قلیان‌سراها جای کافه‌کتاب‌ها را گرفته‌اند!
ابوالفضل آقاسی در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: در حال حاضر در حالی سرانه مطالعه در کشور در خوش بینانه‌ترین حالت خود کمتر از 12 دقیقه در روز تخمین زده می‌شود که بر اساس آمار رسمی، سالیانه بیش از 100 میلیون لیتر مشروبات الکلی و بین 50 تا 70 میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود.بی‌تردید تمام مشروبات الکلی خارجی و بخش عمده‌ای از سیگار مصرفی به صورت قاچاق به کشور وارد می‌شوند، لذا وارد کنندگان، توزیع‌کنندگان خرد و کلان و مصرف‌کنندگان نهایی هیچ گونه مالیاتی در ازای معاملات این اقلام پرداخت نمی‌کنند. در حالی که ناشران، توزیع‌کنندگان و خریداران کتاب عمدتاً ناگزیر به پرداخت مالیات و یا به عبارت بهتر، هزینه‌های فرهنگی هستند.
آقاسی ادامه داد: علاوه بر این معضل زیرساختی، سازمان‌های دولتی ما بودجه‌های کلان فرهنگی خود را صرف امور تبلیغاتی و فعالیت‌های اطلاع‌رسانی مربوط به گزارش‌های عملکرد سازمان کرده و هیچ‌گونه فعالیت صادقانه، خالصانه و غیرتبلیغاتی برای افزایش واقعی سرانه مطالعه در این نهاد‌ها مشاهده نمی‌شود.تا به حال هیچ‌گونه آمایش علمی در سطح استان در این رابطه صورت نگرفته است، اما شواهد نشان می‌دهد که میزان سروکار داشتن جوانان ما با قلیان، سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکلی بیش از نرخ درگیری آنان با کتاب است.به دلیل بی‌توجهی و عدم حمایت‌های مالی مناسب، امروز به جای اینکه کافه کتاب‌ها و کتابستان‌ها پاتوق جوانان شهر باشد، قلیان‌سراها این نقش را ایفا می‌کنند و کتابستان‌ها به دلیل مشکلات مالی فراوان به جای کار فرهنگی، به ایده‌های اقتصادی روی آورده‌اند.
این فعال فرهنگی گفت: وقتی زیرساخت‌های فرهنگی ما در مسئله مهمی چون کتاب و کتاب‌خوانی اینقدر ضعیف و بی‌پشتوانه رها شده‌اند، چگونه می‌خواهیم با برخورد پلیسی امنیتی جوانان و نوجوانان شهر را از مراکزی مانند قلیان‌سراها دفع کنیم؟ در صورت دفع جوانان از این مراکز، چه جایگزین مناسبی برای آن فراهم شده است؟
به عقیده‌ی آقاسی، در ساختار بوروکراتیک موجود، اغلب ارگان‌های دولتی ما معاونت فرهنگی اجتماعی دارند و بخشی از بودجه جاری این سازمان‌ها به این معاونت‌ها اختصاص می‌یابد، اما به جای هزینه‌کرد در مسائلی مانند افزایش سرانه مطالعه، این بودجه‌ها عمدتاً صرف بریز و بپاش‌های مناسبتی و تبلیغاتی می‌شود.بکارگیری افراد غیرمتخصص در بخش‌های فرهنگی زیرمجموعه دولت که نگرش نادرستی نسبت به موضوعات فرهنگی اجتماعی دارند، از دیگر ضعف‌های زیرساختی استان مرکزی است.
علیرغم وجود نیروی انسانی جوان، تحصیلکرده و با انگیزه در سطح استان، دیدگاه حاکم فعلی نسبت به مسائل فرهنگی، دیدگاهی نتیجه‌گراست؛ در حالی که فعالیت‌های فرهنگی در بلندمدت آثار خود را متجلی می‌سازند و این برای مدیران مطلوب نیست.دیدگاه مدیریتی موجود تمایل دارد که هزینه‌کردها صرف اموری شود که در دوران کوتاه مدیریت حاکم بتوان از آن برداشت مناسب تبلیغاتی و گاه سیاسی داشت.
به هر ترتیب در شهری که سرانه مطالعه در آن اینقدر پایین است، نمی‌توان از مردم انتظار داشت وظایف و حقوق اجتماعی خود را به خوبی بشناسند و در چارچوب آن حرکت کنند، در مواجهه با مسائل شهری حس زیبایی شناختی داشته باشند، به اموال عمومی آسیب نرسانند، کالای ایرانی بخرند و دوست‌دار محیط زیست باشند.در نهایت به نظر می‌رسد که برای ارتقای سطح فرهنگ عمومی جامعه بیش از آنکه منتظر تغییر نگرش مدیران دولتی باشیم، باید دست به دامان خیرین فرهنگی و فعالان سازمان‌های مردم نهاد استان شد و از ظرفیت موجود در اقشار مختلف مردم برای پیشبرد این هدف بهره برد.
