تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۶/۰۸ ساعت ۰۳:۱۷
کد مطلب : ۵۲۸۴۴
مقاله تفضيلي نیویورک تایمز درباره ساختار داعش و ...
خلافت‌بغدادي؛ تركيبي از مهارت‌های‌نظامی و روش‌های‌تروریستی
منبع: نیویورک‌تایمز
نویسنده: بن هوبارد و اریک اشمیت
ترجمه: مرتضی و بهرام زاهدی
گروه بين الملل: هم زمان با ادامه تسخیر مناطق بیشتر بوسیله جنگجویان دولت اسلامی عراق و سوریه، این گروه به آرامی در حال بنیان نهادن ساختار های مدیریتی به دست عراقی های میانسالی است که برای نظارت بر امور مالی، تسلیحات، امور استانی، عملیات نظامی و استخدام افراد جدید به کار گرفته شده اند. در رأس این سازمان، رهبر خود خوانده مسلمین، ابوبکر البغدادی است، می‌توان گفت به نوعی یک مدیرعامل افراطی که معاونین اش را خودش دست چین کرده، این معاونین در حقیفت همان مردانی هستند که یک دهه قبل در زمان اسارت به دست آمریکائیان در زندان کمپ بوکا با آنها آشنا شده بود.
علاقه وی به افراد نظامی است، بنابراین تیم رهبری او شامل بسیاری از افسران سابق صدام حسین است که مدت هاست از کار بیکار شده بودند. از جمله این افسران سابق، فاضل الحیالی معاون اول وی برای عراق است که در زمان صدام سرهنگ تمام بود، و عدنان السویداوی که او هم در زمان صدام سرهنگ تمام بود و اکنون در رأس شورای نظامی این گروه است.
یک نفر عراقی با نگاه به اسناد و مدارکی که اخیرأ به چنگ ارتش عراق افتاد و همینطور اطلاعاتی که مقامات جاسوسی امریکا دارند، میگوید آگاهی از تبار این تیم رهبری، به ما کمک میکند تا موفقیت های نظامی آن را بهتر درک کنیم: این تیم مهارت های نظامی سنتی را با بکارگیری روش های تروریستی که با سالها مبارزه با نیروهای امریکائی در آن مجرب شده بودند تلفیق کردند، این در حالی است که شناختی عمیق از محل ها وافراد محلی را هم دارند. داعش در حقیقت یک هیبرید hybrid (دوگانه) تروریستی و ارتشی است.
این عراقی که نامش هشام الهاشمی است و یک محقق است میگوید: " گذشته این افراد و تجربیات آنها در حقیقت یک آکادمی بوده که حالا این ها نتیجه آن هستند". زمانی دنیا کاملأ متوجه داعش که خودش را دولت اسلامی نامیده است شد که آنها در ماه جون مجددا از سوریه به عراق بازگشتند و موصل دومین شهر بزرگ عراق را تسخیر کردند.
ارتش عراق به سرعت ناپدید شد، و جناب بغدادی اعلام خلافت و یا دولت اسلامی کرد که در نتیجه، نظم پیشین از هم گسست و حکومتی طالبانی بر منطقه ای بزرگ تحمیل شد. البته عده ای بودند که از موفقیت این گروه تعجب نکردند. یک مقام اطلاعاتی امریکا میگوید: " این افراد کاملأ به زیر و بم کار تروریستی مسلط هستند، این ها همان افرادی هستند که از آن عملیات عظیم ضد تروریستی امریکا در عراق بعد از تقویت نیروهای امریکائی در سال 2007 جان به در برده بودند. بنابراین حتمأ افراد بی کفایتی نبوده اند" این مقام به علت اینکه این موضوع مربوط به موارد اطلاعاتی است خواست نامش فاش نشود.
یک مقام عراقی میگوید: " ساعاتی بعد از گرفتن موصل بوسیله داعش، تلفن من زنگ زد، در آن طرف خط، سرلشگر نیروهای ویژه صدام بود." این ژنرال چندین ماه قبل درخواست پیوستن دوباره به ارتش عراق را داده بود، ولی این مقام عراقی درخواست وی را قبول نکرده بود. حالا این ژنرال در صفوف داعش بود و وی را به انتقام تهدید کرده بود. این مقام که نامش بختیار القاضی است و عضو کمسیونی است که مسئول جلوگیری از کار کردن مقامات سابق عضو بعث در دولت عراق است میگوید این ژنرال به من گفت: به زودی دستم به تو خواهد رسید و خودم قطعه قطعه ات میکنم.
