به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۰۹ - ۱۲:۲۵
 
۵
تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۷/۰۸ ساعت ۱۰:۱۳
کد مطلب : ۱۷۰۷۸
مقاله وارده

جای خالی رسانه‏‌های ايران در روابط بین‏‌الملل‌

گروه مقالات: جهانِ خبر، بی‌تاب گزارشِ رویدادهایی شگرف پس از 34 سال تیرگی و قطع روابط ایران و آمریکا است و بازتاب رسانه‏‌ای تغییرِلحن و راهبردهای نوین روابط بین‏ المللِ دولتمردان ایران، شتابی فزاینده گرفته است.
جای خالی رسانه‏‌های ايران در روابط بین‏‌الملل‌
افسر موموندی

تیم رسانه‏‌ای روحانی نیز با درک دیپلماسی عصر جدید، توانسته است در تعاملی مؤثر، زمینه گفتگوهایی ماهرانه را با رسانه‏‌های غربی فراهم آورد. آگاهی از چگونگی روش‏های کاربرد رسانه‏ ها برای جلوگیری از مشکلات و پیشبرد مذاکرات، تلاش‏های ویژه تیم مذاکره کننده ایران را با اقبال مناسب رسانه‌هاي بین‏ المللی همراه کرده است. دیپلماسی فعال رسانه‏ ای سیاستمداران ایرانی در همسویی کم نظیر با رسانه‌هاي غربی، دگرگونی‏های رخداده در روابط خارجی و حضور مؤثر ایران در جامعه جهانی را پوشش خبری گسترده‏ای داده است.

در این میان اما نقش رسانه‌هاي ایران و روزنامه نگاران ایرانی چیست؟ چرا در این سال‏های پرتنش، امکان عبور از دریای یخزده رابطه‏ ها برای روزنامه نگاران ایرانی فراهم نیامد و تنها شبکه‌هاي خبری آمریکایی یارای ورود به فضای سرد مناقشه راداشتند؟ بجا خواهد بود اگر بپرسیم چرا روزنامه نگاران ایرانی هرگز برای مصاحبه با دیپلمات‏های آمریکایی و غربی، پیشقدم نشدند و ابتکار این اقدام حرفه‏ای همچنان در دست روزنامه نگاران آمریکایی ماند و آنان بودند که مصاحبه با رؤسای جمهور ایران را تا ذوب شدن یخ‌ها پی گرفتند و کارگزاران رسانه‏ای ایران، جز بازتاب اقدامات حرفه‏ای آنان، طرحی دیگر نیافکندند؟ و اکنون که همگان دریافته‏ اند هراس تحریم‏های کمرشکن و جنگ منطقه‏ ای را جز به تدبیر نمی‏توان چاره کرد، سهم دیپلماسی کارگزاران رسانه‏ ای ایران در این میان چه اندازه است؟

این روزها در هیاهوی مبارزه سیاستمداران برای حفظ منافع ملی و نقش ‏آفرینی بین‏ المللی، جای رسانه ‏ها یتوانمند داخلی و کارگزاران رسانه‌هاي غیردولتی در عرصه دیپلماسی بس خالی است. مطبوعات و رسانه‌هاي ایران در روندهای دیپلماسی، آشکارا نقشی کلیدی ندارند.در عصر رسانه ‏ها، عصری که کنشگران دولتی و غیردولتی بیش از هر دوره‏ای برای حل مناقشات و بحران‏ها، چشم به تاثیرگذاری رسانه ‏ها دارند، نبود رسانه ‏های توانمند مستقل، نقش ‏آفرینی در حوزه دیپلماسیِ اثرگذار رسانه‌‏ای را برای روزنامه نگاران ایرانی با موانعی جدی روبرو کرده است.

در این سال‏هایِ رفته پرتنش، روزنامه ‏نگاران آمریکایی توانستند به عنوان پیشتازان گفتگو با مقامات ایران، روندهای دیپلماتیک را پی بگیرند و تحت تأثیر قرار دهند. روزنامه نگارانی که سفیران دیپلماتیک راه یافته به فضای سیاسی و افکار عمومی ایران شدند و خود نیز بیش از همه بر اهمیت حضورشان در مراحل پيش از مذاکره آگاهی داشتند. اگر چه این رسانه‌هاي آمریکایی نبودند که دیپلماسی را دگرگون کردند اما نقش‏شان در شکستن بن‏‌بست‎‏هاي دیپلماتیک و ایجاد فضای مطلوب برای مذاکرات کنونی را نمی‏‌توان از نظر دور داشت.

در عصر پیشرفته اطلاعات که رسانه‏‌ها حضور و تأثیری انکار ناشدنی در دیپلماسی و برقراری ارتباط و مذاکره دارند، ظهور نسل جدید روزنامه نگاران حرفه‏ای در ایران نیز انتظار می‏رود. روزنامه نگارانی که در این عصر به عنوان کارگزاران دیپلماتیک تاثیرگذار و حتی مسلط و حافظ منافع ملی و حقوق مردم ایران در عرصه‏های بین‏المللی امکان حضور داشته باشند. روزنامه‏‌نگاران برجسته ایران نه تنها با پوشش خبری دیپلماسی، بلکه چون دیپلمات‏ها باید بتوانند در مهار بحران‏ها،کاهش تنش‏ها و همچنین در روند حل و فصل مناقشات، نقشی کلیدی داشته باشند. اکنون زمان آن رسیده است تا کارگزاران رسانه‌ه‏ای ایران در عرصه دیپلماسی از حالت ابزاری خارج شوندو چون کنشگری مستقل عمل کنند. باید توجه داشت ورود کنشگران نوین رسانه به فرایند سیاستگزاری، نیازمند ایجاد شبکه ‏های رسانه‏ ای توانمند تلویزیونی و مطبوعاتی مستقل است.

این اهمیت آشکار نقش رسانه‏‌ها در دیپلماسی معاصر و آینده برای کاهش خشونت و ترمیم چهره جهانی ایران است که حضور فعالان رسانه‏ای را به عنوان کنشگرانی مستقل ضروری مي‌نماید. درک بهتر تغییرات ایجاد شده و هدایت آنها در مسیر منافع ملی، نقش‏ آفرینی رسانه‏ای در عرصه جهانی و مذاکرات سیاسی را برجسته‏ تر می‏ کند. نفوذ رسانه‏‌ای در سطح جهانیاگر چه دشوار اما جز با پی افکندن زیرساخت‌هاي بنیادی برای گردش آزاد اطلاعات در سطوح داخلی امکان‏پذیر نیست.

قدرت رو به رشد ارتباطات در جهان همگرای امروز، نیازمند افزایش توان هماوردی رسانه‏ ای در سطح جهانی است. سیاستمداران ایرانی باید توجه کنندبرای ورود به فضای دیپلماتیک رسانه ‏ای، تعامل یکسویه با رسانه‏‌های خارجی کافی نیست و برای بهره گیری از فرآیندهای مؤثر دیپلماسی رسانه‌‏ای، همزمان بایستی با کاستن مشکلات و بر طرف کردن موانع شکل‏ گیری شبکه‌هاي تلویزیونی و رسانه‏ای غیردولتی ایرانی هم تلاش کنند.

مهدی 92
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۲/۰۷/۰۸ ۲۲:۱۲
مشکل رسانه ای داخلی تنها با شبکه های خصوصی و رقابت آزاد حل میشود (138917)