این روزنامه نوشت:در روزهای گذشته این چندمین باری است که دولت ایران از افزایش صادرات و رسیدن تولید و صادرات نفت کشور به میزان مطلوب سخن میگوید. در آخرین مورد آن ابراهیم رئیسی گفت: «صادرات نفتی ایران به حدی افزایش یافته که ما دیگر نگران صادرات آن نیستیم، صادرات نفت در دولت سیزدهم ۴۰ درصد افزایش یافته و پول حاصل از صادرات نیز درحال بازگشت به کشور است».
اما اینکه آقای رئیسی نگران نیست، شاید بستگی به انتظارات ایشان داشته باشد. رقمی که دولت در بودجه برای فروش نفت در نظر گرفته است، روزانه یکمیلیونو 300 هزار بشکه است. این رقم نصف میزان فروش نفت ایران در دوران بدون تحریم است. این رقم همچنین نزدیک به رقمی است که ایران در زمان تحریمهای سنگین قبلی رسما صادر میکرد. میانگین صادرات ایران در سال 2013 که تحریم سنگین بود، روزانه چیزی نزدیک به یکمیلیون بشکه بود و همه نگران بودند و سخنی از «وضع مناسب» در میان نبود بلکه عمدتا از اوضاع نامساعد سخن گفته میشد.
از دیماه سال 1394 و با اجرائیشدن توافق برجام این رقم تا 2.3 میلیون بشکه بالا رفت. باز ایران تحریم شد و میزان صادرات آن در بازاری که با شیوع کرونا زمینگیر شده بود، به ارقامی بسیار پایین رسید. دسترسی به آمار صادرات نفت ایران به شکل مستقل وجود ندارد و میزان آن را منابع تجاری دستدوم یا گزارشهای ماهانه اوپک منتشر میکنند و ازآنجاکه دولت لزومی به ارائه ارقام به نمیبیند، استفاده از گزارشهای رسمی بینالمللی مجاز است؛ چراکه اعلام رقم اولا هیچ خطری برای صادرات ایران ندارد، یعنی با اعلام یک عدد راههای صادراتی ایران لو نمیرود و دوم این آمار به شکل بینالمللی با تقریب خوبی قابلمحاسبه است و انجام و منتشر هم میشود؛ برای مثال آمار ماهانه اوپک. این آمار میگوید متوسط صادرات نفت ایران در سال 2020، متوسط 404.5 هزار بشکه بوده است.
متوسط تولید این سال یکمیلیون 998 هزار بشکه بوده است. در گزارش سال 2021 به تفکیک سهماهه، تولید نفت ایران رقمی نزدیک به 2.3 میلیون بشکه بوده است. یعنی در خوشبینانهترین حالت و بر فرض ثابتماندن مصرف داخلی صادرات ایران به چیزی نزدیک 600 تا 700 هزار بشکه رسیده است.
این رقم نصف پیشبینی صادرات نفت از جانب خود دولت در بودجه سال آینده است که به گفته مقامهای رسمی دست پایین گرفته شده تا به رفع تحریمها یا ادامه آن گره نخورده باشد. اینکه رئیس دولت از نصف میزان صادرات نفت ایران در بدترین حالت برآورد تیم اقتصادی خودش خرسند است و «نگران نیست» شاید به طبع سهلگیر ایشان مربوط است.
نکته دیگر آنکه میزان تولید نفت ایران مطابق اعلام گزارش اوپک مرتبا کاهش یافته است. احتمال دیگر این است که دولت در این 17 روز که از سال جدید میگذرد، توانسته باشد این بالانس را تغییری معنادار بدهد و فرضا میانگین صادرات را از 400 هزار بشکه به 1.3 میلیون بشکه در روز رسانده باشد. برای این کار ایران باید رقمی بسیاربسیار بزرگ به صادرات خود افزوده باشد. اما اگر ادعای خود رئیس دولت یعنی افزایش 40درصدی صادرات را در نظر بگیریم، صادرات ایران باید به اندکی بالاتر از 600 هزار بشکه در روز رسیده باشد که با آمار آژانس بینالمللی انرژی نیز کاملا همخوانی دارد. بازهم مشخص نیست چرا رئیسجمهور نگران این مسئله نیست. تولید نفت عراق که در جدول آمار اوپک بنا به حروف الفبا زیر ایران قرار دارد، چهارمیلیون و 290 هزار بشکه در روز است. یک دهه پیش تولید عراق جایی بود که ایران امروز ایستاده است. ابراز خرسندی از تعویض جایگاه ایران با عراق جنگزده و تحریمشده طی یک دهه نیاز به توضیح بیشتر برای مخاطب دارد.