موفقیت های داعش زنگ خطر را برای امریکائیان و مقامات منطقه ای به صدا در آورد، که میگویند داعش مانند یک ارتش میجنگد و نه مثل گروه های شورشی، منطقه تسخیر شده را حفظ میکند و عملیات را در مناطق بزرگی هماهنگ میکند. این گروه کمک های زیادی از دیگر گروه های مسلح سنی و اعضای سابق حزب بعث میگیرد، حزبی که ساختار آن بر سکولاریسم بنیان شده ولی این افراد به دلیل از دست دادن شغل و موقعیت اجتماعی شان به شدت خشمگین هستند.
آن مقام امریکائی میگوید " در بازی تروریسم، این افراد مغز مرکزی آن هستند ". معاونین البغدادی عبارتند از 12 والی، یا حاکم محلی، یک کابینه جنگ سه نفری، و هشت نفر دیگر که مسئولیت هایی همچون مالی، زندانیان و استخدام ها را به عهده دارند. هر عملیاتی بوسیله شبکه ای از فرماندهان منطقه ای انجام میگردد که هرکدام سلسله مراتبی در زیر دست داشته و تا درجه ای خودمختار هستند، و در مواقع لزوم همگی از طریق شبکه ای واحد با یکدیگر هماهنگ میشوند.
برای مثال زمانیکه امریکا حملات هوایی بر ضد داعش در عراق انجام داد، آنها برای تلافی این اقدام، فیلم ویدیویی بسیار حرفه ای از سربریدن خبرنگار امریکایی جیمز فولی که در فاصله 350 کیلومتری از محل درگیری ها بود را پخش کردند. داعش در حقیقت زنده شدن مجدد گروه القاعده در عراق است، گروه شورشی که با رهبری ابو مصعب الزرقاوی با امریکائیان می جنگید. زرقاوی در سال 2006 در حمله هوایی امریکا کشته شد.
بر اساس طرحی از افراد داعش که الهاشمی، متخصص امور عراق ترسیم کرده، البغدادی کلأ 25 نماینده در عراق و سوریه دارد. تقریبأ یک سوم این افراد افسران ارتش صدام بوده اند و تقریبأ تمام آنها بوسیله امریکائیان به زندان افتاده بودند. دو رهبر آخر شورای نظامی داعش از افسران سابق عراق بودند: یکی سرهنگ و دیگری سروان. هر دو کشته شدند- و حالا رهبری این شورا با سرهنگ تمام عدنان السویداوی 50 ساله است. احمد الدولیمی فرماندار استان انبار که اکنون بیشتر آن در تسلط داعش است میگوید، هر سه نفر ذکر شده فارغ التحصیل همان آکادمی نظامی هستند.
دولیمی میگوید: به یکی از آنها،عدنان نیجیم درس میداده، که در سال 1993 با عنوان افسر پیاده نظام فارغ التحصیل شده بود. وی میگوید: " هرگز فکر نمی کردم که او کارش به اینجا برسد، از خانواده ای ساده و با اخلاق بود، ولی همه برادرانش هم به این جهت متمایل شدند، همه جهادی شدند. بعد از اشغال عراق به دست امریکا در سال 2003، نیجیم به القاعده در عراق پیوست و در سال 2005 به زندان امریکایی ها افتاد. یکباره همه این افراد بعد از سال 2003 مذهبی شدند، قطعأ داعش از تجربیات آنها بهترین سود را خواهد برد". بسیاری از نظامیان سابق برای داعش در حال جنگ هستند. معاون البغدادی در سوریه سمیر الخلیفاوی یک سرهنگ بود. او در سوریه به دست دیگر شورشیان کشته شد.
درک هاروی، افسر اطلاعاتی سابق ارتش و متخصص در امور عراق میگوید که این افسران سابق عراقی هرکدام روابط و دوستانی از همکاران سابق گرفته تا آشنایان شخصی و یا قبیله ای دارند، و همه این ارتباطات در جهت تقویت نیروی داعش به کار گرفته می شود. حمله به زندان های عراق و فراری دادن صدها شبه نظامی زندانی با کمک وفاداران حزب بعث به اجرا درآمد. این وفاداران، شامل افسران سابق اطلاعاتی و یا حتی سربازان ساده گارد ریاست جمهوری صدام حسین میشوند.
