هشدار سازمان ملل درباره خشکسالی

در این گزارش خشکسالی مانند «قاتل خاموش» توصیف شده است که به تدریج همه منابع زمین را از بین می‌برد و زندگی و حیات را آهسته آهسته نابود می‌کند و مشکلاتی مانند فقر و فروپاشی اکو‌سیستم یا زیست‌بوم‌ را تشدید می‌کند. در این گزارش بر اثرات خشکسالی در آفریقا، مدیترانه، آمریکای لاتین و جنوب‌شرقی آسیا تأکید شده است. همچنین حدود ۴.۴ میلیون نفر در سومالی در ابتدای امسال با ناامنی غذایی در حد بحرانی رو‌به‌رو بوده‌اند. در گزارش توصیه شده که دولت‌ها خود را برای «وضعیت عادی جدید» آماده کنند، از جمله با راه‌اندازی سامانه‌های هشدار زودهنگام قوی‌تر. دکتر مارک اسووبودا، تهیه‌کننده گزارش و مدیر مرکز ملی کاهش خشکسالی ایالات متحده آمریکا می‌گوید: «خشکسالی بدترین فاجعه جهانی با روندی آهسته است که من تا به حال دیده‌ام».
او افزود: «این گزارش نیاز به نظارت سیستماتیک بر تأثیرات خشکسالی بر زندگی، معیشت و سلامت اکوسیستم‌هایی که همه به آن‌ها وابسته‌ایم را برجسته می‌کند.» گزارش «مهم‌ترین مناطق خشکسالی در سراسر جهان» مناطقی را که از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ بیشترین میزان خشکسالی داشته‌اند مشخص کرده است. در طول این زمان اثرات هشدار‌دهنده تغییرات اقلیمی با ال‌‌نینیو، پدیده طبیعی آب‌‌و‌هوایی که آب‌و‌هوای جهان را تغییر می‌دهد تشدید شد. ال‌نینیو زمانی ایجاد می‌شود که دمای سطح دریا‌ در بخش‌هایی از اقیانوس آرام به میزان بالاتر از حد متوسط می‌رسد و باعث تغییر جهت باد‌ها در خط استوا می‌شود. ال‌نینیو باعث بروز خشکسالی در مناطق گرمسیری مانند جنوب آفریقا، جنوب‌شرقی آسیا، بخش‌های شمالی آمریکای جنوبی و استرالیا می‌شود.
قحطی ناشی از خشکسالی
ژانویه سال ۲۰۲۳ شدید‌ترین خشکسالی در ۷۰ سال اخیر در شاخ آفریقا بر اثر سال‌ها فصل‌های بدون بارش در کنیا، اتیوپی و سومالی به وجود آمد. این خشکسالی در سال ۲۰۲۲ باعث مرگ ۴۳۰۰۰ نفر در سومالی بر اثر قحطی ناشی از خشکسالی شد. حیات‌وحش آفریقا هم از خشکسالی آسیب دید، اسب‌های آبی در بوتساوانا در بستر رودخانه‌های به گِل‌نشسته گیر افتادند و فیل‌ها در زیمبابوه و نامیبیا برای پیشگیری از چرای بیش از حد و تغذیه جوامع قحطی‌زده کشته شدند.
این گزارش نشان می‌دهد چگونه خشکسالی با تاثیرات گسترده بر جوامع بر آسیب‌پذیرترین مردم جهان از جمله زنان بیشترین اثر را می‌گذارد.
گزارش اشاره می‌کند که در چهار منطقه شرق آفریقا که بیشترین میزان خشکسالی رخ داده میزان ازدواج‌های اجباری کودکان دو برابر شده است چون خانواده‌ها تلاش می‌کردند با جهیزیه این ازدواج‌ها زنده بمانند.
پاولا گواستلو، کارشناس ارشد گزارش می‌گوید: «روش‌های رویارویی مردم با این خشکسالی به طور فزاینده‌ای نشان از استیصال افراد داشت، دختران را از مدارس بیرون می‌کشیدند و وادار به ازدواج می‌کردند، بیمارستان‌ها وضعیت اسف‌باری پیدا کرده بود و خانواده‌ها در بستر خشک رودخانه‌ها حفره‌هایی ایجاد می‌کردند تا کمی آب آلوده به دست بیاورند، اینها همه نشانه‌های بحران وخیم و جدی است».
این گزارش اعلام کرده است کشور‌های متوسط و کم‌درآمد بیشترین آسیب را از ویرانی‌هایی داشتند که توانایی جبران آن را نداشتند. در طول دو سال خشکسالی و گرمای بی‌سابقه محصول زیتون اسپانیا به نصف تقلیل پیدا کرد.
در حوضه رودخانه آمازون کاهش بی‌سابقه سطح آب رودخانه باعث مرگ ماهی‌ها و به خطر افتادن جان دلفین‌ها و همچنین صدمه به منابع تأمین آب آشامیدنی برای صد‌ها و هزاران انسان شد. خشکسالی حتی بر تجارت جهانی هم اثر گذاشت، از اکتبر ۲۰۲۳ تا ژانویه ۲۰۲۴ میزان آب در کانال پاناما چنان کاهش پیدا کرد که تعداد کشتی‌های ترابری روزانه در این کانال از ۳۸ به ۲۴ رسید.
دکتر کلی هیلم‌ اسمیت، یکی دیگر از نویسندگان گزارش می‌گوید: «خشکسالی فقط یک رویداد آب‌و‌هوایی نیست، بلکه رویداد اضطراری اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی است. پرسش این نیست که چه زمانی دوباره از راه خواهد رسید بلکه پرسش این است که باید بار دیگر برای رویارویی با آن آمادگی بیشتری داشته باشیم».