گروه فرهنگی: یك فعال اجتماعی و فرهنگی میگوید: هنر موسیقی، ریشه در تاریخ صدر اسلام دارد و اگر موسیقی را از عرفان اسلامی منها کنیم، تقریبا چیزی از آن نمی ماند
رامین ناصح، شاعر و دبیرکل کانون آینده نگری ایران در گفتگو با "بهارنیوز"، از علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به دلیل حمایت قاطعش از هنر موسیقی، تقدیر و تجلیل کرد و با بیان اینکه «جامعه ما از لحاظ شاخصههای سلامت روان، در وضعیت بسیار وخیمی قرار دارد»، گفت: اینکه عامل و مسبب این امر، چه نوع تفکرات و سیاستهایی بوده است، بماند! به قول معروف «بجای اینکه بر تاریکی نفرین کنیم، شمعی برافروزیم». روانشناسان در خلال برشمردن درمانهای مختلفی که برای آسیبهای روانی وجود دارد، مثل محبت درمانی، تغذیه درمانی، ورزش درمانی و... توجه خاصی هم به موسیقی درمانی دارند. انسان شناسان آینده نگر هم تأکید دارند که «هنر، شعر و عرفان، تسکین و مرهمی بر زخمهای روح انسان ماشین زده امروز است». بنابراین ترویج موسیقی (البته موسیقی سنتی و پاپ سالم، نه آن موسیقیهای بی اصالت که انسان را روان پریش میکند) به بهبود سلامت روان فرد و جامعه کمک خواهد کرد.
این پژوهشگر تاریخ اسلام و عرفان اسلامی بیان داشت: مخالفتهای جزم اندیشانه دلواپسان بی ذوق و احساس با موسیقی، که به بهانه حفظ ارزشهای دینی صورت میپذیرد، در واقع وارونه دیدن ارزشهای دینی است. به ضرس قاطع باید گفت: هنر موسیقی، ریشه در تاریخ صدر اسلام دارد. و اگر موسیقی را از عرفان اسلامی منها کنیم، تقریبا چیزی از آن نمی ماند! ناصح توضیح داد: نزد مورخین و محدثین به ثبوت رسیده است که وقتی پیامبر و ابوبکر به مدینه داخل میشوند، در پیش رویشان دف زده میشد، و پیامبر نیز تأیید فرمودند که: «بگذار تا یهودیها بدانند دین ما دین وسیع و آسانگیری است» و سپس با دفزدن پیش رویشان آوازخوانی میشد. و محدث نوری در مستدرک روایت کرده که در شب عروسی فاطمه زهرا، اسماء بنت عمیس دف میزد و آوازخوانی میکرد و پیامبر او را دعا فرمود که دخترم را خوشحال کرده است. دهها روایت در این خصوص وجود دارد که مستنداتش را در کتاب "مسلمانی ز سر گیریم!" مفصلا آورده ام.
وی افزود: غیر از منابع شیعه امامیه، در متون فرقههای مختلف اهل سنت و نیز عارفان و صوفیانِ «سنی - شیعی» روایات بی شماری در این باره نقل شده است. بنابراین روایات جواز موسیقی، منحصر به یک فرقه نیست و متفق علیه است. اهل سنت -در سنن ابن ماجه- نقل میکنند پیامبر هنگامی که همسرش عایشه یکی از خویشاندان خود را به ازدواج یکی از انصار درآورد، توصیه فرمود که به هنگام بردن او به خانه شوهر، آوازه خوانی را با او همراه کنند؛ چرا که انصار از موسیقی لذت میبرند و بنا به نقل سنن بیهقی، آنحضرت در ازدواج یکی از انصار حاضر شد و برایش خطبه نکاح خواند و فرمود: «برای الفت و خیر و فرخندگی رفیقتان دف بنوازید.» ابوسلمۀ بن عبدالرحمن درباره اصحاب پیامبر میگوید: «کانوا یتناشدون الأشعار فی مجالسهم = در مجالس خود سرودخوانی میکردند» به این خاطر است که امام محمد غزالی تصریح کرده که بسیاری از صحابه و پیشینیان پرهیزگار همچون تابعین (شاگردان صحابه)، به خوبی سماع میکرده اند و تا روزگار ما (یعنی قرن پنجم) در مکه و مدینه در جشنهای مذهبی سماع انجام میشود.