حسن ابوهنیه، متخصص اردنی در گروه های اسلامی میگوید درحالیکه البغدادی بیشتر به عراقی ها تکیه دارد، مسئولیت هایی چون ارشاد دینی، استخدام و کارهای رسانه ای را به خارجی ها داده است. بسیاری از آنها مانند رهبر بخش رسانه ای داعش، سعودی هستند. این، حداقل تا اندازه ای داعش را " جهانی " به نظر می‌رساند. ابوهنیه میگوید: "اینها میخواهند به دل جهادی های بین المللی بنشیند تا آنها را تشویق به آمدن و ملحق شدن به نبردهای داعش کند."
بعضی از غیر عراقی ها هم به مناصب بالا رسیدند. سخنگوی اصلی بغدادی یک سوریايي است و رهبری یکی از گروه های جنگجویان خارجی با یک چچنی که به نام عمر الشیشانی معروف است گذاشته شده است. مایکل نایتس، یکی از تحلیلگران عراق در مؤسسه واشنگتن برای سیاست گذاری خاور نزدیک میگوید نباید از اینکه تعداد بسیار زیادی از افسران دوران صدام به داعش پیوسته اند تعجب کنیم. در آخرین سالهای حکومت صدام، نارضایتی در ارتش بسیار گسترده شده بود، نهضت های زیرزمینی اسلامی هر روز قوی تر میشدند، حتی در درون ارتش.
تغییرات سیاسی بعد از اشغال امریکا شدت گرفت. اعضای حزب بعث صدام از مشاغل دولتی کنار گذاشته شدند، و حاکم شدن سیاسی اکثریت شیعه، باعث شد که بسیاری از سنی ها احساس کنند که به حاشیه رانده شده اند. نایتس میگوید: " بعد از سال 2003 این افراد به غیر از تندرو شدن کار دیگری هم میتوانستند بکنند؟" برای آن کسانی که در ارتش به شدت سکولار صدام حسین خدمت کرده بودند، تحول آنها به سوی مذهبی شدن، در زمان پیوستن به داعش کامل شده بود. الهاشمی میگوید " هیچ کس را در حکومت البغدادی نمیتوانید پیدا کنید که اعتقاد مذهبی نداشته باشد".
نویسنده: بن هوبارد و اریک اشمیت
ترجمه: مرتضی و بهرام زاهدی
گروه بين الملل: هم زمان با ادامه تسخیر مناطق بیشتر بوسیله جنگجویان دولت اسلامی عراق و سوریه، این گروه به آرامی در حال بنیان نهادن ساختار های مدیریتی به دست عراقی های میانسالی است که برای نظارت بر امور مالی، تسلیحات، امور استانی، عملیات نظامی و استخدام افراد جدید به کار گرفته شده اند. در رأس این سازمان، رهبر خود خوانده مسلمین، ابوبکر البغدادی است، می‌توان گفت به نوعی یک مدیرعامل افراطی که معاونین اش را خودش دست چین کرده، این معاونین در حقیفت همان مردانی هستند که یک دهه قبل در زمان اسارت به دست آمریکائیان در زندان کمپ بوکا با آنها آشنا شده بود.
علاقه وی به افراد نظامی است، بنابراین تیم رهبری او شامل بسیاری از افسران سابق صدام حسین است که مدت هاست از کار بیکار شده بودند. از جمله این افسران سابق، فاضل الحیالی معاون اول وی برای عراق است که در زمان صدام سرهنگ تمام بود، و عدنان السویداوی که او هم در زمان صدام سرهنگ تمام بود و اکنون در رأس شورای نظامی این گروه است.
یک نفر عراقی با نگاه به اسناد و مدارکی که اخیرأ به چنگ ارتش عراق افتاد و همینطور اطلاعاتی که مقامات جاسوسی امریکا دارند، میگوید آگاهی از تبار این تیم رهبری، به ما کمک میکند تا موفقیت های نظامی آن را بهتر درک کنیم: این تیم مهارت های نظامی سنتی را با بکارگیری روش های تروریستی که با سالها مبارزه با نیروهای امریکائی در آن مجرب شده بودند تلفیق کردند، این در حالی است که شناختی عمیق از محل ها وافراد محلی را هم دارند. داعش در حقیقت یک هیبرید hybrid (دوگانه) تروریستی و ارتشی است.
