رویا خسروی-روزنامه بهار:
در سالهای اخیر بحث از معادن و وضعیت سامان یا نابسامان آن موضوعی داغ بوده که هر حوزهای از دید خود آن را کنکاش کرده است؛ برخی از کارشناسان از وضعیت فلج کننده معادن میگویند و برخی دیگر از نمایندگان مجلس و کارشناسان از روند روبه توسعه آن میگویند.به اعتقاد فعالان این حوزهترغیب سرمایهگذاران برای ورود به معادن موفقیت چندانی نداشته است. تا جایی که مسئولان روشهای دیگری را هم انتخاب کردند که میتوان به مهمترین آنها که تشویق پرسنل معادن به جدا شدن از سیستم دولتی و ادامه فعالیت به شکل خصوصی بود، اشاره کرد.
مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنایع و معادن معتقد است ایجاد اتحادیه صادرکنندگان سنگ ضروری است و باید ایجاد شود، زیرا جای خالی این اتحادیه در فضای بازار مشاهده میشود. به اعتقاد وی ایجاد این بازار میتواند پاسخگوی تنوع اروپاییها در این زمینه باشد. در این خصوص و همچنین درباره فعالیتهای معادن در بخش اکتشاف در سال گذشته با اسدالله کشاورز؛ مدیرکل دفتر امور اکتشاف گفت و گویی انجام شده که در پی میآید:
*در دولت یازدهم چه میزان از پهنههای معدنی برای سرمایه گذاری آزاد شد؟
در ابتدای دولت یازدهم 80 درصد پهنههای معدنی کشور برای سرمایه گذاری بخش خصوصی آزاد شد که این امر برای اولین بار و جهت رونق بخش اکتشاف صورت گرفت. تعداد محدودههای آزادسازی شده در مرحله اول حدود 17600 فقره با مساحت حدود 152100 کیلومترمربع است. تعداد درخواستهای ثبت شده در روز آزادسازی نیز حدود 2600 فقره بوده است. بر این اساس تعداد محدودههای قرارگرفته در لیست آزادسازی مرحله دوم (10/12/95) توسط سازمانهای استانی حدود 6000 فقره است که مساحتی بیش از 86200 کیلومتر مربع را شامل میشود.
*تعداد مجوزهای معدنی صادر شده از سال 88 تا سال 95 چقدر بوده است؟
از سال 88 تا پایان سال 91؛ 6 هزار و 769 پروانه اکتشاف صادر و از ابتدای سال 92 تا ابتدای اسفندماه 95، 4 هزار و 305 پروانه اکتشاف صادر شده است که کاهشی 36 درصدی نسبت به چهارسال قبل از آن داشته است.
*علت کاهش صدور پروانههای اکتشاف چیست؟
علت کاهش صدور پروانههای اکتشاف و گواهیهای کشف به دلیل ایجاد پهنههای اکتشاف و گواهیهای کشف به دلیل ایجاد پهنههای اکتشافی مصوب در حدود یک چهارم مساحت کل کشور جهت انجام عملیات اکتشاف سیستماتیک و معرفی مناطق مستعد معدنی و لزوم دارا بودن حداقل صلاحیت فنی و مالی جهت ثبت محدودههای اکتشافی، انتقال مجوزهای معدنی و شرکت در مزایده محدودهها بوده است که بر این اساس اگرچه به لحاظ کمی رشد منفی داشتهایم اما از نظر کیفی شرایط مناسبتری را از لحاظ فنی و انجام عملیات اکتشافی شاهد هستیم. ناگفته نماند به دلیل راهاندازی سامانه کاداستر و حذف نامه نگاریهای فیزیکی شاهد رشد کمی تعداد متقاضیان درخواست صدور پروانه اکتشاف بوده ایم.
*ذخایر مهم کشف شده در دولت یازدهم چه میزان بوده است؟
یک میلیارد تن مس، 107 میلیون تن آهن، 113 تن طلا و 36 میلیون تن سیلیس از جمله ذخایر مهم کشف شده در دولت یازدهم است.
*در مورد وضعیت اکتشاف در ایران چه نظری دارید؟
متأسفانه اکتشافات کشور سطح الارضی است و اطلاعات دقیقی از اکتشافات و ذخایر کشور نداریم، اما کشور ما با توجه به ذخایر غنی که از صنعت سنگ دارد میتواند بازار داخلی را از حالت رکود خارج کند. خوشبختانه کشور ما ذخایر غنی از سنگهای متفاوت با رنگهای متنوع دارد که در این زمینه میتوانیم از فرصتها استفاده کرد و رکود حاکم بر این صنعت در بازار داخلی را برطرف کنیم. تنوع سنگها و تنوع در رنگ آنها در هیچ کجای دنیا همانند ایران نیست، ایجاد اتحادیه صادرکنندگان سنگ ضروری است و باید ایجاد شود، زیرا جای خالی این اتحادیه در فضای بازار مشاهده میشود.
*در خصوص سنگهای تزئینی و استخراج آن، آیا اقدامات قابل توجهی در این خصوص انجام شده است؟
در این خصوص چند کارگروه تشکیل شده است که بتوانیم بر این اساس سنگهای تزئینی را در مناطق حفاظت شده استخراج کنیم. همچنین اعلام آمادگی داریم بدون اینکه طبیعت را بر هم بزنیم سنگهای تزئینی را استخراج کنیم.
*و سخن آخر؟
علیرغم رکودی که بر صنعت سنگ حاکم است، اما باید از این فرصتها استفاده کنیم. ٥٠ درصد هرگونه فعالیت اقتصادی به مارکتینگ آن برمیگردد، اما امروز صنعت سنگ کشور با مشکل فروش و بازرگانی مواجه است و اگر تولید مناسبی داشته باشیم، اما نتوانیم در بازار عرضه کنیم موفق نیستیم. به دلیل اینکه مدیریت بازرگانی نداریم و در بازار جهانی نمیتوانیم فضای مناسبی برای حضور خود باز کنیم نیازمند آموزش هستیم. ایتالیا قطب سنگ دنیا است و در این زمینه حرف نخست را میزند، در ایران نیز اصفهان به عنوان قطب سنگ شناخته شده و در این زمینه حرف نخست را این استان میزند.اگر فناوری خوبی بر روی این ذخایر انجام شود و از این فرصتها استفاده کنیم میتوانیم با توجه به اینکه اروپا تنوع طلب است نیازهای آنها را برطرف کنیم.