درمان فشارخون بالا و پایین

زمانی که شریان ها باریک تر شوند افزایش فشار خون را شاهد خواهیم بود زیرا این شریان ها مقاومت بالایی را در برابر این عبور خون از خود نشان می دهند و هرچه یک شریان باریک تر باشد سطح فشارخون نیز افزایش می یابد. ادامه این وضعیت می تواند در آینده فرد را با بیماری های خطرناکی همچون نارسایی قلبی مواجه سازد بنابراین نباید در راستای کنترل آن سهل انگاری نمود.
امروزه با توجه به نوع ماد غذایی و شرایط جسمی و روحی افراد جامعه ، فشار خون شایع شده و افراد بسیاری را می توان گفت از این بیماری رنج می برند. طبق تحقیقاتی که تاکنون صورت گرفته است بیماری های قلبی حدود 17 میلیون مرگ را در سال به خود اختصاص داده اند که این امر نشان دهنده خطرناک بودن فشارخون بالاست. در اینجا این پرسش مطرح می گردد که برای درمان فشار خون بالا و پایین چه باید کرد ؟ با توجه به پیشرفت هایی امروزه در حوزه علم پزشکی صورت گرفته است می توان داروهای مختلفی جهت درمان این بیماری مصرف نمود اما راهکارهای خانگی نیز می توانند در این مسیر به شما کمک های شایانی نمایند.

فشارخون چیست ؟
نوشتار خود را با پاسخ به این پرسش که فشارخون چیست آغاز می کنیم تا با اطلاعات بیشتری ادامه این نوشتار مطالعه کنید. فشار خون نوعی بیماری خاموش است که تنها راه تشخیص آن اندازه گیری با استفاده از بهترین فشارسنج می باشد. این بیماری براثر تغذیه ناسالم ، مشکلات روحی و جسمی و ... بروز می یابد زیرا این موارد اثرات بسیاری در باریک شدن عروق کوچک بدن داشته و می توانند سطح مقاومت این عروق را در برابر عبور خون افزایش دهند. زمانی که خون نتواند به راحتی از این عروق عبور نماید با فشار بالایی به سمت قلب و عروق قلبی پمپاژ می گردد. این نیروی وارده را با نام فشارخون می شناسند که امروزه بسیار شیوع یافته است.

مهم ترین علائم نشان دهنده فشارخون
برخی افراد زمانی که دچار فشارخون می شوند هیچ گونه علائمی را در خود مشاهده نمی کنند به همین دلیل است که فشارخون را نوعی بیماری خاموش می دانند که در صورت عدم تشخیص و رسیدگی می تواند انسان را با مشکلات خطرناکی همچون حملات قلبی و مرگ مواجه نماید. ممکن است سال ها طول بکشد تا علائم فشارخون در بدن ظاهر شوند اما در صورت عدم اندازه گیری با استفاده از فشارسنج ممکن است به دلایل دیگری نسبت داده شوند. از مهم ترین علائمی که نشان دهنده فشارخون می باشند می توان موارد زیرا را نام برد که در صورت مشاهده لازم است اقدامات موردنیاز را برای درمان فشار خون بالا و پایین انجام داد.
•    وجود خون در ادرار
•    سرگیجه
•    گرگرفتگی
•    تغییرات دید
•    خون دماغ
•    تنگی نفس
•    سردرد
•    درد در قفسه سینه
تمام این علائم ممکن است در بدن فرد مبتلا به فشارخون مشاهده نگردد اما منتظر ماندن برای بروز این علائم ممکن است به ناگاه موجب نارسایی ها قلبی و مرگ شود. بنابراین بهتر است به سادگی از کنار این امر عبور ننموده و نسبت به اندازه گیری منظم فشار خون با استفاده از فشارسنج ها اقدام نمایید. در حال حاضر مراکز بسیاری در این زمینه فعالیت دارند که با مراجعه به پزشکان و کادرهای درمانی و بهداشتی این مراکز می توانید اطلاعات دقیق از سطح فشارخون به دست آورید.

تشخیص بالا یا پایین بودن فشار خون
عوامل مختلفی می توانند منجر به فشارخون شوند با اینکه نمی توان این عوامل را حتمی دانست اما باید بدانید می توانند در این راستا موثر واقع شوند. از مهم ترین عوامل فشارخون می توان به ژن ها ، تغییرات فیزیکی  بدن ، محیط ، بیماری های کلیوی ، مشکلات تیروئید ، نقایص مادرزادی ، عوارض جانبی مصرف داروها و برخی تومورهای غدد دورن ریز اشاره نمود که هر کدام اهمیت خاص خود را دارا هستند. برای تشخیص فشارخون لازم است از دستگاه های فشارسنج استفاده کنید زیرا تنها راه تشخیص بالا یا پایین فشارخون استفاده از این دستگاه ها است که امروزه نمونه های مختلفی از آن ها را می توان در بازار مشاهده نمود. در صورتی که به فشارخون بسیار بالا مبتلا باشید پزشکان می توانند با استفاده از یک مجموعه آزمایشات این امر را تشخیص دهند. از عمده آزمایش‌های موثر در این زمینه می توان موارد زیر را نام برد.
•    غربالگری کلسترول و سایر آزمایش های خون
•    سنوگرافی قلب یا کلیه ها
•    تست فعالیت الکتریکی قلب

