فروپاشی امپراطوری شوروی را تسهیل نمود، به قول بیکر،" فروپاشی با صدای هق هق گریه شوروی ها و نه با صدای انفجار".
آقای بیکر بارها گفته است که جنگ سرد "بدون شواردنادزه نمیتوانست بطور صلح آمیز پایان یابد". ولی او و دیگران در مورد قراری که این دو با هم گذاشتند، ساکت اند. قرار این بود که مسکو این داروی تلخ مزه را یعنی عضویت آلمان تازه متحد شده را در ناتو قورت دهد، و در مقابل، امریکا قول میدهد که ناتو، پایش را به دور تر از شرق آلمان دراز نخواهد کرد اما واشنگتن زیر قولش زد.
این قول وقرار در اکتبر 1996 و در آخرین هفته های مبارزات انتخاباتی بیل کلینتون برای انتخاب مجدد، شروع به از هم پاشیدن کرد. آقای کلینتون مغرورانه اعلام کرد که او، ورود لهستان، مجارستان و جمهوری چک را به ناتو خوش آمد میگوید و توضیح داد که " امریکا واقعأ ملتی است که هیچکس در جهان نمیتواند آن را نادیده انگارد" (و احتمالأ در زیر لب به خودش گفت: " و هر کاری که دلش خواست انجام میدهد").
آن سه کشور در سال 1999 به ناتو پیوستند، 9 کشور دیگر هم بعدأ عضو شدند، تعداد کشورهای اضافه شده بعد از پایان جنگ سرد به 12 رسید، برابر با تعداد 12 عضو اولیه ناتو. در میان تازه عضو شده ها، سه جمهوری بالتیک که قبلأ جزئی از خاک شوروی بودند، وجود داشت ولی همچنان صحبتی از اوکراین در میان نبود. در کنفرانس سران ناتودر بوخارست در آوریل 2008 به روشنی اعلام شد " اعضای بعدی ناتو گرجستان و اوکراین خواهند بود."
حتی زیبگینیو برژینسکی، یکی از "عقاب ها" و مشاور اسبق امنیت ملی امریکا میگوید:" احساس نا امن بودن که روسیه از عضویت اوکراین در ناتو میکند، منطقی است". همین عامل است که منشأ بحران امروز است و نه احساسات ملی گرایانه افراطیِchauvinistic fanaticism)( پرزیدنت ولادیمر پوتین. از بین رفتن فرصتی یگانه در 1990 برای صلحی پایدار و به قول بوش پدر " اروپائی متحد وآزاد" ، غم انگیز است.توسعه ناتو به طرف شرق، به خصوص تصمیم برای وارد کردن گرجستان و اوکراین، باعث جنگ روسیه- گرجستان در 2008 و بحران فعلی اوکراین است.
اینکه این توافق شواردنادزه – بیکر بصورت کتبی و یک سند رسمی نبود، باعث شد که کسانی، تاریخی جعلی بسازند، ولی باندازه مکفی شواهد متقن از این تعهد شفاهی که امریکا به مسکو داد و بعد زیرش زد موجود است. جک ماتلک، سفیر امریکا در شوروی، که هم در مذاکرات بوش – گورباچف در اوائل دسامبر 1989 در کنفرانس مالت شرکت داشت و هم در گفتگوهای شواردنادزه – بیکر در اوائل فوریه 1990 ، میگوید: "صحبت ها بسیار رک وروشن بود، تمام مذاکرات در یک چهارچوب کلی بود که از این به بعد شوروی در هیچ موردی از زور استفاده نکند و امریکا هم دست به فرصت طلبی نزند....حالا من نمیدانم که چگونه این توسعه بعدی ناتو را، فرصت طلبی ندانیم، بخصوص از آن زمان به بعد که واقعأ خطری از جانب روسیه وجودنداشته است".
در تاریخ 10 فوریه 1990، گنشر، وزیر خارجه وقت آلمان به شواردنادزه گفت،" برای ما یک چیز محرز است: ناتو به طرف شرق توسعه نخواهد یافت." ملوین گودمن، نویسنده، میگوید در مصاحبه ای که در مارس 1994 با شواردنادزهداشت، شواردنادزه میگوید که آقای بیکر وی را مطمئن کرده که ناتو هیچ کشوری را در شرق آلمان نخواهد پذیرفت. سه ماه بعد از سرنگونی ویکتوریا ناکویچ رئیس جمهور اوکراین، و برقراری یک دولت طرفدارغرب در کیف، رئیس جمهور روسیه ولادمیر پوتین، گلایه میکند که " ولی ممکن است فردا اوکراین عضو ناتو گردد، و روز بعدش هم واحدهای دفاع موشکی ناتو در این کشور مستقر شوند."
