تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۶ ساعت ۱۳:۵۵
کد مطلب : ۵۲۸۸۳۱
پنجره‌ای کوچک به سمت دنیای رازآلود واتیکان
گروه فرهنگ وهنر: مجمع کاردینال‌ها یکی از فیلم‌های سینمایی موفق و برنده اسکار در سال ۲۰۲۴ بود. این فیلم داستان انتخاب پاپ جدید را روایت می‌کند که در آن هیچ گزینه آشکاری وجود ندارد. این فیلم برای بسیاری از مردم پنجره‌ای کوچک به سمت دنیای رازآلود واتیکان و روند بسیار سری انتخاب رهبر جدید برای کلیسای کاتولیک بود.
روز هفتم ماه مه امسال ، آنچه در این فیلم دیده‌ایم در دنیای واقعی رخ خواهد داد. ۱۳۴ کاردینال، انتخاب جانشین پاپ فرانسیس را آغاز خواهند کرد. کسانی که این فیلم را دیده‌اند می‌دانند که مجمع کاردینال‌ها تماماً در پشت درهای بسته کلیسای سیستین و در زیر نقاشی‌های دیواری میکل‌آنژ، یکی از بزرگ‌ترین نقاشان جهان، برگزار خواهد شد.
هیچ‌کس خارج از محدوده واتیکان از تصمیم نهایی این مجمع اطلاع نخواهد داشت مگر زمانی که دودی سفید از دودکش آن بیرون بیاید. این دود سفید نشانه آن است که رهبر جدید کلیسای کاتولیک انتخاب شده است.
اما این فیلم چه نادانسته‌هایی از مجمع محرمانه کاردینال‌ها را برای ما آشکار می‌کند و چرا این فرآیند برای مردم جذابیت دارد؟
فیلم مجمع کاردینال‌ها، اقتباسی است از رمان پرفروشی به همین نام نوشته رابرت هریس. این رمان نشان می‌دهد که چطور کاردینال‌های مسئول انتخاب رهبر بعدی در طول دوران تصمیم‌گیری و انتخاب پاپ بعدی در میان دیوارهای واتیکان در انزوا به سر می‌برند.
آن‌ها در این مدت اجازه ندارند با هیچ‌کس خارج از مجمع ارتباط داشته باشند. هرچند به دلایل عملی و روزمره، به‌طور کامل از جهان خارج جدا نیستند.
استفان بولیوانت، استاد الهیات و جامعه‌شناسی دین در دانشگاه سنت مری در توئیکنهام می‌گوید: «این کاردینال‌ها به‌هرحال به غذا نیاز دارند و این‌طور نیست که صد در صد از جهان بریده شده باشند.»انزوای خودخواسته کاردینال‌ها سنتی است که به صدها سال پیش‌بر می‌گردد.
آنا رولندز، استاد اندیشه اجتماعی و عملی مذهب کاتولیک در دانشگاه دورام می‌گوید این انزوای خودخواسته تا حدی به‌قصد جلوگیری از تأثیر عوامل خارجی بر تصمیم‌گیری نهایی است. هرچند ایده فرآیند تصمیم‌گیری که کاملاً در پشت درهای بسته انجام می‌شود، ممکن است با دنیای مدرن امروز که در آن تمرکز زیادی بر «شفافیت، در دیدرس و پاسخگو بودن» وجود دارد در تضاد باشد.
او می‌گوید فیلم «فضایی فوق‌العاده و درونگرایانه» از موقعیت کاردینال و قطع ارتباطشان با جهان ترسیم می‌کند: «من به‌سختی می‌توانم موقعیتی سخت‌تر از داشتن مسئولیتی چنین سنگین و قرار گرفتن در انزوای یک مجمع را تصور کنم.»
درصحنه‌های فیلم مجمع کاردینال‌ها، شاهد فضایی خفقان‌آور، بحث‌هایی داغ، تصمیم‌های استراتژیک و حرکت‌های تاکتیکی هستیم.
یکی از کاردینال‌ها برای بالا بردن شانس انتخاب شدن خود، کاردینال دیگر را تضعیف می‌کند. عده‌ای دیگر که شانس زیادی ندارند، از حامیان خود می‌خواهند رأی خود را تغییر دهند.