این عراقی که نامش هشام الهاشمی است و یک محقق است میگوید: " گذشته این افراد و تجربیات آنها در حقیقت یک آکادمی بوده که حالا این ها نتیجه آن هستند". زمانی دنیا کاملأ متوجه داعش که خودش را دولت اسلامی نامیده است شد که آنها در ماه جون مجددا از سوریه به عراق بازگشتند و موصل دومین شهر بزرگ عراق را تسخیر کردند.
ارتش عراق به سرعت ناپدید شد، و جناب بغدادی اعلام خلافت و یا دولت اسلامی کرد که در نتیجه، نظم پیشین از هم گسست و حکومتی طالبانی بر منطقه ای بزرگ تحمیل شد. البته عده ای بودند که از موفقیت این گروه تعجب نکردند. یک مقام اطلاعاتی امریکا میگوید: " این افراد کاملأ به زیر و بم کار تروریستی مسلط هستند، این ها همان افرادی هستند که از آن عملیات عظیم ضد تروریستی امریکا در عراق بعد از تقویت نیروهای امریکائی در سال 2007 جان به در برده بودند. بنابراین حتمأ افراد بی کفایتی نبوده اند" این مقام به علت اینکه این موضوع مربوط به موارد اطلاعاتی است خواست نامش فاش نشود.
یک مقام عراقی میگوید: " ساعاتی بعد از گرفتن موصل بوسیله داعش، تلفن من زنگ زد، در آن طرف خط، سرلشگر نیروهای ویژه صدام بود." این ژنرال چندین ماه قبل درخواست پیوستن دوباره به ارتش عراق را داده بود، ولی این مقام عراقی درخواست وی را قبول نکرده بود. حالا این ژنرال در صفوف داعش بود و وی را به انتقام تهدید کرده بود. این مقام که نامش بختیار القاضی است و عضو کمسیونی است که مسئول جلوگیری از کار کردن مقامات سابق عضو بعث در دولت عراق است میگوید این ژنرال به من گفت: به زودی دستم به تو خواهد رسید و خودم قطعه قطعه ات میکنم.
موفقیت های داعش زنگ خطر را برای امریکائیان و مقامات منطقه ای به صدا در آورد، که میگویند داعش مانند یک ارتش میجنگد و نه مثل گروه های شورشی، منطقه تسخیر شده را حفظ میکند و عملیات را در مناطق بزرگی هماهنگ میکند. این گروه کمک های زیادی از دیگر گروه های مسلح سنی و اعضای سابق حزب بعث میگیرد، حزبی که ساختار آن بر سکولاریسم بنیان شده ولی این افراد به دلیل از دست دادن شغل و موقعیت اجتماعی شان به شدت خشمگین هستند.
آن مقام امریکائی میگوید " در بازی تروریسم، این افراد مغز مرکزی آن هستند ". معاونین البغدادی عبارتند از 12 والی، یا حاکم محلی، یک کابینه جنگ سه نفری، و هشت نفر دیگر که مسئولیت هایی همچون مالی، زندانیان و استخدام ها را به عهده دارند. هر عملیاتی بوسیله شبکه ای از فرماندهان منطقه ای انجام میگردد که هرکدام سلسله مراتبی در زیر دست داشته و تا درجه ای خودمختار هستند، و در مواقع لزوم همگی از طریق شبکه ای واحد با یکدیگر هماهنگ میشوند.
برای مثال زمانیکه امریکا حملات هوایی بر ضد داعش در عراق انجام داد، آنها برای تلافی این اقدام، فیلم ویدیویی بسیار حرفه ای از سربریدن خبرنگار امریکایی جیمز فولی که در فاصله 350 کیلومتری از محل درگیری ها بود را پخش کردند. داعش در حقیقت زنده شدن مجدد گروه القاعده در عراق است، گروه شورشی که با رهبری ابو مصعب الزرقاوی با امریکائیان می جنگید. زرقاوی در سال 2006 در حمله هوایی امریکا کشته شد.