فشار خون بالا اولیه:
این نوع فشار خون بالا بسیار شایع است و تقریبا ۹۰ درصد بیماران به این نوع فشار خون مبتلا هستند. افراد مبتلا معمولا در سنین بالا قرار دارند. تاکنون دلیل کاملا مشخصی برای ایجاد این بیماری شناخته نشده است؛ ولی محققان عقیده دارند سابقه بیماری در خانواده، عوامل محیطی، سبک بد زندگی، افزایش وزن، خوردن غذاهای پرنمک طی سالیان دراز، مصرف سیگار و  الکل احتمال ابتلا به پرفشاری خون را بالا می‌برد.

فشار خون بالا ثانویه:
این نوع بالارفتن فشار خون ربطی به سن و عواملی محیطی و غیره ندارد؛ بلکه نشانه وجود بیماری دیگری در بدن است. نارسایی کلیه، کم‌‌ کاری تیروئید، بیماری‌های غدد، بیماری های قلبی، ریوی و مصرف بعضی از داروها باعث پرفشاری ثانویه می‌شود.


فشارسنج چیست؟
یکی از ابزار و تجهیزات پزشکی موردنیاز در منزل فشارسنج است. افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند یا در خطر ابتلا به بیماری خاصی قرار دارند، باید تجهیزات مرتبط با بیماری خود را در خانه داشته باشند. فشار سنج نیز برای افرادی که فشار خون بالا دارند، ضروری است.
اولین‌بار اندازه‌گیری فشارخون در سال ۱۷۳۳ انجام شد. اما اولین دستگاه فشارسنج در سال ۱۸۸۱ توسط ساموئل زیگفرید کارل ریتن فورباش اختراع شد. این دستگاه اولیه شامل دو بخش بود. یک بخش لاستیکی پرازآب و یک ستون جیوه. بخش لاستیکی آب برای محدودکردن فشار خون در شریان استفاده می‌شد. در سال ۱۸۹۶ اصلاحاتی در فشارسنج اولیه انجام شد. در این دستگاه دستبندی اضافه شد که به بازو وصل می‌شد. این دستبند به بازو فشار وارد می‌کند و از این طریق فشارخون اندازه‌گیری می‌شود.
در سال ۱۹۰۵ تفاوت فشارخون سیستولیک با دیاستولیک کشف شد. این کشف باعث شد، دستگاه‌های فشار خون مدرن به وجود بیاید. هنگامی که فشاری ایجاد می‌شود، دستگاه فشار سنج با ایجاد صدا و قطع‌شدن صدا در شریان‌ها اندازه‌گیری انجام می‌شود. صداهای سیستولیک و دیاستولیک به‌عنوان استاندارد محسوب شده و به صداهای کوروتکف معروف هستند.

چگونگی استفاده از فشارسنج
برای استفاده از فشارسنج لازم است ابتدا بازوبندی را که با نام کاف نیز شناخته می شود بر روی آرنج خود شریان اصلی بدن است بسته سپس با استفاده پمپ دستگاه این کاف را باد کنید. زمانی که این کاف باد می شود دو عدد بر روی دستگاه ثبت می گردد که این دو عدد را با نام های فشار سیستولیک و فشار دیاستولیک  می شناسند. فشار سیستولیک در واقع اولین عدد در قسمت بالا است که نشان دهنده میزان فشار شریان ها حین تپش قلب است اما فشار دیاستولیک عدد دوم در سمت پایین است که میزان فشار بین ضربان های قلب را نشان می دهد. پس از ثبت این اعداد می توان کاف را از دو دست خود باز نمود.

انواع فشارسنج
پیشرفت فشارسنج‌ها در سال‌های اخیر بسیار زیاد بوده‌است. به‌طورکلی دستگاه‌های پزشکی پیشرفت زیادی داشته‌اند. در این میان نیز انواع فشارسنج به بازار عرضه شده‌است. در ادامه انواع فشار سنج جیوه‌ای، عقربه‌ای و دیجیتالی را معرفی می‌کنیم.