تضاد منافع و ایدئولوژی‌های رقیب بخش مهمی از درام فیلم را شکل می‌دهند. نیک امرسون، تدوینگر فیلم در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی در اوایل سال گفت: «فیلم اساساً درباره کشمکش‌ها و دسیسه‌های سیاسی است که جریان دارند.»تینا بیتی، استاد عالی مطالعات کاتولیک در دانشگاه روهمتون می‌گوید درحالی‌که بعضی از کاردینال‌ها فکر می‌کنند مهم‌ترین اصل، پیروی از اصول الهی است، عده‌ای دیگر از اینکه باید سریع تصمیم‌گیری کنند، نگران‌اند.او می‌گوید: «ازآنجایی‌که پاپ فرانسیس مدت‌ها مشکلات سلامتی داشت، چندان دور از ذهن نیست که پیش از شکل گرفتن رسمی مجمع کاردینال‌ها گمانه‌زنی‌ها و سیاست ورزی‌های زیادی در پشت صحنه درباره نفر بعدی که در این مقام قرار می‌گیرد، در جریان بوده باشد.»
«با این همه، تمام کشمکش‌هایی که در فیلم می‌بینیم در واقعیت هم رخ خواهد داد و قطعاً کاردینال‌ها هم‌نظر نخواهند بود.»
هرچند در فیلم پرتنش‌ترین صحنه‌ها، لحظه‌های رأی‌گیری هستند اما در جهان واقعی، بیشتر درام از جلسه‌هایی که روزها پیش از شروع رسمی مجمع کاردینال‌ها برگزار می‌شوند، شروع می‌شود.
پرفسور رولندر که در دوران پایانی اقامت دوساله خود در واتیکان به سر می‌برد، می‌گوید در این جلسه‌ها: «شرکت‌کنندگان و اعضا مجمع با یکدیگر آشنا می‌شوند، سعی می‌کنند اولویت‌های خود را مشخص کنند و یاد بگیرند چطور با یکدیگر در غالب یک گروه کار کنند تا به تصمیمی واحد برسند.»
در فیلم، کاردینالی ناشناس که توسط پاپ تازه فوت‌شده به‌طور سری منصوب شده است، به میان مهلکه کشیده می‌شود.
در وضعیت واقعی، چنین موقعیتی امکان‌پذیر نیست. هرچند، به شکل تئوریک، هر مرد غسل تعمید یافته پیرو مذهب کاتولیک می‌تواند واجد شرایط پاپ شدن باشد، اما همه کاردینال‌هایی که در مجمع رأی می‌دهند باید به شکل عمومی و رسمی توسط پاپ قبلی انتخاب شده باشند.
البته، باید یادآوری کنیم که انتخاب پیش رو، می‌تواند یکی از غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین مجامعی باشد که تا به حال برگزارشده است. بیش از ۸۰ درصد کاردینال‌هایی که واجد شرایط رأی دادن هستند در ۱۲ سال گذشته توسط پاپ فرانسیس انتخاب شده‌اند. او آگاهانه افرادی از سراسر جهان، با پیش‌زمینه‌های سیاسی مختلف را انتخاب کرد.
پروفسور رولند می‌گوید: «بسیاری از کاردینال‌های منصوب‌شده از طرف پاپ فرانسیس از کشورهای درحال توسعه هستند. از کشورها و پس‌زمینه‌هایی که معمولاً امکان بروز عقیده و نظر پیدا نمی‌کنند.»
همین مسئله موجب شده در مورد اولویت‌های کاردینال‌های فعلی و تصمیم نهایی‌شان، تردیدهایی وجود داشته باشد.
در فیلم شاهد هستیم که کاردینال‌ها هم انسان‌هایی خطاکارند که برای رسیدن به قدرت در تکاپو هستند.
دیوید برگر، کارگردان این فیلم سال گذشته گفت هرچند تصور بر این است که مجمع کاردینال‌ها سنتی کهن و روحانی است، اما او قصد داشته در این فیلم کاردینال‌ها را به موقعیت مدرن امروزی بیاورد.او گفت: «ما در این فیلم آن‌ها را روی یک سکو قرار می‌دهیم. وقتی از نزدیک به آن‌ها نگاه می‌کنید، می‌بینید آن‌ها هم تلفن هوشمند دارند، سیگار می‌کشند و همان مشکلات و اسراری را دارند که همه ما داریم.»پروفسور رولند می‌گوید این فیلم امکان نیم‌نگاهی به پشت آنچه در این مجمع رخ می‌دهد را فراهم می‌کند و تمام جنبه‌های طبیعت وزندگی انسانی موجود در آن رانشانمان می‌دهد: «از دست دادن، سوگ، جاه‌طلبی، ترس، وسوسه و شجاعت.»
