پنجره را باز کنیم تا «اندیشه» هوایی بخورد

احسان یوسفی

---

گروه سیاسی: وقتی که به آذرماه پادشاه فصل‌ها و نگین پائیز بر می‌خوریم آنچه این ماه را نه فقط به عنوان یک فصل از هستی، بلکه به عنوان گوشه ای از تاریخ پر افتخار یک مهد هویدا و درخشان می‌کند، نام جاودان و خاطره انگیز سه آذر اهورائیست که با خون پاک خود بر سنگ فرش‌هاي دانشگاه، مقدس ترین مهد علم و دانش، نوشتند که دانشجو در راه آزادی و استقلال آرمان‌هاي خویش از عقاید بر حقش عقب نشینی نمی کند و برای دست یابی به آنان، که همانا نشستن همای سعادت بر شانه‌هاي میهن پر افتخارش است، از جان خویش نیز می‌گذرد تا نام، نشان و پرچم مقدس کشورش چون نگینی بر هستی به اهتزاز در آید.

آنچه دانشجو را از دیگر اقشار، گروه‌ها و اصناف دیگر جدا می‌کند، پویایی و بالندگی این نهاد پر انرژیست که با حفظ روحیه مطالبه گری و آرمان خواهی خود همواره به عنوان اهرمی مقتدر و قابل اتکاء برای جهت دهی به ملت قرار داشته است و در بزنگاه‌هاي حساس و سرنوشت ساز تاریخی مبدا تحولات عظیم گشته است اما آنچه امروز بیش از پیش مورد اهمیت قرارگرفته، این است که دانشجو و جنبش دانشجوی کشور در چه مرتبه ای از تاریخ گذشته خود قرار دارد؟ و آیا همانند سابق از رشد و سرزندگی برخوردار است؟
اگر چه در سال‌های نه چندان دور این مبداء تاریخ ساز و این نهاد پر جنب و جوش به خاطر مستقل و سالم بودن طینت و سرشت خویش، تاوان‌های سنگینی را پرداخته و با بی گناهی هزینه‌هاي بسیاری را بر قامت استوار خویش دیده است و مورد بی مهری، خشم و سردی نگاه‌هاي گذشتگان واقع شده؛ اما هیچ گاه اصالت و هویت رسالتی خویش را از یاد نبرد و اینک بعد از سالها توقیف، تعلیق، انحلال و نگاه‌هاي قهرآمیز با نسیم خوش عطر تدبیر جوانه زنده اند تا با عقلانیت و امید بار دیگر خانه ای از نو بسازند.

امروز دانشجویان بار دیگر باید با اطمینان در جامعه حضور پیدا کنند و به بیان آنچه می‌اندیشند بپردازد. دولت تدبیر و امید که تولد خود را مرهون تلاش و حمایت‌هاي این قشر پر توان و دانا می‌داند امروز بیش از هر زمان دیگری به عقلانیت، فهم، قلم و آگاهی بخشی این نهاد آزادی خواه و استقلال طلب نیازمند است. اگرچه امروز همچنان دانشگاهیان از سایه سنگین نگاه‌هاي غضب آلود و کم طاقت دچار تردید و استرس هستند و از دلهره‌هاي گذشته و چوب الف بر سرشان بیمناکند، اما باید اطمینان خاطر داد که در دولت تدبیر و امید دیگر هیچ دانشجوی همانند گذشته، لکنت زبان نخواهد گرفت، هیچ اندیشمندی به خاطر آنچه بر زبان جاری ساخته است صورتش از شدت ترس سرخ و خیس نخواهد شد و می‌تواند در عین آزادی بیان، به آزادی پس از بیان نیز لبخند رضایت بزند و بدون هیچ تپش قلبی آفتاب صبح امید را از پنجره اتاقش همچون دیروز نظاره کند.

حال که فضای عقلانیت، امید و نشاط همراه با زدودن ترس و رخوت در دانشگاه و جامعه بسط یافته است، لازم است دانشجویان با روشنگری و آگاهی سازی همراه با اندیشه و دانایی به عنوانی نیروی توانمند و اهرمی پر قدرت ضمن حفظ روحیه انتقادی و پرسشگری خود به حمایت از دستاور‌هاي عظیم دولتی که حاصل اقتدار و بالندگی قشر باشکوه دانشگاهیست بپردازند و در زمینه‌هاي مختلف خصوصا سیاست خارجی و اقتصاد و... با منطق و عقلانیت به قلم زنی و تبیین آنان بپردازند تا هدف عده ای که با سیاه نمایی و تردید به دنبال نا امید کردن ملت از دولت مردمی تدبیر و امید هستند تا بار دیگر با ارایه گفتار‌هاي خلاف واقع و غوغا سالاری بر اراده و فکر مردم سوار شوند و آنان را همچون سابق به نقطه ای تاریک هدایت کننده تا خود از این فقر آگاهی قدرت و ثروت جزیره ای همراه با فساد‌هاي بی پایان کسب کنند را نقش بر آب کنند.

به نیکی روشن و هویداست آنچه امروز جامعه ما با آن دست و پنجه نرم می‌کند میراث دار گذشتگانیست که قلم و بیان را از دانشجو و دانشگاه ستاندند، چوب الف را بر قامتشان نواختند و در عرصه بی رقیب یکه تازی کردند، که ماحصل آن رنج و فشاری بود که بیش از هر چیز بر پهلوی ملت و بر اندیشه جامعه دانشگاهی تحمیل شد و آسیب و خسارت‌هاي زیادی را به باد آورد.

اگر در گذشته سه آذر اهورایی یادشان گرامی داشته شد امروز برای آنکه دیگر آذر در حین جوانی، غمکین نباشد و به آینده ای درخشان و امن امیدوار شود باید آنان را به سلاح فهم و اندیشه مجهز کرد و دایره امنیت و هویت را برای آنان گسترش داد و آینده آنان را تضمین کرد؛ باید پذیرفت که دانشجو و دانشگاه تهدیدی برای آینده نیست؛ بلکه فرصتی است که اگر با زبان و منطق و در کمال ادب و آرامش با آنان به گفتگو نشست و جواب قلم را با قلم و صدای بلند و تند اعتراضشان را با شیدایی و آرامش پاسخ داد می‌توان به جای تقابل با دانشگاه به همراهی با آن تامل کرد و بسیاری از معضلات و بحران‌هاي که جامعه با آن رو به رو است را با تکیه و اعتماد بر این قشر مقدس و سالم سپرد و به حل آنان امیدوار بود و این ایده زمانی تحقق می‌یابد که ما بپذیریم که دانشگاه، محلی برای تبادل باز اندیشه و فهم است و نه مکانی برای تفتیش عقاید. امروز پیش از هر زمان دیگر باید در دانشگاه‌های کشور خویش به این بیندیشيم که؛ پنجره را باز کنیم تا «اندیشه» هوایی بخورد...