گروه سیاسی: رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: زمام کشورهای اروپایی در دست آمریکاست، اگر آمریکا اجازه ندهد کشورهای اروپایی نمیتوانند مکانیزم ماشه را فعال کنند و به عبارتی حتی اگر مکانیزم ماشه را فعال کنند و آمریکا مخالفت کند، نمیتوانند اقدامی انجام دهند.
به گزارش منیبان،حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس، درباره برگزاری سه دوره مذاکره میان ایران و آمریکا گفت: یکی از دلایل امید به موفقیت در این دور از مذاکرات، دور شدن بخش اعظم منافع طرفهای ثالث از مذاکرات است. دور اول هم اشاره کردم، منافع طرفهای ثالث میتواند بیشترین آسیب را به مذاکرات ایران و آمریکا بزند.
او ادامه داد: به طور مشخص جریانهایی سعی دارند، ایران در شرایط ویژه و استثنایی قرار گیرد. در نتیجه این اوضاع استثنایی، ویرانیهایی برای کشور به بار میآید. به عنوان مثال بیسامانی که منجر به انفجار وحشتناک و غیرقابل بخشش در بندرعباس شد، ناشی از همین نابسامانیهایی است که تحت عنوان اوضاع استثنایی تحریمی شکل میگیرد. البته این موضوع را درمورد نفتکش سانچی هم دیدیم.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: کاسبان تحریم بیشترین نفوذ، قدرت و پول را به دست آوردند. یکی از دلایلی که مردم ایران خواهان به نتیجه رسیدن مذاکرات هستند، سوء استفاده گروههای قدرت از وضع اقتصادی است. در داخل آمریکا جریانهای جنگطلب ایران را به عنوان یک هدف آماده میشناسند و معتقدند، ترامپ باید با استفاده از جنگ عملاً قدرت و انرژی خود را بر سَر ایران وارد کند.
فلاحت پیشه اظهار کرد: در طرف دیگر واسطهها هستند، کشورهای ثالث با اراده آمریکا از مذاکرات کنار گذاشته شدند. اراده آمریکایی باعث شد واسطههای برجامی از مذاکرات کنار گذاشته شوند به همین دلیل صحبتهای وزیرخارجه فرانسه در ظاهر خطاب به ایران بود ولی باطن آن خطاب به آمریکاییها بود. کشورهای اروپایی احساس میکنند وزن آنها در معادلات جهانی کاهش پیدا کرده و علت اصلی این کاهش وزن دونالد ترامپ است. ترامپ زمانی که از برجام خارج شد این استدلال را به کار بُرد که هزینه کشاندن ایران پای میز مذاکره را آمریکا متقبل شده است اما سود آن را کشورهای اروپایی، چین و روسیه بردند به همین دلیل در این دور حساسیت جدی دارند که حضور طرفهای ثالث را محدود و مدیریت کنند.
او ادامه داد: فقط یک بار در موضوع ایران مارکو روبیو با وزیرخارجه فرانسه صحبت و سعی کرد مکانیزم ماشه را به عنوان یک ابزار و چماق علیه ایران به کار گیرد، بدون اینکه منافع برجامی فرانسه و دو کشور دیگر اروپایی را به رسمیت بشناسد. در طرف دیگر ملاحظاتی که ایران در قبال روسیه و چین دارد، فرابرجامی است. سیدعباس عراقچی، وزیرامور خارجه، در سفرهایی که به چین و روسیه داشت بیشتر سعی کرد، دغدغه طرفهای شرقی را رفع کند و از طرفی به طرف آمریکایی به گونهای بقبولاند که امتیازات بیش از حد از ایران نخواهند.
رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: در طول ایام گروههایی، شرایط استثنایی به سیاست خارجی ایران تحمیل کردند و در این اوضاع ویژه و استثنایی فقط سود خود را بردند، قانون گمرک و منافع ملت را دور زدند و باعث تضعیف توان چانه زنی ایران شدند. ایرانی که در مذاکرات چهار سال پیش گزینه های مختلفی را در اختیار داشت در حال حاضر فقط با یک منو از طرف آمریکاییها مواجه شده است. آمریکاییها از فرصت سوزی ایران بیشترین استفاده را بردند تا گزینههای ایرانی را محدود کنند.
او افزود: معتقد هستم مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی وقت گذرانی است. عراقچی به جای وقت گذاشتن برای کشورهای اروپایی باید برای کشورهای منطقه وقت بگذارد. زمام کشورهای اروپایی در دست آمریکاست، اگر آمریکا اجازه ندهد کشورهای اروپایی نمیتوانند مکانیزم ماشه را فعال کنند و به عبارتی حتی اگر مکانیزم ماشه را فعال کنند و آمریکا مخالفت کند، نمیتوانند اقدامی انجام دهند. بسیاری از تحریمها از طرف خود آمریکا شکسته میشود.
فلاحتپیشه در پایان گفت: زمانیکه ترامپ از برجام خارج شد کشورهای اروپایی نتوانستند منافع خود را بهخوبی در اینستکس حفظ کنند. وزارت خارجه باید بر روی امنیت منطقهای کار کند. هرچه سازوکار امنیتی منطقه پیش برود اسرائیل منزویتر میشود. مهمترین تهدید بالفعل مذاکرات ایران و آمریکا، اسرائیل است. نوع واکنش اسرائیلیها و عصبانیتشان نشان میدهد، آنها از پیشرفت مذاکرات ناراحت هستند. اینکه ترامپ پذیرفته با ایران مذاکره کند نشان میدهد، میان دیپلماسی با کشورهای منطقه و درخواست جنگی اسرائیل، دیپلماسی را در نظر گرفته است. معتقد هستم ایران باید با کشورهای منطقه بیشتر کار کند. هرچه کشورهای بیشتری از مذاکرات حمایت کنند ایران دست برتر خواهد داشت.