آقای پوتین موضوع دفاع موشکی ناتودر خاک کشورهای عضو و یا آب های همجوار آن را بطور مکرر گوشزد میکند. وی در 17 آوریل میگوید موضوع دفاع موشکی ناتو " احتمالأ مهمتر از صرف بسط ناتو به طرف شرق است. اتفاقأ تصمیم ما در مورد کریمه تا اندازه زیادی با همین منطق گرفته شد: اگر ما دست روی دست بگذاریم و هیچ کاری نکنیم، اوکراین را به ناتو میکشانند.... و چندی بعد هم ناوهای ناتو در سواستوپول لنگر می اندازند."
پوتین اضافه میکند: "اگر چنین سیستم هایی( دفاع ضد موشکی) هر چه نزدیک تر به مرزهای ما مستقر شوند، موشک های استراتژیک زمین پایه ما در معرض برد ضربات تهاجمی آنها خواهند بود." حتی آقای برژینسکی هم در مورد لنگر انداختن ناوهای ناتو در کریمه قبول میکند که " منطقی است که روسیه احساس نا امنی کند". چون انواع جدید سیستم دفاع موشکی، شامل موشک های کشتی پایه هم هست (غیر از زمین پایه).
رابرت گیتس، وزیر دفاع سابق امریکا در کتابی که با اسم " وظیفه" نوشته است، بیان میکند که روس ها برنامه های اخیر ما را حتی از برنامه های سابق، خطرناک تر میبینند، چون ممکن است نهایتأ امکان نابود کردن موشک های قاره پیمای ICBMs آنها را داشته باشد. وی با مزاح اضافه میکند: " به هر حال خوشحال کردن روس ها در لیست وظایف من نبود."
...............................................
منبع: بالتیمورسان 15 جولای 2014
*((ری مک گاورن Ray McGovern به مدت 27 سال تحلیلگر سیا بود، مدتی رئیس شاخه سیاست خارجی در مورد شوروی و سپس معاون امنیت ملی برای اروپای غربی بود. در حال حاضر بازنشسته است))
رسانه های امریکا خبر در گذشت ادوارد شواردنادزه وزیر خارجه زمان شوروی را با مدح و ثنا گفتن از وی اعلام کردند، ولی کوچکترین اشاره ای به معامله تاریخی ای که وی با همتای امریکایی اش جیمز بیکر در سال 1990 کرد،نکردند، معامله ای که روند فروپاشی امپراطوری شوروی را تسهیل نمود، به قول بیکر،" فروپاشی با صدای هق هق گریه شوروی ها و نه با صدای انفجار".
آقای بیکر بارها گفته است که جنگ سرد "بدون شواردنادزه نمیتوانست بطور صلح آمیز پایان یابد". ولی او و دیگران در مورد قراری که این دو با هم گذاشتند، ساکت اند. قرار این بود که مسکو این داروی تلخ مزه را یعنی عضویت آلمان تازه متحد شده را در ناتو قورت دهد، و در مقابل، امریکا قول میدهد که ناتو، پایش را به دور تر از شرق آلمان دراز نخواهد کرد اما واشنگتن زیر قولش زد.
این قول وقرار در اکتبر 1996 و در آخرین هفته های مبارزات انتخاباتی بیل کلینتون برای انتخاب مجدد، شروع به از هم پاشیدن کرد. آقای کلینتون مغرورانه اعلام کرد که او، ورود لهستان، مجارستان و جمهوری چک را به ناتو خوش آمد میگوید و توضیح داد که " امریکا واقعأ ملتی است که هیچکس در جهان نمیتواند آن را نادیده انگارد" (و احتمالأ در زیر لب به خودش گفت: " و هر کاری که دلش خواست انجام میدهد").
آن سه کشور در سال 1999 به ناتو پیوستند، 9 کشور دیگر هم بعدأ عضو شدند، تعداد کشورهای اضافه شده بعد از پایان جنگ سرد به 12 رسید، برابر با تعداد 12 عضو اولیه ناتو. در میان تازه عضو شده ها، سه جمهوری بالتیک که قبلأ جزئی از خاک شوروی بودند، وجود داشت ولی همچنان صحبتی از اوکراین در میان نبود. در کنفرانس سران ناتودر بوخارست در آوریل 2008 به روشنی اعلام شد " اعضای بعدی ناتو گرجستان و اوکراین خواهند بود."