ناصح تأکید کرد: مخالفت با موسیقی، مخالفت با علم روانشناسی و ارزشهای راستین دینی است؛ و از طرف دیگر، مخالف با قانون است. هنگامی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان عالی ترین مرجع ذیصلاح برای صدور مجوز کنسرتهای موسیقی، مجوزی را صادر میکند، این، بی قانونی و هرج و مرج است که هر دسته و گروه فشار که احساس دلواپسی میکند، رأسا و خودسرانه اقدام به بهم زدن این برنامهها بکند. بسیار جای خوشوقتی است که وزیر محترم ارشاد که در بسیاری عرصهها کارنامه موفقی داشته اند و به اعتباری، آبروی این دولتند، موضع مشخص و صریح خود را در این زمینه اعلام کرده اند و شجاعانه و با جدیت ایستاده اند. اینگونه مواضع، حمایت از رأی و خواست مردم است. مردم باید بگویند که مملکت چگونه اداره شود و به قول امام خمینی «مردم اگر بر خلاف مصلحت خود هم رأی دادند، رأیشان متبع است و به من و شما ربطی ندارد!» البته همیشه نمی شود همه را راضی نگهداشت؛ چون هیچگاه، 70 میلیون نفر، یک نظر و دیدگاه راجع به مسئلهای ندارند. به همین خاطر است که فلاسفه سیاسی اتباع از رأی اکثریت را مطرح کرده اند و قوه عاقله بشر، هنوز جایگزین بهتری برای دموکراسیِ مبتنی بر رأی اکثریت پیدا نکرده اند. ملت رنجدیده ایران، از در مقابل کاندیداهای ریاست جمهوری که هیچ کدام از زمره علما و روحانیون نبودند، به یک روحانی و اسلام شناس ژرف اندیش رأی دادند که از شعارهایش، تکریم و ترویج موسیقی بود و در مناظرهها تأکید میکرد که «ما ایرانیان موهبتهایی مثل شجریان را داریم که باید آنها را به دنیا عرضه کنیم.» هنرشناسی و حُسن سلیقه و خوش ذوقی، از ویژگیهای دکتر حسن روحانی است و جای امیدواری بسیار است که ایشان و اکثریت کابینه شان، چنین رویکردهای مترقی و اصلاح گرانهای دارند و با قدرت تمام، در برابر قشریونی که رفتار و گفتارشان، بیشتر به خوارج شباهت دارد نه اصحاب پیامبر و ائمه اطهار، میایستند و از ارزشهای دینی و ملی ما همچون موسیقی، حمایت میکنند.
وي میافزاید: موسیقی سنتی ایرانی که با عرفان و مفاهیم معنوی آمیخته و ممزوج شده، حقیقتا از زیباترین و دل انگیزترین موسیقیهای دنیاست و توجه جهانیان را به خودش جلب کرده است. موسیقی عرفانی، آتش در غم و اندوه و افسردگیها و روان نژندیها میزند و احساسات معنوی را تعمیق میکند. مخصوصا موسیقی زنده -در قالب کنسرتها و جشنوارهها و...- سلامت روان انسان را شارژ میکند و این ادعا، مستند علمی دارد. موسیقی كلاسیك به واسطه ریتم و ملودی بر روی ساختار و تواناییهای مغز تاثیر گذار است. ریتم نسبت به افزایش سطح «سروتونین» تولیدی در مغز كمك میكند. سروتونین به عنوان یك هورمون عصبی عامل انتقال پالسهای اعصاب برای تداوم حفظ حس شادمانی و سلامت روان محسوب میشود. در واقع افسردگی فرآیند ناشی از كمبود ترشح این هورمون است. سروتونین زمانی شروع به ترشح میکند كه مغز در معرض شوك مثبتی قرار بگیرد. مثلا اگر ما به نقاشی زیبایی نگاه كنیم، بوی دلپذیری به مشام ما برسد، کسی به ما محبت کند یا به کسی محبت کنیم، یا به موسیقی فرح بخشی گوش بدهیم، مغز اجازه آزادسازی مقدار معینی از سروتونین كه باعث تحریك و به اوج رسیدن احساسات دلپذیر میشود را خواهد داد. به عنوان بنیانگذار کانون «آینده نگری» در ایران اعلام میکنم سلامت روان مردم و جوانان و کودکان و ساختن آینده بهتر برای جامعه ما، به رشد و اعتلای هنر و موسیقی وابسته است. به خاطر دارم که رئیس اسبق پارلمان «ایرلند» میگفت که «موسیقی یک کشور را به دست من بدهید، تا سیاست و اقتصاد آن کشور را برای شما تغییر دهم!!» دلواپسان میدانند ترویج و اشاعه موسیقی یعنی تقویت دینِ عرفانی و رحمانی در مقابل دینِ قشری و تحجرآمیز، ترویج موسیقی یعنی تلطیف احساسات، رقت قلب، مهربانی، تقویت حس صلح خواهی و مداراجویی و تساهل و تسامح و نوع دوستی، که این احساسات به فکر تبدیل میشود و این افکار به تحقق حقوق بشر و عدالت و رواداری و آزادی ختم میشود. بنابراین خوارج زمان باید هم از این موضوع دلواپس باشند و برای متحقق نشدن چنین فاجعهای (!)، در مقابل علم، دین، عرفان، قانون و عرف و رأی مردم و اصول اخلاقی بیایستند و منطق و حربهای هم بجز زور و خشونت و قلدری ندارند!
