دلیل شهرت بین‌المللی بدرالزمان قریب

گروه فرهنگی: محمدجعفر یاحقی با یادی از دوران همکاری خود با بدرالزمان قریب در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از دلیل شهرت بین‌المللی این زبان‌شناس فقید می‌گوید.این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی با روایتی از دوران همکاری خود با بدرالزمان قریب که صبح امروز (هفتم مردادماه ۹۹) از دنیا رفت، درباره ویژگی‌های علمی و شخصیتی او اظهار کرد: من در فرهنگستان سال‌ها همکار ایشان بودم و پیش از آن هم از کارها و آثارشان استفاده می‌کردم. خانم دکتر قریب از چهره‌های علمی بسیار ممتاز کشور بودند و شهرت بین‌المللی داشتند.یاحقی افزود: وقتی در سفرهای خارج از کشور با باستان‌شناسان برخورد می‌کردم، دائما حال خانم دکتر قریب را از من می‌پرسیدند، با کارهای ایشان آشنا بودند برای این‌که بسیاری از کارهای ایشان به زبان های آلمانی، انگلیسی و ... منتشر شده است.این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی با بیان این‌که حوزه مطالعاتی خانم قریب زبان «سُغدی» بود گفت: این زبان یکی از زبان‌های قدیمی ایرانی است که در منطقه‌ای محدود در یک دره کوهستانی در تاجیکستان تعدادی گویش‌ور دارد و در حال انقراض است. خانم دکتر قریب سال‌ها در زمینه زبان «سُغدی» کار و فرهنگ لغات «سُغدی» را جمع‌آوری کردند که مرجع معتبری در مطالعات ایران‌شناسی به خصوص برای خارجی‌ها است. ایرانی‌ها شاید خیلی قدر این کتاب و علم را ندانند چون چندان با زبان «سُغدی» آشنا نیستند ولی من دیده‌ام که دانشمندان اروپایی چقدر به این کتاب و آثار خانم قریب استناد می‌کنند.یاحقی سپس بیان کرد: در ۱۰، ۱۲ سالی که من در فرهنگستان با ایشان همکار بودم، خانم دکتر قریب را بانویی بسیار شریف، متین و در عین حال انسانی بسیار والا و بزرگ می‌دیدم. ایشان علم را با فضائل انسانی درآمیخته بود و دائما می‌خندید و حضورش برای همکاران دلگرم‌کننده بود، همیشه دیدارشان احترام‌انگیز بود و همه به ایشان احترام می‌گذاشتند چون شخصیتی احترام‌انگیز داشت، این شخصیت از علم، خانواده و فضایل انسانی او سرچشمه می‌گرفت.

او با اشاره به اصالت خانوادگی بدرالزمان قریب گفت: خانم قریب از خانواده‌ای هستند که فرهنگ ایران به نام‌های‌شان افتخار می‌کند. این اصالت خانوادگی، نژاد، گوهر و هنر همه در خانم دکتر قریب جمع شده بود؛ به قول فردوسی هم گوهر داشت و هم هنر. هنر او فضایل انسانی و شخصیت علمی او بود، او علم و فضایل انسانی را با هم درآمیخته بود و ترکیبی از دانش و بینش در وجود ایشان می‌دیدیم. خانم دکتر قریب جامع سه خصلت بود که کمتر در کسی جمع می‌شود؛ اصالت خانوادگی، دانش و معرفت و خصوصا فضایل انسانی. این سه ضلع، شخصیت خانم بدرالزمان قریب را بین بسیاری از شخصیت‌ها ممتاز کرده بود.محمدجعفر یاحقی در پایان درگذشت بدرالزمان قریب را فاجعه‌ای دردناک دانست و آن را به جامعه علمی ایران تسلیت گفت.بدرالزمان قریب زاده ۱۳۰۸ در تهران بود و مدرک دکتری زبان‌های باستانی خود را از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا دریافت کرده بود.برخی از آثار دکتر بدرالزمان قریب عبارت‌اند از: تحلیل ساختاری فعل در زبان سُغدی؛ زبان‌های خاموش، یوهان فریدریش (ترجمه، با همکاری یداللّٰه ثمره)؛ وسنتره جاتکه، داستان تولد بودا به روایت سُغدی؛ فرهنگ سُغدی (سُغدی ـ فارسی ـ انگلیسی)؛ تاریخچۀ گویش‌شناسی در ایران؛ مطالعات سُغدی؛ پژوهش‌های ایرانی باستان و میانه.او در هفتم مردادماه و در سن ۹۱سالگی گویا بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.