به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۵:۵۳
 
۰
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۷ ساعت ۱۲:۳۸
کد مطلب : ۱۴۲۸۷۲
گفتگو با بهروز غریب‌پور به بهانه ترجمه کتاب «پینوکیو»

پینوکیو از چوب «بشریت» تراشیده شد

پینوکیو از چوب «بشریت» تراشیده شد
مرجان یگانه پرست- روزنامه بهار
به تازگی نسخه جدیدی از داستان «پینوکیو» که یکی از محبوب ترین شخصیت‌هاي داستانی و کارتونی ایران و جهان است، توسط بهروز غریب پور ترجمه و وارد بازار کتاب شد. مراسم رونمایی و جشن امضای کتاب «پینوکیو» اثر ماندگار «کارلو کولودی» با حضور مترجم این اثر بهروز غریب‌پور از چهره‌هاي مطرح نمایش عروسکی در ایران و همچنین مهدی حجوانی ویراستار اثر، کیانوش غریب پور گرافیست طرح جلد کتاب، مصطفی رحماندوست شاعر و از نخستین مترجمان کتاب «پینوکیو» در ایران و رضا هاشمی نژاد مدیر نشر افق ناشر کتاب «پینوکیو» و همچنین جمعی از علاقه مندان و دوستداران حوزه ادبیات کودک و نوجوان، در محل کتابفروشی افق در تهران برگزار شد. ترجمه این اثر توسط یکی از استادان نمایش‌هاي عروسکی آن را ملموس‌تر مي‌کند و مي‌توان امید هم داشت که به زودی این اثر جهانی توسط این استاد به روی صحنه برود.
***
 از رونمایی کتاب راضی بودید؟ واکنش مردم چطور بود؟
بله خوشبختانه خیلی خوب بود ما یک کار ویژه هم کرده بودیم اضافه برخود انتشار کتاب، عروسکی که توسط آقای پاکدشت و خانم اقبالی ساخته شده بود از پینوکیو، در مراسم رونمایی کتاب توسط یکی از بازیگران «گروه تئاتر عروسکی آران» آقای هانی حسینی در پیاده روی جلوی فروشگاه کتاب فروشی افق مردم را دعوت به ورود به کتاب فروشی مي‌کردند. به هر حال همین موجودی که 120 سال تمام کودکان دنیا و حتی بزرگان را متوجه خودش کرده، امروز در خیابان انقلاب در کشور عزیزمان ایران هم توانست توجه‌ها را جلب کند. تعداد خیلی زیادی برای گرفتن امضا آمده بودند و خوشبختانه روز پر شوری بود. این مراسم با صحبت‌هاي مهدی حجوانی، رحمان دوست، هاشمی نژاد و کیانوش غریب پور، آغاز شد و از تلاشی که نشر افق برای انتشار این کتاب انجام داد، سپاسگزارم و امیدوارم که این اثر با استقبال خوبی مواجه شود. حق امتیاز انتشار کتاب توسط نشر افق خریداری شده که در ایران این رویکرد کم سابقه است زیرا این نوع عملکرد برای خیلی از ناشران چنین قیدی وجود ندارد ولی نشر افق نسبت به اخذ مجوزهای بین المللی خیلی حساس عمل مي‌کند و امتیاز کتاب را خریداری کرده است و در کنار مسئولان نشر افق، «گروه تئاتر عروسکی آران» هم به مناسبت انتشار این کتاب همکاری کرد.
 این نسخه از کتاب چه تفاوتی با نسخه‌هاي قبلی‌اي که از پینوکیو چاپ شده است، دارد؟
خب طبیعتا به دلیل اینکه این اثر از زبان ایتالیایی ترجمه شده، نسبت به هر دو اثر قبلی که صادق چوبک و مصطفی رحمان دوست ترجمه کردند، این مزیت را دارد که از روی نسخه اصلی ترجمه شده است و ناگفته نماند که هر مترجمی با درکی که از محتوای اثر و زبان یک اثر دارد، یک ترجمه متفاوتی را عرضه مي‌کند. کسانی که کتاب را مي‌خوانند، مي‌توانند آنها را مقایسه و ارزیابی کنند. در نهایت تفاوت اصلی این اثر با آثار قبلی این است که از زبان اصلی ترجمه شده است.
 این کتاب برای چه رده سنی است و این که تصویرگری آن چقدر مي‌تواند روی مخاطب ایرانی تاثیر بگذارد؟
