بهار نیوز - وزیر خارجه ریگان، در صد سالگی درگذشت

گروه بین الملل: جورج شولتس، وزیر خارجه سابق آمریکا در دولت رونالد ریگان و از مخالفان فروش سلاح به ایران در ازای آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان، در ۱۰۰ سالگی درگذشت.
شولتس بیشتر سال‌های دهه ۱۹۸۰ میلادی را صرف بهبود بخشیدن به روابط کشورش و اتحاد جماهیر شوروی در دوران جنگ سرد کرد. این سیاستمدار برجسته همچنین در راستای ایجاد بستری برای دستیابی به صلح در خاورمیانه بسیار کوشید.
جورج شولتز در جنگ جهانی دوم در نیروی تفنگدار دریایی آمریکا خدمت کرده بود و پس از جنگ علاوه بر سمت‌های مدیریتی در بخش خصوصی، به عنوان استاد در دانشگاه های شیکاگو، ام آی تی و استنفورد تدریس کرده بود.او در سال های گذشته همچنان در موسسه تحقیقاتی هوور در دانشگاه استنفورد فعالیت می‌کرد.
او با کسب مدرک دکترای اقتصاد صنعتی از دانشگاه معتبر ام‌آی‌تی از غول‌های جامعه دانشگاهیان آمریکا و همچنین چهره‌ای برجسته در دنیای تجارت و دیپلماسی به شمار می‌رفت. او دکترای اقتصاد صنعتی را در سال ۱۹۴۹ گرفته و دانش‌آموخته دانشگاه نخبگان پرینستون و انستیتوی فناوری ماساچوست (MIT) بود.شولتس در سال ۱۹۶۹ و در دولت نیکسون، وزیر کار شد. سپس به عنوان یک نخبه اقتصادی به کاخ سفید راه یافت و به مقام مدیرکلی اداره بودجه رسید. شولتس کمی بعد پست وزارت دارایی و خزانه‌داری را تصاحب کرد.
شولتس در مارس ۱۹۷۴ از وزارت دارایی استعفا داد تا درگیر رسوایی واترگیت نشود. افشای شنود مکالمات ستاد انتخاباتی دمکرات‌ها و به سرقت بردن اسناد و مدارک این ستاد از سوی ماموران اف‌بی‌آی، باعث شد ریچارد نیکسون، رئیس جمهور وقت آمریکا اوت همین سال کناره‌گیری کند.در سال ۱۹۸2 و با روی کار آمدن رونالد ریگان، شولتس از حاشیه بیرون آمد و دوباره به کابینه پیوست؛ این بار وزیر خارجه شد. او که از اعضای موثر مذاکرات پایان جنگ سرد بود، در سال ۱۹۸۹ از مشاغل دولتی کناره‌گیری کرد اما همواره یک مهره راهبردی جمهوریخواهان باقی ماند.
جرج شولتس از آن به بعد در دانشگاه استنفورد، به تدریس اقتصاد بین‌الملل مشغول شد. او سالخورده‌‌ترین مقام در قید حیات در ادوار دولت‌های آمریکا محسوب می‌شد.
از اواسط دهه ۱۹۸۰، اختلاف نظرهایی میان شولتس و ریگان به وجود آمد. این اختلاف‌نظرها زمانی رنگ‌وبوی جدی‌تری به خود گرفت که در سال ۱۹۸۵، موضوع فروش مخفیانه سلاح به ایران مطرح شد.
برخی مقامات آمریکا امیدوار بودند از این طریق آزادسازی آمریکایی‌های گروگان‌ در لبنان را تضمین کنند. شولتس مخالف فروش سلاح به ایران بود ولی رونالد ریگان، رئیس‌جمهور آمریکا، خلاف نظر وی تصمیم گرفت و میلیون‌ها دلار پول حاصل از این معامله خرج چریک‌های کنترل در نیکاراگوا شد که علیه دولت مرکزی می‌جنگیدند.
