گروه جامعه: یک مقام سازمان حفاظت از محیط زیست ایران با اشاره به تلف شدن دو توله یوز آسیایی در پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران اذعان داشت که این سازمان دچار خطاهایی شده است.
حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت از محیط زیست، دلیل این خطاها را «نداشتن تجربه لازم و متخصص نگهدارنده یوزپلنگ» عنوان کرد و گفت: «پیش بینی سزارین ایران داده نمیشد.»ایران نام یوزپلنگ مادهای است که روز ۱۱ اردیبهشت در سایت مرکز تکثیر یوز ایرانی در پارک توران، استان سمنان، با عمل سزارین صحرایی سه قلو زایید. یکی از این تولهها تنها چهار روز بعد از تولد به علت «ناهنجاری و چسبندگی ریه» تلف شد. دومین توله یوز نیز روز سهشنبه ۲۷ اردیبهشت در مسیر انتقال از سمنان به بیمارستان تخصصی در تهران تلف شد. اکبری انتخاب سایت توران برای نگهداری از یوزپلنگها را «اشتباه» خواند و گفت: «اگر در زمان مدیریت حاضر قرار بود برای این سایت تکثیر تصمیمگیری شود، من هرگز این کار را نمیکردم.»وی افزود: «انتخاب زیستگاه طبیعی برای سایت تکثیر خود به خود باعث کم توجهی و بازماندن از حفاظت از زیستگاه میشود.»
دامپزشک معتمد سازمان حفاظت محیطزیست ایران هم گفت: بیتفاوتی این سازمان نسبت به توله یوزها موجب مرگشان شده و معتقد است: "اگر سازمان محیط زیست همچنان نسبت به توله یوزپلنگها بیتفاوت باشد، توله سوم هم تلف میشود".
بهرنگ اکرامی که مسئولیت به دنیا آوردن توله یوزپلنگها را بر عهده داشته، اشتباه در شیردهی را دلیل مرگ یوزپلنگها میداند و میگوید: "وظیفه من باروری 'ایران' بود، وظیفه نگهداری و تیمار تولهها بر عهده تیمارگر سازمان محیط زیست بود، من پس از تحویل تولهها به تیمارگر، توران را ترک کردم و پس از آن به دلیل شیردهی اشتباه توله اول تلف شد".
اکبری، معاون سازمان محیطزیست هم درباره علت تلف شدن توله یوز دوم میگوید: "کالبدگشایی انجام شده روی توله تلفشده نشان میدهد که یبوست زیاد و توده یا لختهای از شیرهای مصرفشده در دستگاه گوارش این توله وجود داشته، فرضیههای اول دامپزشکان این است که شیر مصرفی، کیفیت مناسبی نداشته، ولی کارهای تشخیصی برای قطعیت یافتن علت تلف شدن توله یوز در حال انجام است".این مقام مسئول درباره کیفیت شیر مصرفی توله یوزپلنگها میگوید: "شیر باکیفیت برای این گونه خاص در کشور نداریم و از یک نمونه شیر خارجی استفاده میشد، برخی معتقدند این نوع شیر نباید طولانی مدت استفاده و شیر خارجی دیگری باید جایگزین میشد، اما شیرهای خارجی و واکسنهای لازم به سبب تحریم کشور ما بطور مستقیم قابل خریداری نیست".
حسن اکبری درباره وضعیت توله سوم هم گفته: "توله سوم هم متاثر از همان شیری که مصرف کرده، آسیب دیده و از دیروز تاکنون در حال درمان است، اما خوشبختانه وضع بهتری دارد و ان شاالله که زنده بماند".بهرنگ اکرامی دامپزشک یوزپلنگها درباره شیر مصرفی توله یوزها میگوید: "چندین فرمول شیر برای یوزپلنگها در دنیا وجود دارد که شنبه هفته گذشته شیر مخصوص توله یوزپلنگها توسط یک حامی در کشور آمریکا خریداری شده و به دست سازمان محیط زیست در ایران رسیده است، اما تازه امروز این شیر را به تولهها دادهاند".
ایران یکی از آخرین زیستگاههای یوزپلنگ ایرانی یا آسیایی است و سازمان ملل متحد از سال ۲۰۰۱ یک برنامه حفاظتی برای نجات این گونه در معرض انقراض تدوین کرد.
کاهش آمار یوزپلنگ ایرانی به ۱۲ قلاده در سال ۱۴۰۰ در حالی رخ داد که شمار این گونه منحصر به فرد در اواخر دهه ۸۰ حدود صد قلاده بود.