از نظر تصویرگری این کتاب دقیقا به مانند یک فیلم سینمایی به تمام معنی است، به جهت اینکه تمام ریزه کاری‌هاي صحنه کاراکتر‌سازی را دارد و به همین دلیل ما در خریداران امروز، بچه‌هاي خیلی خردسالی را دیدیم که از دیدن تصاویر ذوق مي‌کردند در حالی که سواد خواندن کتاب را نداشتند و این نشان مي‌دهد که این کتاب به صرف دیدن تصاویرش هم لذت بخش است. قطعا تصویرگری آن به اثر کمک مي‌کند به کسانی که زودتر مي‌خواهند با سواد شوند و از مفاهیم با خبر شوند ولی از نظر مقطع سنی باید بگویم که کتاب متعلق به نوجوانان است و هر کسی که سواد فارسی داشته باشد، اثر برایش لذت بخش خواهد بود.
 شما به عنوان یکی از طراحان نمایش‌هاي عروسکی، بسیاری از اسطوره‌ها و شخصیت‌هاي ایرانی را روی صحنه برده‌اید، آیا به اجرای پینوکیو روی صحنه نمایش هم فکر مي‌کنید؟
بله طبیعتا خود همین اثر الان آمادگی این را دارد که انشاالله تبدیل به یک اثر صحنه‌اي شود و امیدوار هستم که روزی پینوکیو را روی صحنه بیاورم.
 شما فکر مي‌کنید داستان پینوکیو هنوز برای نسل‌ها حرفی برای گفتن دارد؟ و اگر دارد، چرا هنوز جاذبه دارد؟
120سال از عمر پینوکیو مي‌گذرد و جزو آثار کلاسیک دنیای امروز شده است، به جهت اینکه به درستی بنه دوتوکروچه، فیلسوف بزرگ ایتالیایی گفته است که چوبی که پینوکیو از آن تراشیده شده است بشریت نام دارد و هنوز درواقع این کودکی لذت بخش پینوکیوی چوبی در همه کودکان جهان هست. یعنی هرگز کهنه نمي‌شود و آن چیزی که پینوکیو را جذاب مي‌کند این است که شیطنت کودکانه دارد اما پلیدی و پلشتی در وجودش نیست. گول مي‌خورد و دروغ مي‌گوید اما دروغ‌هایش بیشتر برای این است که آن شیطنت کودکانه‌اش درواقع پاسخ دهد، روی این اصل به صدها زبان ترجمه شده است و اگر گفتم صدها طبیعی است که به 120 زبان ترجمه شده است و به همین دلیل نشان مي‌دهد که یک اثری کاملا زنده است و مي‌تواند با مخاطبان جهان امروز ارتباط برقرار بکند و قطعا درواقع در زبان فارسی هم پینوکیو با این ذهنیت ترجمه شده است که همه ایرانیان را دوباره متوجه این اثر کلاسیک بزرگ بکند.
 اگر بخواهید آن را اجرا کنید، چه عناصری را در آن برجسته مي‌کنید؟ و برای کودکان مي‌سازید یا بزرگسال؟
نه طبیعتا پینوکیو برای مخاطبان عام هست و بیشتر برای کودکان و طبیعی هست که عناصری که در پینوکیو وجود دارد این است که درواقع روان کودکان نیازمند تلاش و هیجان و فرار از قید و بندها است و در عین حال این وجود هیجان زده باید بتواند و فرصت داشته باشد که با جهان بیرون ارتباط برقرار بکند، اگر تحت یک شرایط خاص قرار بگیرد و تربیت بشود مثل رفتاری که پدر ژپتو با پینوکیو مي‌کند او به تدریج واقف مي‌شود به این نقاط ضعفش و آن را تبدیل مي‌کند به حسن و این که پینوکیو پس از ماجراهای گوناگون تبدیل به یک انسان مي‌شود و به مدرسه مي‌رود و دیگر آن آزار و اذیتی که در طول ماجراهایش داشته است تبدیل مي‌شود به یک رفتار انسان مدارانه و یک تجمیع فانتزی و واقعیت فوق‌العاده مهم است، به جهت اینکه مي‌بینیم ماهیتاً پینوکیو چوبی است اما در تمام مدت شما احساس مي‌کنید با یک موجودی با پوست و خون و گوشت انسانی وجود دارد و شما مي‌توانید باور کنید در درون این چوب انسان نهفته شده است.من از نشر افق واقعا سپاسگذار هستم که از نظر فنی و از نظر حقوقی و از نظر وسواس برای ویرایش و دقت عمل در کار یک اثر بسیار فاخری را به بازار عرضه کردند که من سهم خودم را در اینجا دارم اما دیگران هم واقعا سهیم هستند، از همه سپاسگذار هستم. به خصوص از جمعیتی که امروز آمده بودند و باعث دلگرمی شدند برای آینده این کتاب و امیدوارم به زودی به چاپ دوم برسد.