۱. فشارسنج جیوه‌ای
متداول‌ترین نوع دستگاه فشار سنج، دستگاه‌های جیوه‌ای است. این نوع دستگاه‌ها در صنعت سلامت تحول عظیمی ایجاد کردند. فشارسنج جیوه‌ای یک کاف بادی دستی دارد که از طریق لوله جیوه‌ای به واحدهای اندازه‌گیری متصل است. زمانی که می‌خواهید از این دستگاه استفاده کنید، باید به‌طور عمودی و کاملا صاف قرار بگیرد. در این شرایط اعداد کاملا دقیق خواهند بود.
این نوع دستگاه‌ها بسیار حساس هستند. باید مراقب باشید، ضربه‌ای نخورد. زیرا مخزن جیوه پاره شده و دستگاه بی‌مصرف می‌شود. مهمترین مزیت این دستگاه‌های جیوه‌ای این است که استفاده از آنها آسان است. اگر در نگهداری از آن دقت لازم را داشته باشید تا مادام‌العمر می‌توان آن را استفاده کرد. ازآنجایی‌که جیوه سمی است، در برخی کشورها استفاده از این دستگاه‌ها ممنوع شده‌است و باید از دستگاه‌های دیگر استفاده کرد.

۲. فشارسنج عقربه‌ای
در این نوع دستگاه‌های فشارسنج از جیوه استفاده نمی‌شود و بدون مایع کار می‌کند. ایمن‌ترین دستگاه که می‌تواند جایگزین دستگاه جیوه‌ای شود، فشارسنج عقربه‌ای است. روش اندازه‌گیری فشار خون با این دستگاه مشابه فشارسنج جیوه‌ای است. در این نوع فشار سنج گوشی پزشکی باید به کاف وصل شود. کاف در ادامه به یک عددسنج متصل است تا اندازه فشار مشخص شود.
فشارسنج‌های عقربه‌ای انواع مختلفی دارند که نحوه استفاده از آنها کمی متفاوت است. این دستگاه‌ها شامل فشارسنج جیبی عقربه‌ای، کف‌دستی و عقربه‌ای می‌شود.
اگر به دنبال دستگاه مقرون‌به‌صرفه و کوچک هستید، این نوع دستگاه بهترین فشارسنج برای شما است. این نوع دستگاه‌ها مکانیزم بسیار دقیق و ظریفی دارند و باید در نگهداری از آنها دقت کافی داشت. در این فشار سنج‌ها برای جلوگیری از اشتباه خواندن فشارخون باید توسط پزشک یا پرستار خوانده شود.

۳. فشارسنج دیجیتالی
پیشرفته‌ترین دستگاه از نظر تکنولوژی تا به امروز فشارسنج دیجیتالی است. این دستگاه‌ها سنسور فشار الکتریکی دارند و به‌راحتی می‌توان اندازه فشارخون را روی صفحه‌نمایش مشاهده کرد. همانند فشارسنج‌های جیوه‌ای و عقربه‌ای این نوع دستگاه هم یک کاف بادی دارد.
برای اندازه‌گیری فشار خون در خانه شاید بهترین فشار سنج دستگاه‌های دیجیتالی باشد. اندازه‌گیری فشار خون در دستگاه دیجیتال متفاوت است. در این دستگاه نوسانات شریان‌ها به‌صورت خودکار ارزیابی و اندازه‌گیری می‌شود. کار با این دستگاه‌ها بسیار آسان است. به همین دلیل می‌توان به‌راحتی در خانه از آن استفاده کرد.


هرچند وقت یکبار باید از فشارسنج استفاده کرد ؟
بهتر است به طور معمول در تایم صبح از دستگاه فشارسنج استفاده کنید زیرا فشار دراین زمان در حالت ثابتی داشته و طی روز تغییر می کند. بنابر دستور پزشک اگر نیاز به دوبار اندازه گیری فشارخون دارید بهتر است دفعه دوم را یک ساعت بعد از شام انجام دهید.

فشارخون چگونه درمان می شود ؟
اگر افراد عادی دچار فشارخون شوند این نوع فشار را فشار اولیه می نامند اما اگر افرادی که مبتلا به  بیماری های قلبی هستند دچار این فشار شوند آن را پرفشاری ثانویه می نامند در چنین شرایطی راهکارهای درمان بالا رفتن یا پایین آمدن فشار خون برای هرکدام از این گروه ها متفاوت می باشد. تغییر سبک زندگی می تواند به افراد مبتلا به فشارخون اولیه کمک کند تا فشارخون خود را کنترل کنند اما اگر بنابر دستور پزشک لازم است دارو مصرف کنند باید حتما طبق تجویز وی عمل کنند. افرادی که با فشارخون ثانویه مواجه  می باشند درگام اول باید اقدامات لازم در راستای درمان بیماری های زمینه ای آن ها انجام شود تا بتوان بهتر فشارخون این افراد را کنترل نمود.