در پی افشای ماجرای جنجالی فروش محرمانه سلاح به ایران از سوی دولت رونالد ریگان که به رغم تحریم های این کشور صورت گرفته بود، جورج شولتز یکی از افرادی بود که در سال ۱۹۸۷ برای پاسخ گویی به سوال‌های نمایندگان به کنگره احضار شد.منابع مالی حاصل از فروش به سلاح به ایران که درگیر جنگ با عراق بود، برای کمک به شورشیان کنترا در نیکاراگوآ، که درگیر جنگ با دولت چپ گرای این کشور بودند، هزینه شده بود. شولتز در کنگره گفت مخالف فروش سلاح به ایران در ازای آزادی گروگان های غربی است و رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و مشاوران ریگان بارها به او در این باره دروغ گفته اند. شولتز که خواهان منزوی کردن بیشتر ایران بود، در کنگره گفت: ''فکر نمی کنم هدف مطلوب، توجیه‌گر دروغ گویی، فریب‌کاری و ارتکاب اعمالی باشد که نقض کننده قانون‌اساسی است. ''جورج شولتز، سال‌ها بعد در سال ۲۰۱۳ در یک مصاحبه از ایران به عنوان یک مشتری سرسخت نام برد. شولتز گفت:‌ ''ایرانی‌ها خوب لبخند می‌زنند و شما را متقاعد می‌کنند و سپس گلویتان را می‌برند. ''
در جریان رسوایی ایران-کونترا شولتز سه بار برای کناره‌گیری از سمتش اقدام کرد ولی در نهایت تصمیم گرفت در دولت رونالد ریگان باقی بماند تا به او در زمینه سیاست خارجی آمریکا کمک کند. ادامه حضور شولتز در کابینه به قیمت تضعیف کاسپار واینبرگر، وزیر دفاع و رقیب سیاسی او تمام شد.سیاست آمریکا در برابر شوروی از جمله موضوع‌های مورد اختلاف میان دو بود.
از جمله موفقیت‌های شولتز در رابطه با شوروی می‌توان به امضای پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد میان آمریکا و شوروی در سال ۱۹۸۸ و بهبود روابط میان کاخ سفید و کرملین در سال‌های پایانی دولت ریگان اشاره کرد.جنگ سرد در سال ۱۹۸۹، زمانی که جورج شولتز دیگر وزیر نبود به پایان رسید و دو سال بعد از آن فروپاشی شوروی به وقوع پیوست.شکست تلاش‌های دولت ریگان برای برقراری صلح میان اعراب و اسراییل و پایان دادن به جنگ‌های داخلی در آمریکای لاتین از جمله ناکامی هایی دیپلماتیک جورج شولتز هستند. جورج شولتس در دولت رونالد ریگان، به مدت شش سال و نیم تصدی وزارت خارجه ایالات متحده را بر عهده داشت. از جنگ جهانی دوم به این سو، او دومین سیاستمدار تاریخ آمریکاست که طولانی‌ترین مدت تصدی این مقام را در کارنامه خود دارد.پیش از او، دین راسک با هشت سال سابقه تصدی مقام وزارت خارجه در دوران ریاست جمهوری جان اف. کندی و لیندن بی. جانسون، رکوردی بی‌سابقه را به ثبت رسانده بود.
این سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی در طول دوران فعالیت حرفه‌ای خود، تصدی سه مقام اصلی در کابینه‌های جمهوریخواه را بر عهده گرفت.پیش از تصدی مقام وزارت خارجه در ژوییه ۱۹۸۲، شولتس به عنوان وزیر کار، وزیر خزانه‌داری و رئیس دفتر مدیریت و بودجه در دوران ریاست جمهوری ریچارد نیکسون در دولت فدرال آمریکا خدمت کرده بود.جورج شولتس پس از بازنشستگی تا حد زیادی از دنیای سیاست کناره گرفت اما از مدافعان افزایش توجه و تمرکز بر معضل تغییرات اقلیمی بود.
شولتس متولد ۱۳ دسامبر ۱۹۲۰ بود. او کمتر از یک ماه پیش، صد سالگی‌اش را جشن گرفته بود.