شاخص فلاکت در ایران رکورد شکست

گروه اقتصادی: شاخص فلاکت در ایران به‌رغم کاهش نرخ بیکاری و البته روند نزولی تورم در پایان سال ۱۴۰۰ به بالاترین رکورد در طول ۱۱ سال گذشته رسید. نرخ تورم از ۲۱٫۵درصد در پایان سال ۹۰به ۴۰٫۲درصد در پایان سال ۱۴۰۰رسیده و در همین مدت نرخ بیکاری از ۱۲٫۳درصد به ۹٫۴درصد کاهش یافته؛ با این حال شاخص فلاکت به‌عنوان مجموع نرخ تورم و نرخ بیکاری از ۳۳٫۸درصد در پایان سال ۹۰به رقم ۴۹٫۶درصد در پایان سال ۱۴۰۰رسیده که بالاترین شاخص فلاکت در طول ۱۱سال گذشته است.

با تشدید فشار تحریم‌ها پس از خروج دولت وقت آمریکا از برجام، نرخ تورم در ایران در فاصله سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰روندی صعودی را تجربه کرده و حالا دولت سیزدهم تلاش می‌کند تا نرخ تورم را در نخستین سال از قرن جدید خورشیدی پایین بیاورد که در این صورت انتظار می‌رود شاخص فلاکت، روندی نزولی پیدا کند.

ثبت رکورد تازه شاخص فلاکت در پایان قرن ۱۴خورشیدی به‌رغم تک‌رقمی شدن نرخ بیکاری در نتیجه کاهش نرخ مشارکت، نشان می‌دهد ادامه حیات اقتصاد ایران در تورم بالا، می‌تواند زمینه‌ساز اختلال در شاخص‌های کلان ازجمله نرخ بیکاری، نرخ تورم و شاخص فلاکت باشد و از این منظر اولویت نخست و شاید مهم‌ترین مطالبه مردم از دولت، تلاش برای کاهش نرخ تورم طی سال‌های آینده است.هرچند که بانک مرکزی نرخ تورم هدف‌گذاری شده را اعلام نمی‌کند، اما به‌نظر می‌رسد که تورم هدف دولت در سال‌جاری ۲۵درصد باشد که به این ترتیب کاهش ۱۵درصدی تورم در امسال می‌تواند اثر محسوس و ملموسی بر شاخص فلاکت داشته باشد.

شاخص فلاکت در استان‌ها
 علاوه بر استان‌های تهران، سیستان و بلوچستان، همدان، سمنان، قم و خراسان رضوی، دو استان فارس و خراسان رضوی، شاخص فلاکت پایین‌تر از میانگین کشوری را در پایان دهه ۹۰تجربه کرده‌اند. شاخص فلاکت در استان فارس ۴۹٫۴درصد و در استان خراسان جنوبی ۴۹٫۵درصد برآورد می‌شود؛ درحالی‌که میانگین شاخص فلاکت سال ۱۴۰۰ایران ۴۹٫۶درصد، نرخ بیکاری ۹٫۴درصد و نرخ تورم ۴۰٫۲درصد بوده است.

علاوه بر این دو استان مرکزی با شاخص فلاکت ۴۹٫۸درصد و قزوین با ۴۹٫۸درصد، شاخص فلاکت در استان‌های گیلان، گلستان، اصفهان و بوشهر در کانال ۵۰درصد نوسان داشته است. همچنین در کانال ۵۱درصد هم دو استان یزد و خوزستان قرار گرفته‌اند. پس از آن استان‌های مازندران، آذربایجان شرقی، زنجان، خراسان شمالی و کرمان در کانال فلاکت ۵۲درصدی و وضعیت نارنجی قرار می‌گیرند که درصورت افزایش نرخ بیکاری یا تورم، این استان‌ها مستعد قرار گرفتن در وضعیت بدتر خواهند بود.

داده‌های رسمی مرکز آمار روایت می‌کند شکاف تورم سالانه بین استان‌های ایران ۱۱٫۹درصد بوده که بالاترین نرخ را در استان کهگیلویه و بویراحمد به میزان ۴۸٫۲درصد و کمترین هم در استان همدان با ۳۶٫۳درصد مشاهده شده است. شکاف نرخ بیکاری هم در سال گذشته ۱۲٫۳درصد بوده که کمترین نرخ بیکاری مربوط به استان تهران با ۶درصد و بالاترین میزان مربوط به استان آذربایجان غربی به میزان ۱۸٫۳درصد بوده است. نتیجه برایند نرخ تورم و نرخ بیکاری، شکاف ۱۸٫۶درصدی در شاخص فلاکت بین استان آذربایجان غربی با شاخص ۱۸٫۶درصد و استان تهران با شاخص ۴۳٫۶درصد است.