به روز شده در ۱۴۰۳/۰۲/۰۱ - ۱۰:۰۵
 
۲
تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۵/۲۱ ساعت ۱۳:۰۱
کد مطلب : ۱۱۳۴۶۹
گفت‌وگو با برگزیده شعر جایزه «پروین»

از یک کامنتِ دلگرم‌کننده تا جایزه ادبی

گروه فرهنگی: مریم جعفری‌ آذرمانی که برگزیده جایزه «پروین» شده است می‌گوید: برای کار فرهنگی حقوق نمی‌دهند، و در این شرایط از یک کامنتِ دلگرم‌کننده تا جایزه بزرگ ادبی می‌تواند در روحیه شاعر موثر باشد.
از یک کامنتِ دلگرم‌کننده تا جایزه ادبی
مریم جعفری‌ آذرمانی که با مجموعه شعر «دایره» برگزیده بخش شعر بزرگسال هفتمین جایزه ادبی «پروین اعتصامی» شده است، پیش‌تر در دوره سوم این جایزه با کتاب «پیانو» برگزیده شده بود. او همچنین در دوره پنجم کاندیدای دریافت جایزه بخش شعر شده بود.

این شاعر درباره تاثیر جوایز ادبی بر انگیزه شاعران و نویسندگان به ایسنا گفت: به هر شکلی که از شاعر تقدیر شود برایش خوب و هر تقدیری انگیزه‌ساز است. برای کار فرهنگی حقوق نمی‌دهند. در واقع شاعر به همین تقدیرها زنده است؛ از یک کامنتِ دلگرم‌کننده تا جایزه بزرگ ادبی می‌تواند در روحیه او موثر باشد. او تأثیر جایزه و منتخبان را ارتباطی دوسویه خواند و اظهار کرد: هر قدر کتاب و شاعر شایسته‌تری برگزیده شود می‌تواند سطح جایزه را بالاتر ببرد و به جایزه اعتبار بدهد و از دیگر سو هر چه جایزه معتبرتر باشد به کار نویسنده و شاعر هم اعتبار می‌بخشد.

جعفری‌ آذرمانی درباره سبک شعری خود بیان کرد: من بیشتر در شعرهایم به این امر تأکید دارم که همان‌گونه که سخن می‌گویم در شعر هم باشد. البته در شعر صور خیال و عناصر دیگر اضافه می‌شود، اما بیان شاعر همان بیانی است که در نحوه سخن گفتنِ عادی‌اش نیز ممکن است از آن استفاده ‌کند. او ادامه داد: شعر برای بیان مسائل انتقادی صورتی منفی و تلخ پیدا می‌کند و زمان بیان شادی‌ها ممکن است فضای آرام‌تر به خود بگیرد و طعنه و کنایه کمتری داشته باشد. برای من همه این عوامل ناخودآگاه است و چیزی را از پیش تنظیم نمی‌کنم.

این شاعر درباره روند شعری خود در این کتاب متذکر شد: منِ شاعر برای انتشار کتاب، تصمیم نمی‌گیرم که مثلاً چند تا شعر بگویم تا کتاب‌شان کنم، بلکه شیوه اصلی این است که بعد از مدتی که تعداد قابل توجهی شعر می‌گویم، وقتی به تعداد شعرهای یک کتاب رسید تصمیم می‌گیرم آن را به صورت کتاب منتشر کنم. بنابرین نمی‌توانم بگویم مجموعه‌ای که پس از مجموعه دیگر منتشر می‌شود به طور کامل با مجموعه دیگر متفاوت است. بلکه تفاوت‌ها به تدریج در سیر سرودنِ شعرهای مختلف اتفاق می‌افتد.

او درباره مجموعه شعر «دایره» گفت: مجموعه «دایره» اواخر سال ۹۳ منتشر شد، ولی در واقع در نمایشگاه سال ۹۴ در معرض فروش قرار گرفت. این کتاب شامل ۵۰ غزل است که به مسائل اجتماعی می‌پردازد. اجتماعی لزوماً به معنای شرح یا اشاره به اتفاقاتِ روزمره در فضای اجتماعی جامعه نیست؛ بلکه در شعرهای من، تأثیر فضای اجتماعی به شکلی کلّی نمود پیدا می‌کند.
جعفری آذرمانی با بیان این‌که «وقتی سخن از غزل به میان می‌آید افراد بیشتر یاد شعر عاشقانه می‌افتند» افزود: شعرهای من عاشقانه به معنیِ عرفیِ آن نیست، البته عشق به بازگوکردنِ مسائل اجتماع و به طور کلی انسان، می‌تواند فراتر از عاشقانه‌هایی باشد که برای یک معشوق گفته می‌شود.

او ادامه داد: ممکن است گاهی مفاهیم تلخ در شعر من ظهور کند و روی سخنش گاهی نقد مردان و گاهی نقد زنان باشد اما وقتی مخاطب در فضای شعرها قرار می‌گیرد متوجه می‌شود محور اصلی انسان است؛ انسانی که در قالب زن یا مرد می‌تواند هم منشأ نیکی باشد و هم اعمال غیرانسانی انجام دهد. اگر چه گاهی بیشتر از لفظ زن استفاده کرده‌ام اما عملا در مجموعه «دایره» انسانیت موضوع اصلی است.

این برگزیده جایزه «پروین» درباره جدیدترین آثار خود گفت: بعد از «دایره» دو کتاب از من منتشر شده که یکی مجموعه غزل «ضربان» و دیگری پژوهش ادبی زبان‌شناسی و معناشناسی شعرهای حسین منزوی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان گرایس با نام «معنای دیگر» است. هر دو این کتاب‌ها توسط انتشارات فصل پنجم منتشر شده است.

او درباره اثر در دست تالیف خود نیز بیان کرد: در حال حاضر یک مجموعه شامل ۷۰ تا ۸۰ غزل جمع‌آوری کرده‌ام که احتمالا در پاییز به ناشر می‌سپارم و یکی دو کتاب پژوهشی هم در دست انجام دارم. جعفری آذرمانی با بیان این‌که «حیف است منِ شاعر این حرف را بزنم، اما باید بگویم میزان جایزه و ارزش مادی آن کاهش پیدا کرده است»، اظهار کرد: به نظرم می‌رسد که بهتر است وجه جایزه اگر افزایش پیدا نمی‌کند حداقل ثابت بماند. کاهش ارزش مادی جایزه، ممکن است از اعتبار آن کم کند.

او همچنین گفت: هر چه جایزه پربارتر باشد عملا ابعاد دیگرش هم بهتر خواهد شد. قطعا داورها و سطح سواد ادبی برگزارکنندگان هم مهم است؛ اما حیف است جایزه‌ای با سطح ملی از جهت وجه مادی پایین بیاید. البته این بخش از جایزه به برگزارکنندگان مربوط نیست. بلکه متصدیان اصلی فرهنگ باید در این‌باره کاری کنند و بودجه بیشتری برای کارهای فرهنگی تعیین کنند.
مرجع : ایسنا