حفظ جان خود و دیگری؛ تکلیف شرعی ‏

یکی از احکام شرعی مورد اتفاق مراجع معظم تقلید این است که انسان حق ندارد خود را در معرض هلاکت قرار دهد. ‏از آنجایی که بیماری کرونا هنوز درمان مشخصی ندارد و در آن احتمال فوت بیمار وجود دارد، شخص نمی‌تواند به‌گونه‌ای رفتار ‏کند که خود را در معرض این بیماری خطرناک قرار دهد. علاوه بر اینکه ممکن است شخص مبتلا باشد، اما علایم بیماری را ‏بروز ندهد و حضور چنین شخصی در مراسم مذهبی، بدون رعایت حداکثری شیوه‌نامه‌های بهداشتی، می‌تواند بیماری را به ‏دیگران انتقال دهد که بی‌شک مصداق حق‌الناس و حرام است. علاوه بر اینکه گسترش این بیماری، منحصرا جسم مردم را درگیر ‏نمی‌کند، بلکه صدمات جبران‌ناپذیری نیز به اقتصاد جامعه وارد می‌کند. همچنین مقام معظم رهبری در فتوایی اعلام کرده‌اند هر ‏کاری که به گسترش بیماری کرونا منجر شود، گناه و سیئه است.
با توجه به این مسائل، ضرورت دارد از هرگونه فعالیت که ‏باعث شیوع بیشتر کرونا می‌شود، جلوگیری کنیم و این تکلیف مسلّم شرعی است. در شرایطی که به‌سختی می‌توان تمامی نکات و ‏دستورالعمل‌های بهداشتی را در برپایی مراسم مذهبی محرم رعایت کرد، بهتر است به فکر شیوه‌های جدیدی از مراسم عزاداری ‏باشیم تا به تکلیف شرعی خود درباره جلوگیری از شیوع کرونا نیز عمل کرده باشیم. وظیفه اصلی در این مورد به عهده متولیان و ‏مسئولان هیئات است که اگر احتمال می‌دهند با برگزاری مراسم حضوری، خطر شیوع کرونا بیشتر می‌شود، به روش‌های ‏جایگزین فکر کنند. بزرگداشت شعائر دینی، صرفا به شلوغی هیأت‌ها و برپایی مراسم متعدد نیست و خدا از درون دل‌های ‏عزاداران آگاه‌تر است. در شرایط فعلی که مانعی مانند کرونا تکلیف شرعیِ «حفظ جان خود و دیگران» را بر دوش ما گذاشته، ‏می‌توان گفت آن گروهی بیشتر رضایت خداوند و سیدالشهدا (ع) را کسب کرده است که به بهترین نحو، بین سلامتی جامعه و اقامه ‏عزاداری جمع کرده باشد. کسی که عمیقا در دل، اندوهگینِ مصائب امام حسین (ع) است و در عین حال، برای حفظ سلامت دیگر ‏عزاداران حسینی از برپایی هیأت چشم‌پوشی کرده، دو ثواب می‌برد؛ یکی برای عزاداری و دومی برای احساس مسئولیت و کمک ‏به برادران و خواهران دینی خود. درست است که دل کندن از هیأت‌های حضوری سخت است، اما در دین اسلام روایتی داریم که ‏می‌گوید مومن هر چه برای اعمال خود سختی بیشتری تحمل کند، فضیلت و ثواب بیشتری نیز می‌برد. توصیه می‌شود برای ‏برپایی عزاداری از ظرفیت رسانه‌ها همچون صداوسیما غافل نشویم. ‏