ناصح تصریح کرد: دولت آقای روحانی با عزم جزم خود مبتنی بر اصلاح و ترقی و تکامل، تا به امروز که کارنامه مقبولی در دفاع از حق و عدالت و آزادی داشته است و هر چند تمام وعدههای آن تحقق نیافته، اما باید به پیچیدگی شرایط ایران و موانع بسیاری که بر سر راه این دولت اصلاح طلب معتدل وجود دارد، از جمله موانعی که ریشه در فرهنگ و ساخت اجتماعی دارد، توجه کرد و با نادیده گرفتن خدمات و توفیقات دولت، با بی انصافی، مشکلات را بزرگنمایی نکرد و بر طبل یأس و ناامیدی نکوبید و دولت را تحت فشار قرار نداد و آب به آسیاب دلواپسان نریخت. زیرا منتهای چپ روی، راست روی است. با شفافیت کامل میگویم: بدون اینکه کوچکترین منافع یا مطامع اقتصادی یا سیاسی از این دولت داشته باشم، صرفا به عنوان یک تحلیلگر مستقل و ناظر، باید عرض کنم که دولت در اکثر عرصهها مدبرانه و در عین حال شجاعانه گام برمیدارد و نیاز به حمایت مردم دارد و همبستگی دولت و ملت است که میتواند عمده ترین مشکلات مملکت را حل کند. در این بین، وزارت ارشاد، استوارترین مواضع را داشته و تقدیر هنرمندان و نویسندگان و روزنامه نگاران واقع گرا را با خود دارد. عملکرد وزارتخانههای پیشرو دولت، هم به نفع مردم و هم به نفع نظام است و امید به اصلاح و بهبود مسالمت جویانه امور کشور را تقویت میکند. چنانکه نور امید را در دل بسیاری روشن کرده و بسیاری مخالفین را تبدیل به منتقد و بسیاری منتقدین را تبدیل به موافق کرده است و شاید توفیقش در این زمینه، از دولت آن سید بزرگوار هم بیشتر بوده است، و اغلب نیروهای اپوزیسیون مسالمت جو هم به این نتیجه رسیده اند که صبر و ملایمت و اصلاحات تدریجی و شیوههای قانونی برای پیگیری آرمان مردم سالاری و حقوق بشر، خیلی بهتر از اینست که کل بنا ویران شود و بخواهند با دست خالی و در فضایی ناامن و متشتٌت، آنرا از نو بسازند. روحانی خوب میداند رویکرد قانونمدارانه و شیوه مسالمت جویانه، حتی در مواجهه با قانون شکنان، معقولانه ترین رویکرد و ریشهای ترین راهکار برای ساختن کشور و جامعهای سالم، پویا و پر از مهر و مدنیت است. آری به فرموده مولانا -عارف و فقیه و موسیقیدان و سماع گر بزرگ ایرانی: «تیغ حلم از تیغ آهن تیزتر / بل ز صد لشکر ظفر انگیزتر».
وجود داشته بعضیا واسه اینکه کارشون راه بیفته
چه تملقایی که نمیکنن ،اینکه از یک وزیری که
وظیفه قانونیش ایجاد فضای فرهنگی و هنریه تشکر
کردن چه معنایی داره،وزیری که از مجوزهای خودشون
نمیتونن حمایت کنن!!! (309706)