درباره نشست ظریف – کری در مونیخ

روزنامه بهار: با تایید خبر ملاقات محمدجواد ظریف و جان کری در حاشیه سفر وزیر امور خارجه ایران به مونیخ همانطور که قابل حدس بود رسانه‌های طیف تندرو و مخالف دولت به میدان آمده و با رویکردی «دلواپسانه» به انتقاد از این نشست پرداختند. آنان تصور می‌کنند که ممنوعیت مذاکره ایران و آمریکا که دستگاه سیاست خارجی دولت اعتدال مجبور به رعایت آن است شامل هر فرد آمریکایی هم می‌شود و مقامات جمهوری اسلامی حق ملاقات و نشست دو جانبه با فردی که دیگر مسئولیتی در دولت ایالات متحده ندارد هم نخواهند داشت!

نشست وزیر امور خارجه کشورمان و وزیر امور خارجه سابق آمریکا را می‌توان از زوایای گوناگونی مورد بحث و بررسی قرار داد، به خصوص آنکه شکل اطلاع رسانی رسمی در این باره هم چندان صریح و خالی از ابهام نبوده است و تنها سخنگوی وزارت امور خارجه به بیان این که این نشست در راستای منافع ملی کشور بوده اکتفا کرده است و همین امر گمانه زنی‌ها در این باره را افزایش داده است. از یک سو می‌توان این ملاقات را در ادامه دیپلماسی عمومی دولت تلقی کرد، به این معنا که جان کری در بخشی از نیروهای سیاسی درون ایالات متحده جایگاهی دارد و می‌تواند دیدگاه‌ها و سیاست‌های طیف میانه رو در ایران و به طور مشخص دولت روحانی را به این بخش از هیئت حاکمه آمریکا به خصوص در کنگره منتقل کند و همین انتقال نظرات از طرف وزیر امور خارجه سابق آمریکا می‌تواند بر ذهنیت بخشی از نمایندگان مجلس این کشور تاثیر بگذارد.

از طرف دیگر می‌توان نشست ظریف و کری را بر این مبنا تحلیل کرد که دو ستون اصلی شکل گیری توافق هسته‌ای برای حفظ آن از گزند دولت‌ترامپ به یک همفکری و مشورت دست زده اند. واقعیت آن است که تا اندک زمانی دیگر دونالد‌ترامپ تصمیم خود را درباره خروج احتمالی از برجام اعلام خواهد کرد و زمان باقی مانده تا آن روز وقتی است که باید مسئولان و تصمیم گیران کشور سناریوهای مختلف را برای پس از اعلام تصمیم‌ترامپ مورد بررسی قرار دهند. تصمیم احتمالی‌ترامپ ممکن است بقای توافق را مورد تهدید قرار دهد و شاید بتوان یکی از موضوعات مورد بحث در جلسه ظریف و کری را چگونگی استفاده از ظرفیت‌های درون برجام برای مقابله با تصمیمات احتمالی آینده دولت‌ ترامپ دانست.

کوتاه سخن آن که هدف این دیدار هر چه که باشد و هر تاثیری که بر آینده برجام و یا حتی مذاکرات احتمالی در حوزه‌های دیگر داشته باشد از این پرسش گریزی نیست که آیا مذاکره مستقیم با مقامات فعلی دولت آمریکا روشی معقول‌تر از نشست و برخاست با فردی که دیگر مسئولیتی در دولت آن کشور ندارد نیست؟ به نظر می‌آید که برای حل مشکلات موجود بر سر راه اجرای برجام که احتمالا در آینده و با بی عملی موجود در سیاست خارجی کشورمان روند صعودی خواهد داشت لازم است با طرف‌های مختلف توافق هسته‌ای به مذاکره رودررو نشست و با توجه به منافع ملی کشورمان تهدیدات در مسیر اجرای برجام و رفع تحریم‌ها را از میان برداشت.