بگذاريم دانشگاه در سایه امنیت و آزادی رشد کند

دکتر سیدضیاء هاشمی امروز شنبه در مراسم تودیع و معارفه رییس دانشگاه شیراز گفت: ما اگر دغدغه توسعه و رشد علمی و اخلاقی را داریم باید به این اصل یعنی اجازه رشد به دانشگاه در سایه امنیت و آزادی معتقد و پایبند باشیم. وی گفت: ولایت فقیه اصلی پذیرفته شده به لحاظ دینی،‌ علمی و عقلی است. اگر کسانی بخواهند تصویری از این اصل بسازند که با عقل، منطق و دین منافات داشته باشد به حتم ضربه زده‌اند. این نماد دفاع بد است و دفاع بد خطرناکترین نوع دفاع محسوب می‌شود.

وی اضافه کرد: دانشگاه ما دانشگاه دین مدار است، دانشگاه ما دانشگاه عقل مدار است، دانشگاه ما دانشگاه علم محور است و دانشگاهیان متدینانی متخلق، چرا باید آنان را دفع کنیم. این که ما به دنبال اثبات آن باشیم که جمعیت زیادی از دانشگاهیان، دانشجویان، اساتید و کارمندان دانشگاه خارج از چارچوب‌های دین هستند یک طنز تلخ است. هاشمی گفت: هیچ کس نمی‌خواهد بگوید وضعیت موجود و دانشگاه‌های ما در شان جامعه ایران قرار ندارد اما باید اذعان کنیم که به افق‌های مطلوب دست نیافته‌ایم ، چرا که هنوز مرجعیت علمی در جهان نداریم. وی اضافه کرد: اگر بخواهیم جوان عالم، عامل و متخلق پرورش دهیم چه باید بکنیم. این همه تلاش و فعالیت مدیران و دانشجویان و اعضای هیئت‌های علمی نیازمند کشف حلقه‌های مفقوده‌ای است که ما را به وضعیت مطلوب می‌رساند.

آنان که فکر می‌کنند آزادی یک خطر است باید بدانند انقلاب اسلامی یکی از سه شعارش آزادی است
معاون وزیر علوم در ادامه منویات مقام معظم رهبری را نقشه راه در مسیر رسیدن به توسعه علمی مطلوب توصیف و تصریح کرد: اما آیا در محیط پراسترس و ناآرام امکان رشد و جهش علمی وجود دارد؟ ما باید بسترهای رشد و توسعه را فراهم کنیم. باید به این پرسش پاسخ دهیم که چرا حاصل تلاش‌های علمی دانشگاه در جامعه دیده نمی‌شود. چرا بهره کافی از تولید علم در جامعه نمی‌بینیم. آیا دانشگاه منشاء تولید علم نیست یا جامعه پذیرای علم تولید شده دانشگاه نیست و یا جامعه نیازی به علم ندارد.

وی تصریح کرد: اگر قرار است ایران اسلامی محل تجلی و توسعه باشد بدون دانش و دانشگاه راه به جایی نمی‌بریم. وی گفت: این سوال را چه کسی باید پاسخ دهد که چرا به شاخص‌های مطلوبیت دست پیدا نکرده‌ایم. هاشمی ادامه داد: راه رسیدن به کمالات علمی و اخلاقی در جامعه این است که دانشگاه را تقویت کنیم، امنیت خاطر نهاد علمی و آزادی فکر و تلاش علمی دو اصل در رسیدن به این مهم است. وی گفت: آنان که فکر می‌کنند آزادی یک خطر است باید بدانند انقلاب اسلامی یکی از سه شعارش آزادی است. ملت این کلمه و واژه را به عنوان یک هدف انتخاب کرده و نظام اسلامی در جهان پیشگام رسیدن به این هدف بوده، ایران اسلامی نقطه عطف آزادی خواهی در جهان است. اما متاسفانه وقتی از آزادی سخن می‌گوییم برخی چهره‌ها در هم می‌رود. حال آنکه دانشگاه باید پیشگام این مسیر باشد.

معاون وزیر علوم ادامه داد: بدون آزادی، فکر و اندیشه تداوم پیدا نمی‌کند البته آزادی در چارچوب قانون. قانونمندی و آزادی هر دو حول یک محور معنا پیدا می‌کنند، آزادی به معنای ولنگاری نیست. خدا انسان را آزاد آفرید و با معنای فکری و عقلی باید عمل کرد. از طرفی قانون هم می‌گوید آزادی چگونه ایجاد و حفظ می‌شود. بی نظمی و هرج و مرج سهم مهلک آزادی است. هر کس مدافع و طالب آزادی است باید بداند امنیت در جامعه پایه و اساس ایجاد آزادی خواهد بود. هاشمی گفت: امروز به حمدالله در ابعاد مختلف امنیت در جامعه وجود دارد اما امنیت روانی و احساس امنیت که ارزش آن کمتر از امنیت جانی نیست، در برخی موارد وجود ندارد.