بر اساس طرحی از افراد داعش که الهاشمی، متخصص امور عراق ترسیم کرده، البغدادی کلأ 25 نماینده در عراق و سوریه دارد. تقریبأ یک سوم این افراد افسران ارتش صدام بوده اند و تقریبأ تمام آنها بوسیله امریکائیان به زندان افتاده بودند. دو رهبر آخر شورای نظامی داعش از افسران سابق عراق بودند: یکی سرهنگ و دیگری سروان. هر دو کشته شدند- و حالا رهبری این شورا با سرهنگ تمام عدنان السویداوی 50 ساله است. احمد الدولیمی فرماندار استان انبار که اکنون بیشتر آن در تسلط داعش است میگوید، هر سه نفر ذکر شده فارغ التحصیل همان آکادمی نظامی هستند.
دولیمی میگوید: به یکی از آنها،عدنان نیجیم درس میداده، که در سال 1993 با عنوان افسر پیاده نظام فارغ التحصیل شده بود. وی میگوید: " هرگز فکر نمی کردم که او کارش به اینجا برسد، از خانواده ای ساده و با اخلاق بود، ولی همه برادرانش هم به این جهت متمایل شدند، همه جهادی شدند. بعد از اشغال عراق به دست امریکا در سال 2003، نیجیم به القاعده در عراق پیوست و در سال 2005 به زندان امریکایی ها افتاد. یکباره همه این افراد بعد از سال 2003 مذهبی شدند، قطعأ داعش از تجربیات آنها بهترین سود را خواهد برد". بسیاری از نظامیان سابق برای داعش در حال جنگ هستند. معاون البغدادی در سوریه سمیر الخلیفاوی یک سرهنگ بود. او در سوریه به دست دیگر شورشیان کشته شد.
درک هاروی، افسر اطلاعاتی سابق ارتش و متخصص در امور عراق میگوید که این افسران سابق عراقی هرکدام روابط و دوستانی از همکاران سابق گرفته تا آشنایان شخصی و یا قبیله ای دارند، و همه این ارتباطات در جهت تقویت نیروی داعش به کار گرفته می شود. حمله به زندان های عراق و فراری دادن صدها شبه نظامی زندانی با کمک وفاداران حزب بعث به اجرا درآمد. این وفاداران، شامل افسران سابق اطلاعاتی و یا حتی سربازان ساده گارد ریاست جمهوری صدام حسین میشوند.
حسن ابوهنیه، متخصص اردنی در گروه های اسلامی میگوید درحالیکه البغدادی بیشتر به عراقی ها تکیه دارد، مسئولیت هایی چون ارشاد دینی، استخدام و کارهای رسانه ای را به خارجی ها داده است. بسیاری از آنها مانند رهبر بخش رسانه ای داعش، سعودی هستند. این، حداقل تا اندازه ای داعش را " جهانی " به نظر می‌رساند. ابوهنیه میگوید: "اینها میخواهند به دل جهادی های بین المللی بنشیند تا آنها را تشویق به آمدن و ملحق شدن به نبردهای داعش کند."
بعضی از غیر عراقی ها هم به مناصب بالا رسیدند. سخنگوی اصلی بغدادی یک سوریايي است و رهبری یکی از گروه های جنگجویان خارجی با یک چچنی که به نام عمر الشیشانی معروف است گذاشته شده است. مایکل نایتس، یکی از تحلیلگران عراق در مؤسسه واشنگتن برای سیاست گذاری خاور نزدیک میگوید نباید از اینکه تعداد بسیار زیادی از افسران دوران صدام به داعش پیوسته اند تعجب کنیم. در آخرین سالهای حکومت صدام، نارضایتی در ارتش بسیار گسترده شده بود، نهضت های زیرزمینی اسلامی هر روز قوی تر میشدند، حتی در درون ارتش.
تغییرات سیاسی بعد از اشغال امریکا شدت گرفت. اعضای حزب بعث صدام از مشاغل دولتی کنار گذاشته شدند، و حاکم شدن سیاسی اکثریت شیعه، باعث شد که بسیاری از سنی ها احساس کنند که به حاشیه رانده شده اند. نایتس میگوید: " بعد از سال 2003 این افراد به غیر از تندرو شدن کار دیگری هم میتوانستند بکنند؟" برای آن کسانی که در ارتش به شدت سکولار صدام حسین خدمت کرده بودند، تحول آنها به سوی مذهبی شدن، در زمان پیوستن به داعش کامل شده بود. الهاشمی میگوید " هیچ کس را در حکومت البغدادی نمیتوانید پیدا کنید که اعتقاد مذهبی نداشته باشد".
