گروه گوناگون: براساس تازه ترین ارزیابی سازمان ملل متحد بسیاری از آثار گرمایش زمین اکنون به مرحله "غیرقابل بازگشت" رسیده است.اما نویسندگان این گزارش میگویند که هنوز یک بازه زمانی کوتاه برای پرهیز از بدترین آثار گرمایش وجود دارد."هیات میان دولتی تغییر اقلیم" (آی پی سی سی) میگوید که توانایی انسان و طبیعت برای تطبیق با این تغییرات به مرز خطرناکی نزدیک میشود.
براساس این ارزیابی بیش از ۴۰ درصد جمعیت جهان "به شدت" در برابر تغییر اقلیم آسیب پذیرند.اما این امید هست که اگر افزایش دمای زمین نسبت به دوران پیشاصنعتی از ۱.۵ درجه سانتیگراد فراتر نرود، ضایعات ناشی از تغییر اقلیم کاهش خواهد یافت.پروفسور دبرا رابرتس از مدیران "آی پی سی سی" گفت: "گزارش ما به روشنی نشان میدهد که ممکن است مکانهایی که امروز محل زندگی و کار مردم است از بین برود، اکوسیستمهایی که با دیدن آنها بزرگ شدهایم و بخشی اساسی از فرهنگ و الهام بخش زبان ما بوده اند ممکن است ناپدید شوند.این یک لحظه سرنوشت ساز است. گزارش ما خیلی صریح میگوید که اگر میخواهیم این روند را متوقف کنیم، باید در این دهه دست به کار شویم.این دومین گزارش از یک مجموعه شامل سه ارزیابی است که توسط برجسته ترین نهاد جهانی از محققان اقلیمی منتشر میشود.اولین گزارش این نهاد که در ماه اوت منتشر شد ابعاد تاثیر فعالیت انسانی بر سیستم اقلیمی زمین را برجسته میکرد.گزارش تازه به علل، آثار و راهحلهایی برای تغییر اقلیم میپردازند و واضح ترین شواهد درباره چگونگی تاثیر گرمایش بر کلیه موجودات زنده را ترسیم میکند.
این گزارش روایتی تیره از پیامدهای ناگواری ارائه میکند که جهان همین حالا آنها را تجربه میکند، مانند شمار فزایندهای از مردم که در اثر گرمازدگی میمیرند.اما نویسندگان میگویند که هنوز میتوان از بدترین عواقب گرمایش پرهیز کرد.دکتر هلن آدامز از نویسندگان اصلی این گزارش از کینگز کالج لندن میگوید: "یکی از مسائلی که به نظر من خیلی خیلی در این گزارش روشن است این است که بله اوضاع بد است، اما واقعیت این است که آینده به رفتار ما بستگی دارد، نه به اقلیم."
این گزارش نشان میدهد که رویدادهای شدید آب و هوایی مرتبط با تغییر اقلیم، مثل سیل و امواج گرما، با شدتی خیلی بیش از آنچه ارزیابیهای قبلی نشان میداد درحال ضربه زدن به انسان و سایر گونههاست.این مطالعه میگوید که این آثار همین حالا هم از توانایی بسیاری از مردم برای مقابله با آثار گرمایش فراتر میرود.
درحالی که همه تحت تاثیر این تغییرات قرار میگیرند، برخی ضربه خیلی بدتری میخورند که بستگی به محل سکونت آنها دارد.
بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ آمار کشتهها در اثر سیل، خشکسالی و طوفان در مناطق خیلی آسیب پذیر مثل بخشهایی از آفریقا، جنوب آسیا و آمریکای جنوبی و مرکزی ۱۵ برابر سایر بخشهای جهان بود.طبیعت با همین میزان افزایش دما هم آثار چشمگیری را تجربه میکند.آبسنگهای مرجانی به علت افزایش دما درحال رنگ باختن و نابودی هستند، و همزمان خشکسالیهای شدید، بسیاری از درختان را از پا در میآورد.این گزارش آثار روزافزونی که انتظار میرود با افزایش دمای زمین ظاهر شود را برجسته میکند. دمای زمین هم اکنون حدود ۱.۱ درجه سانتیگراد افزایش یافته و به سوی ۱.۵ درجه در حرکت است.
"آی پی سی سی" پیش بینی میکند که در صورت ادامه تصاعد به شکل فعلی، یک میلیارد ساحل نشین دیگر ظرف چند دهه آتی در معرض خطر آثار گرمایش باشند.براساس این ارزیابی اگر دما نسبت به ۱۷۰ سال پیش ۱.۷ تا ۱.۸ درجه سانتیگراد بالا برود، نیمیاز جمعیت انسان در معرض شرایط اقلیمی خطرناکی قرار خواهد گرفت - مثل گرما و رطوبت شدید - که میتواند مرگبار باشد.
آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل در اظهار نظری در خلاصه گزارش، آن را "اطلس رنج انسانی" توصیف کرد. او شکی ندارد که مقصر کیست."واقعیتها غیرقابل انکار هستند. این سلب مسئولیت از مدیریت اوضاع، مجرمانه است. گناه آتش زدن تنها خانه ما بر گردن بزرگترین آلوده کنندگان زمین است."نویسندگان این مطالعه میگویند که در دهههای آینده بیماریها احتمالا با سرعت بیشتری شیوع پیدا خواهند کرد.به خصوص این نگرانی هست که با تغییر شرایط اقلیمی تا پایان قرن، تب دنگی که پشه ناقل آن است، میلیارد نفر دیگر را مبتلا کند.
علاوه بر آثار فیزیکی گرمایش برای سلامتی، این گزارش برای اولین بار میگوید که تغییر اقلیم ممکن است مشکلات سلامت روان، از جمله استرس و ضربه روانی ناشی از رویدادهای شدید آب و هوایی و اختلال اقتصادی، را تشدید کند.
حدود نیمی از موجودات زندهای که این گزارش وضعیت آنها را بررسی کرده شروع به جابجایی به نقاط مرتفع تر یا به سوی قطبها کرده اند.
درحالی که ۱۴ درصد از گونههای ارزیابی شده در صورت رسیدن میزان افزایش دما به ۱.۵ درجه احتمالا با خطر زیاد انقراض روبرو هستند، با رسیدن افزایش دما به ۳ درجه این رقم به ۲۹ درصد خواهد رسید.برخی گونهها در بخشهایی از زمین زندگی میکنند که به عنوان نقاط حاد (از نظر تنوع زیستی) طبقه بندی میشود و خطر انقراض برای آنها خیلی بالاست. با این حال با نزدیک شدن افزایش دما به ۲ درجه انتظار میرود خطر انقراض در این بخشها دو برابر و با رسیدن به ۳ درجه این خطر ده برابر شود.
این گزارش به رویکردهای فنی برای مقابله با گرمایش مانند انعکاس اشعه خورشید یا مکیدن دی اکسید کربن از جو زمین نگاهی منفی دارد، و میگوید این روشها شاید وضع را بدتر کند.