کدام مبنای دینی و قانونی به ما اجازه می‌دهد که انگ بزنیم
هاشمی گفت: اگر کسی به خود اجازه دهد که به بهانه دفاع از ارزش‌ها و اصول امنیت و احساس امنیت دیگران را خدشه دار بکند به نظام خیانت کرده است. زیرا در بستر امنیت و احساس امنیت است که نشاط واقعی پیدا می‌شود، تداوم پیدا می‌کند و زمینه‌های رشد فراهم می‌شود. وی دانشجویان و اساتید دانشگاه را سرمایه‌های بزرگ و بی بدیل هر نظام خصوصا نظام اسلامی ایران دانست و گفت: حق نداریم به استادی که از فیلترها گذشته و مشغول بکار شده با بدبینی و سوء ظن نگاه کرده و مورد ارزیابی قرار دهیم. کدام مبنای دینی و قانونی به ما اجازه چنین اقدامی را می‌دهد که انگ بزنیم.

وی کارمند دانشگاه را مایه افتخار دانشگاه دانست و گفت: کسی که در محیط دانشگاه بسترهای مناسب را برای تحصیل علم و تولید علم فراهم می‌کند باید ارج بگذاریم. دانشگاه هویتش به تولید علم است. وی با بیان اینکه آموزش علم، ترویج علم و توسعه علم از اصول پذیرفته شده دینی است، آماده کردن بستر برای دستیابی به این سه اصل را نیز از اصول دینی دانست و تاکید کرد: تفکر بدون آزادی امکانپذیر نیست. اسلام به همه عقاید حتی عقاید سایر ملت‌ها احترام می‌گذارد. اگر به اسم مقدسات دینی مانع تفکر بشویم آزادی و تفکر را محدود کنیم یا به درستی اصول دین را نفهمیده‌ایم یا رفتار ما معاندانه است.

در فرهنگ دانشگاه اسلامی ریا و زهد فروشی جایی ندارد
هاشمی با تاکید بر اینکه بزرگان دین همواره احترام به عقاید و افکار و بیان انسان‌ را محترم شمرده و آنرا به پیروانشان آموخته‌اند، گفت: توقع این است که در این موضوع دانشگاه پیشقدم باشد. وی تظاهر به دینداری را امری مذموم دانست و تاکید کرد: نباید تظاهر به زهد را مبنای عمل قرار دهیم. هاشمی گفت: با ریا، توحید و عبادت معنی پیدا نمی‌کند. اگر ریا بیاید، جایی برای اخلاق نمی‌ماند. دانشگاه ما باید سرآمد اخلاق، علم و دین باشد. تولید علم و پرورش عالمانی توانا، مدیر و کارآمد و اثرگذار سه اصل دانشگاه اسلامی است و در فرهنگ دانشگاه اسلامی ریا و زهد فروشی جایی ندارد. اما تنوع افکار و وجود دیدگاه‌های مختلف بین اهل علم یکی از ضروریات است. اگر گمان کرده‌ایم ایده حق تنها ایده من است و من ملاک حق و باطل هستم آن وقت راه بر بالندگی دانشگاه و در نتیجه جامعه بسته‌ایم.

وحدت حول اصول است نه حول افراد
وی با اشاره به جایگاه شیراز به لحاظ علما، دانشمندان، ادبا و فیلسوفان تاکید کرد که دانشگاه شیراز در این مسیر باید پیشگام کشور باشد و با اشاره به شعری از حافظ گفت: آزادی منطقی مانع از زهد فروشی خواهد شد. شفافیت در قوانین بهترین راه برای جلوگیری از انشقاق و شکاف در جامعه است. معاون فرهنگی وزیر علوم گفت: وحدت حول اصول است نه حول افراد. همه ما پایبند به اصول هستیم و این اصول نیز در تمامی اسناد آمده است. ولایت فقیه هم یک اصل دینی،‌ علمی و عقلی است. لذا اگر کسانی بخواهند تصویری بسازند از ولایت فقیه که با عقل، دین و منطق منافات داشته باشد به آن ضربه زده‌اند. دفاع بد کردن همانا خطرناکترین موضوع در هر جامعه‌ای است. وی تصریح کرد:‌ دانشگاه ما دینمدار و اخلاق مدار است و تمام دانشگاهیان متدینانی متخلق. چرا باید آنان را دفع کنیم. چرا باید اثبات کنیم که جمعیت زیادی از دانشگاهیان خارج از چارچوب دین هستند. این یک طنز تلخ تاریخی است.