گروه اقتصادی:مرتضی افقه تحلیلگر اقتصادی با اشاره به رشد پایه پولی ۴۲ درصد که مرکز امار ارائه داده ایا دولت با این رشد می تواند تورم را مهار کند پاسخ داد: « روزهای اول که دولت مدعی بود تورم را از طریق کنترل نقدینگی مهار کند، مشخص بود امکانپذیر نیست به این دلیل که به معلول دست میزند، نه علت! ساختارهای ما نقدینگیزا هستند. بنابراین، تا آن ساختارها اصلاح نشود دولت نمیتواند نقدینگی را کنترل کند.»
به گزارش فراز دیلی، وی ادامه داد: « بودجه دولت به دلیل اعتیادی که به درآمدهای نفتی داشته است. متاسفانه هزینه های زیادی به بودجه تحمیل کردند که آن هم ناشی از فشارهای سیاسی و فکری و فرهنگی بوده است. یک نماینده، یک مقام مدنی انبوهی از هزینه های مختلف را به بودجه تحمیل کرده و در حال حاضر عدهای به این ردیفهای هزینهای معتاد و وابسته شدند. دولت باید بر روی این هزنیه ها کار کند. »این استاد دانشگاه تصریح کرد: «تا زمانیکه درآمد نفتی بود خیلی از این هزینهها مازاد مشهود نبود. از سال ۹۷ به بعد درآمد نفتی حذف شد که بسیاری از قسمتهای بودجه چه مستقیم و چه غیرمستقیم بدان وابسته بودند.»
افقه اضافه کرد: « دولت در دو سه سال اول سعی کرد با فروش اموال، فروش اوراق و یکسری از این موارد که در دسترس بود این موضوع را جبران کند ولی هر چه می گذرد امکان فروش اموال و امکان استقراض از مردم و فروش اوراق نیست. بنابراین، دولت مجبور به استقراض از بانک مرکزی است. خود دولت میگوید استقراض نکردیم ولی این استقراض غیرمستقیم صورت گرفت. یعنی از بانکها استقراض میکنند و بانکها نیز کمبود پول خود را از بانک مرکزی تامین میکنند که عملاً خلق نقدینگی و افزایش پایه پولی است.»
او اظهار کرد: «اینکه دولت اعلام میکند تورم را یکی دو درصد کم کرده است، فکر میکنم چون میبیند به هدفی که مرتب اعلام میکرد ناکام مانده، الان ناچارست به گونهای خبرهای خوش بدهد. به هر حال آمارها را به گونه ایی میتواند منتشر کند که به زعم خود دولت این موفقیت بسیار ناچیز و نادیدنی را اعلام کند ولی شواهد میدانی و شواهدی که آقای همتی از پشت پرده بیان میکند، خلاف ادعای دولت را نشان میدهد.»
این کارشناس در خصوص اینکه بانک مرکزی ادعا دارد قیمت ارز را کنترل میکند و خیلیها اذعان دارند مهار قیمت ارز در بازار توسط بانک مرکزی به مرور عواقبی داد. پاسخ داد: «من معتقد نیستم بانک مرکزی مهار کرده است. الان شرایط داخلی و خارجی به طور نسبی به ثبات رسیده است. به دلیل اینکه عامل اصلی تاثیرگذار بر نرخ ارز و طلا عوامل خارجی و تنش بینالمللی است. گویی فنر هنوز زیر این قیمت ارز است.
بنابراین، بانک مرکزی در قیمت ارز منفعل است و با اولین خبری که امکان دارد اقتصاد را درگیر کند، دوباره قیمت ارز بالا میرود. بنابراین، متغیر فعال بر نرخ ارز و طلا و هم نرخ تورم بیرونی و خارج از کنترل بانک مرکزی است. منتهی بانک مرکزی مدعی که می تواند بر روی بازار ارز تاثیر بگذارد، اگر تاثیرگذار باشد در حد همان مقداری که فروخته است. این نکته را نیز اضافه کنم، با توجه به تداوم جنگ فلسطین و اسرائیل احتمال اینکه نرخ ارز بالا برود و به تبع آن متغیرهای دیگر اقتصادی نیز تغییر کند،وجود دارد.»
افقه در ادامه اضافه کرد:« آن چیزی که دولت مدعی مهار تورم است باید گفت چنین چیزی نیست. حتی اگر فرض بگیریم درست باشد در حد ۴-۳ درصد کاهش تورم صورت گرفته که به معنای مهار تورم نیست. هنوز ۴۰ درصد تورم داریم و این میزان در نرم اقتصاد جهانی غیرمعمول است و فقط اقتصادهای بحرانزده بیش از ۱۲-۱۰ درصد تورم دارند و ما روی ۴۰ درصد هستیم.»
او اشاره کرد: «دولت مدعی که تا پایان سال تورم را به ۳۰ درصد برساند. طوری بیان میکند که اگر به این میزان برساند مهار کرده است درحالیکه این درست نیست. ۳-۲ درصد کاهش تورم قابل تفاخر و پز دادن نیست و اسم آن نیز مهار تورم نیست. این یعنی هنوز ۴۰ درصد سالانه قدرت خرید مردم کاهش مییابد.»