او اضافه می‌کند: «درنهایت، مجمع کاردینال‌ها موقعیت بسیار انسانی است. هرچند هدفی الهی دارد، هم‌زمان در اساس بسیار انسانی است.»
روز هفتم ماه مه امسال ، آنچه در این فیلم دیده‌ایم در دنیای واقعی رخ خواهد داد. ۱۳۴ کاردینال، انتخاب جانشین پاپ فرانسیس را آغاز خواهند کرد. کسانی که این فیلم را دیده‌اند می‌دانند که مجمع کاردینال‌ها تماماً در پشت درهای بسته کلیسای سیستین و در زیر نقاشی‌های دیواری میکل‌آنژ، یکی از بزرگ‌ترین نقاشان جهان، برگزار خواهد شد.
هیچ‌کس خارج از محدوده واتیکان از تصمیم نهایی این مجمع اطلاع نخواهد داشت مگر زمانی که دودی سفید از دودکش آن بیرون بیاید. این دود سفید نشانه آن است که رهبر جدید کلیسای کاتولیک انتخاب شده است.
اما این فیلم چه نادانسته‌هایی از مجمع محرمانه کاردینال‌ها را برای ما آشکار می‌کند و چرا این فرآیند برای مردم جذابیت دارد؟
فیلم مجمع کاردینال‌ها، اقتباسی است از رمان پرفروشی به همین نام نوشته رابرت هریس. این رمان نشان می‌دهد که چطور کاردینال‌های مسئول انتخاب رهبر بعدی در طول دوران تصمیم‌گیری و انتخاب پاپ بعدی در میان دیوارهای واتیکان در انزوا به سر می‌برند.
آن‌ها در این مدت اجازه ندارند با هیچ‌کس خارج از مجمع ارتباط داشته باشند. هرچند به دلایل عملی و روزمره، به‌طور کامل از جهان خارج جدا نیستند.
استفان بولیوانت، استاد الهیات و جامعه‌شناسی دین در دانشگاه سنت مری در توئیکنهام می‌گوید: «این کاردینال‌ها به‌هرحال به غذا نیاز دارند و این‌طور نیست که صد در صد از جهان بریده شده باشند.»انزوای خودخواسته کاردینال‌ها سنتی است که به صدها سال پیش‌بر می‌گردد.
آنا رولندز، استاد اندیشه اجتماعی و عملی مذهب کاتولیک در دانشگاه دورام می‌گوید این انزوای خودخواسته تا حدی به‌قصد جلوگیری از تأثیر عوامل خارجی بر تصمیم‌گیری نهایی است. هرچند ایده فرآیند تصمیم‌گیری که کاملاً در پشت درهای بسته انجام می‌شود، ممکن است با دنیای مدرن امروز که در آن تمرکز زیادی بر «شفافیت، در دیدرس و پاسخگو بودن» وجود دارد در تضاد باشد.
او می‌گوید فیلم «فضایی فوق‌العاده و درونگرایانه» از موقعیت کاردینال و قطع ارتباطشان با جهان ترسیم می‌کند: «من به‌سختی می‌توانم موقعیتی سخت‌تر از داشتن مسئولیتی چنین سنگین و قرار گرفتن در انزوای یک مجمع را تصور کنم.»
درصحنه‌های فیلم مجمع کاردینال‌ها، شاهد فضایی خفقان‌آور، بحث‌هایی داغ، تصمیم‌های استراتژیک و حرکت‌های تاکتیکی هستیم.
یکی از کاردینال‌ها برای بالا بردن شانس انتخاب شدن خود، کاردینال دیگر را تضعیف می‌کند. عده‌ای دیگر که شانس زیادی ندارند، از حامیان خود می‌خواهند رأی خود را تغییر دهند.
تضاد منافع و ایدئولوژی‌های رقیب بخش مهمی از درام فیلم را شکل می‌دهند. نیک امرسون، تدوینگر فیلم در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی در اوایل سال گفت: «فیلم اساساً درباره کشمکش‌ها و دسیسه‌های سیاسی است که جریان دارند.»تینا بیتی، استاد عالی مطالعات کاتولیک در دانشگاه روهمتون می‌گوید درحالی‌که بعضی از کاردینال‌ها فکر می‌کنند مهم‌ترین اصل، پیروی از اصول الهی است، عده‌ای دیگر از اینکه باید سریع تصمیم‌گیری کنند، نگران‌اند.او می‌گوید: «ازآنجایی‌که پاپ فرانسیس مدت‌ها مشکلات سلامتی داشت، چندان دور از ذهن نیست که پیش از شکل گرفتن رسمی مجمع کاردینال‌ها گمانه‌زنی‌ها و سیاست ورزی‌های زیادی در پشت صحنه درباره نفر بعدی که در این مقام قرار می‌گیرد، در جریان بوده باشد.»
