الهام هیئتی
حذف ارز یارانهای هر چند با وعده و وعیدهای فراوانی همراه بود اما در نهایت آنچه به معیشت مردم تحمیل شد گرانی افسارگسیخته قیمت كالاهای اساسی بود و تورمی بالای 50 درصد و الباه یارانهای كه اعلام شده است قرار است آخرین پرداختی آن مربوط به شهریویر ماه باشد و از آنجایی كه دولت رئیسی یارانههای دو مرحلهای را با یارانه این دوره ادغام كرده بود، آنچه كه مردم از زمان دولت احمدینژاد به عنوان یارانه دریافت میكردند هم پر خواهد كشید!
دولت ابراهیم رئیسی كه در چند ماه گذشته و پس از حذف ارز 4200 تومانی كالاهای اساسی، مبالغی را ماهانه به حساب هفت دهک درآمدی واریز میکرد تا از آسیبهای حذف دلار ترجیحی در امان بمانند حالا اعلام كرده كه مصمم به جایگزینی کالابرگ با پرداختهای نقدی است. طبق گفتههای معاون وزیر اقتصاد، دولت زیرساختهای فنی برای این منظور را آماده کرده و احتمال اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیکی از مهرماه وجود دارد. به طور کلی دو دیدگاه مختلف در رابطه با این موضوع وجود دارد؛ دولتیها بر این باورند که طرح اعطای کالابرگ به خانوارها موضوعیت خود را از دست داده و بنابراین پرداخت نقدی به دهکهای درآمدی باید تداوم داشته باشد.
مجلسیها اما کماکان اعطای کالابرگ به خانوارها را راهکار مناسبتری برای جبران معیشت عنوان میکنند. در همین راستا نیز دولت در حال مهیا کردن زیرساختهای لازم برای اعطای کالابرگ و حذف یارانههای نقدی است. نكته مغفول مانده اسن است كه به نظر مردم هیچ کدام از شیوههای یادشده نمیتواند به طور کامل به جبران افت قدرت خرید خانوارها بپردازد. حتی مردم هم میدانند نام «كوپن» مساوی است با رانت و امتیاز! میتوان از همین حالا پیشبینی كرد كه كالاهایی كه دولت قرار است در طرح بازگشت كوپن بنگجاند،از كیفیت بالایی برخوردار نیستند و احتمالا هر شركتی كه رانتی دارد میتواند هر آنچه كه روی دستش میماند، وارد طرح كوپن كند و مردم مجبور به استفاده از آن شوند! فكر كنید واردكنندهای ( از طریق رانت و یا هر انمتیاز دیگری) بداند كه قرار است فلان كالایی كه امكان واردات دارد در سبد كوپن قرار گیرد، میرود و ارزانترین، بیكیفیتترین و بنجلترین نمونه آن جنس را از چین وارد میكند و به اسم كالای درجه یك به دولت میفروشد و پول كالای باكیفیت را میگیرد و در نهایت این مردم هستند كه هم یارانه ندارند و هم مجبور به مصرف كالاهای بیكیفیتتر از همیشه خواهند شد تا عدهای بیش از پیش سود كنند!
مردم در واکنشهای متعدد درباره انتخاب میان کالابرگ و یارانه، یارانه را انتخاب کرده و عنوان میکنند که یا پول یارانهها مشکلاتی چون پرداخت قسط، هزینه بیماری و... را میتوانند انجام دهند. برخی از مردم میگویند در خیلی از موارد پول یارانه صرف خرید مواد خوراکی نمیشود و گاهی ناچار میشوند این پول را صرف خرید پوشک یا مایحتاج کودک یا درمان بیماری کنند و از این نظر كه حق انتخاب با آنان است، گزینه بهتری است اما از آنجا كه مبلغ اندك گم است، گره بزرگی را هم از زندگی كسی باز نخواهد كرد.