حتی زیبگینیو برژینسکی، یکی از "عقاب ها" و مشاور اسبق امنیت ملی امریکا میگوید:" احساس نا امن بودن که روسیه از عضویت اوکراین در ناتو میکند، منطقی است". همین عامل است که منشأ بحران امروز است و نه احساسات ملی گرایانه افراطیِchauvinistic fanaticism)( پرزیدنت ولادیمر پوتین. از بین رفتن فرصتی یگانه در 1990 برای صلحی پایدار و به قول بوش پدر " اروپائی متحد وآزاد" ، غم انگیز است.توسعه ناتو به طرف شرق، به خصوص تصمیم برای وارد کردن گرجستان و اوکراین، باعث جنگ روسیه- گرجستان در 2008 و بحران فعلی اوکراین است.
اینکه این توافق شواردنادزه – بیکر بصورت کتبی و یک سند رسمی نبود، باعث شد که کسانی، تاریخی جعلی بسازند، ولی باندازه مکفی شواهد متقن از این تعهد شفاهی که امریکا به مسکو داد و بعد زیرش زد موجود است. جک ماتلک، سفیر امریکا در شوروی، که هم در مذاکرات بوش – گورباچف در اوائل دسامبر 1989 در کنفرانس مالت شرکت داشت و هم در گفتگوهای شواردنادزه – بیکر در اوائل فوریه 1990 ، میگوید: "صحبت ها بسیار رک وروشن بود، تمام مذاکرات در یک چهارچوب کلی بود که از این به بعد شوروی در هیچ موردی از زور استفاده نکند و امریکا هم دست به فرصت طلبی نزند....حالا من نمیدانم که چگونه این توسعه بعدی ناتو را، فرصت طلبی ندانیم، بخصوص از آن زمان به بعد که واقعأ خطری از جانب روسیه وجودنداشته است".
در تاریخ 10 فوریه 1990، گنشر، وزیر خارجه وقت آلمان به شواردنادزه گفت،" برای ما یک چیز محرز است: ناتو به طرف شرق توسعه نخواهد یافت." ملوین گودمن، نویسنده، میگوید در مصاحبه ای که در مارس 1994 با شواردنادزهداشت، شواردنادزه میگوید که آقای بیکر وی را مطمئن کرده که ناتو هیچ کشوری را در شرق آلمان نخواهد پذیرفت. سه ماه بعد از سرنگونی ویکتوریا ناکویچ رئیس جمهور اوکراین، و برقراری یک دولت طرفدارغرب در کیف، رئیس جمهور روسیه ولادمیر پوتین، گلایه میکند که " ولی ممکن است فردا اوکراین عضو ناتو گردد، و روز بعدش هم واحدهای دفاع موشکی ناتو در این کشور مستقر شوند."
آقای پوتین موضوع دفاع موشکی ناتودر خاک کشورهای عضو و یا آب های همجوار آن را بطور مکرر گوشزد میکند. وی در 17 آوریل میگوید موضوع دفاع موشکی ناتو " احتمالأ مهمتر از صرف بسط ناتو به طرف شرق است. اتفاقأ تصمیم ما در مورد کریمه تا اندازه زیادی با همین منطق گرفته شد: اگر ما دست روی دست بگذاریم و هیچ کاری نکنیم، اوکراین را به ناتو میکشانند.... و چندی بعد هم ناوهای ناتو در سواستوپول لنگر می اندازند."
پوتین اضافه میکند: "اگر چنین سیستم هایی( دفاع ضد موشکی) هر چه نزدیک تر به مرزهای ما مستقر شوند، موشک های استراتژیک زمین پایه ما در معرض برد ضربات تهاجمی آنها خواهند بود." حتی آقای برژینسکی هم در مورد لنگر انداختن ناوهای ناتو در کریمه قبول میکند که " منطقی است که روسیه احساس نا امنی کند". چون انواع جدید سیستم دفاع موشکی، شامل موشک های کشتی پایه هم هست (غیر از زمین پایه).
رابرت گیتس، وزیر دفاع سابق امریکا در کتابی که با اسم " وظیفه" نوشته است، بیان میکند که روس ها برنامه های اخیر ما را حتی از برنامه های سابق، خطرناک تر میبینند، چون ممکن است نهایتأ امکان نابود کردن موشک های قاره پیمای ICBMs آنها را داشته باشد. وی با مزاح اضافه میکند: " به هر حال خوشحال کردن روس ها در لیست وظایف من نبود."
...............................................
منبع: بالتیمورسان 15 جولای 2014
*((ری مک گاورن Ray McGovern به مدت 27 سال تحلیلگر سیا بود، مدتی رئیس شاخه سیاست خارجی در مورد شوروی و سپس معاون امنیت ملی برای اروپای غربی بود. در حال حاضر بازنشسته است))