«با این همه، تمام کشمکش‌هایی که در فیلم می‌بینیم در واقعیت هم رخ خواهد داد و قطعاً کاردینال‌ها هم‌نظر نخواهند بود.»
هرچند در فیلم پرتنش‌ترین صحنه‌ها، لحظه‌های رأی‌گیری هستند اما در جهان واقعی، بیشتر درام از جلسه‌هایی که روزها پیش از شروع رسمی مجمع کاردینال‌ها برگزار می‌شوند، شروع می‌شود.
پرفسور رولندر که در دوران پایانی اقامت دوساله خود در واتیکان به سر می‌برد، می‌گوید در این جلسه‌ها: «شرکت‌کنندگان و اعضا مجمع با یکدیگر آشنا می‌شوند، سعی می‌کنند اولویت‌های خود را مشخص کنند و یاد بگیرند چطور با یکدیگر در غالب یک گروه کار کنند تا به تصمیمی واحد برسند.»
در فیلم، کاردینالی ناشناس که توسط پاپ تازه فوت‌شده به‌طور سری منصوب شده است، به میان مهلکه کشیده می‌شود.
در وضعیت واقعی، چنین موقعیتی امکان‌پذیر نیست. هرچند، به شکل تئوریک، هر مرد غسل تعمید یافته پیرو مذهب کاتولیک می‌تواند واجد شرایط پاپ شدن باشد، اما همه کاردینال‌هایی که در مجمع رأی می‌دهند باید به شکل عمومی و رسمی توسط پاپ قبلی انتخاب شده باشند.
البته، باید یادآوری کنیم که انتخاب پیش رو، می‌تواند یکی از غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین مجامعی باشد که تا به حال برگزارشده است. بیش از ۸۰ درصد کاردینال‌هایی که واجد شرایط رأی دادن هستند در ۱۲ سال گذشته توسط پاپ فرانسیس انتخاب شده‌اند. او آگاهانه افرادی از سراسر جهان، با پیش‌زمینه‌های سیاسی مختلف را انتخاب کرد.
پروفسور رولند می‌گوید: «بسیاری از کاردینال‌های منصوب‌شده از طرف پاپ فرانسیس از کشورهای درحال توسعه هستند. از کشورها و پس‌زمینه‌هایی که معمولاً امکان بروز عقیده و نظر پیدا نمی‌کنند.»
همین مسئله موجب شده در مورد اولویت‌های کاردینال‌های فعلی و تصمیم نهایی‌شان، تردیدهایی وجود داشته باشد.
در فیلم شاهد هستیم که کاردینال‌ها هم انسان‌هایی خطاکارند که برای رسیدن به قدرت در تکاپو هستند.
دیوید برگر، کارگردان این فیلم سال گذشته گفت هرچند تصور بر این است که مجمع کاردینال‌ها سنتی کهن و روحانی است، اما او قصد داشته در این فیلم کاردینال‌ها را به موقعیت مدرن امروزی بیاورد.او گفت: «ما در این فیلم آن‌ها را روی یک سکو قرار می‌دهیم. وقتی از نزدیک به آن‌ها نگاه می‌کنید، می‌بینید آن‌ها هم تلفن هوشمند دارند، سیگار می‌کشند و همان مشکلات و اسراری را دارند که همه ما داریم.»پروفسور رولند می‌گوید این فیلم امکان نیم‌نگاهی به پشت آنچه در این مجمع رخ می‌دهد را فراهم می‌کند و تمام جنبه‌های طبیعت وزندگی انسانی موجود در آن رانشانمان می‌دهد: «از دست دادن، سوگ، جاه‌طلبی، ترس، وسوسه و شجاعت.»
او اضافه می‌کند: «درنهایت، مجمع کاردینال‌ها موقعیت بسیار انسانی است. هرچند هدفی الهی دارد، هم‌زمان در اساس بسیار انسانی است.»
پربيننده ترين مطالب و خبرها
پربحث ترين مطالب و خبرها
