احتمال قطع ارتباط جبهه النصره با القاعده

به گزارش رویترز، پیشنهاد شده تا "النصره" نام تازه‌ای بر خود بگذارد و اعلام نماید که حاضر است با دیگر گروه‌های مخالف رژیم بعث در سوریه خصوصا ارتش آزاد همکاری کند. در همين حال شبكه العربيه گزارش داد: این روزها جلساتی پی در پی در مناطق سوری تحت کنترل مخالفان اسد میان شخصیت‌های سیاسی و نظامی در ارتش آزاد سوریه و جبهه النصره در جریان بوده است. هدف از این جلسات اقناع رهبران گروه جبهه النصره شاخه القاعده در سوریه برای قطع ارتباط خود با این گروه است.

برخی از مسئولان در اپوزیسیون نظامی سوریه می‌گویند که نشانه‌های مثبتی وجود دارد مبنی بر این‌که در نهایت رهبران النصره این پیشنهاد را خواهند پذیرفت. در همین زمینه، رامی دالاتی عضو شورای عالی فرماندهی ارتش آزاد سوریه به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «نظرهای متفاوتی در میان فرماندهان النصره وجود دارد. برخی موافق، برخی مخالف و برخی مردد هستند.»

او افزود: «آن‌هایی که موافق هستند معتقدند که چنین اقدامی فشارهای ناشی از برخی رفتارهای القاعده را از النصره می‌کاهد اما مخالفان معتقدند که جامعه جهانی رفتاری مثبت با مساله سوریه و اپوزیسیون با طیف‌های مختلف آن نداشت و این مساله حتی در صورت تغییر نام‌ها و سازمان‌ها، تغییر نخواهد کرد و این‌که همین تعامل منفی باعث ایجاد گروه‌های تندرو شد.»

دالاتی خاطرنشان کرد که اپوزیسیون سیاسی و نظامی تمام تلاش خود را می‌کند تا «النصره» را برای گرفتن هرگونه بهانه‌ای از جامعه جهانی بگیرد تا این گروه را با گروه دولت اسلامی موسوم به داعش یکی ندارند. از سویی احمد رمضان عضو شورای سیاسی ائتلاف ملی اپوزیسیون سوریه می‌گوید که فشارهای بسیاری از سوی گروه‌های نظامی و مردمی بر النصره وجود دارد تا ارتباط خود را با القاعده قطع کند و به گروهی ملی تبدیل شود. رمضان تاکید کرد که ائتلاف وجود هرگونه جنگجوی خارجی را در سوریه نمی‌پذیرد و به او کمک نمی‌کند چه «داعش باشد» چه «القاعده» و چه «حزب‌الله».

النصره، شاخه القاعده در سوریه به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر و در پی بحران سوریه فعال شده است. این تحول می‌تواند النصره را که از مدتی پیش دچار ضعف شده، به گروهی توانا در مقابله با گروه دولت اسلامی موسوم به داعش تبدیل کند؛ به ویژه این‌که داعش هم اکنون در معرض فشارهای بسیاری از جمله حملات هوایی ائتلاف بین‌الملل و پیشروی کُردها و نیروهای ارتش عراق است. با وجود این‌که النصره در انتظار تصمیم نهایی شورای مرکزی‌اش در این خصوص نیست، اما در عین حال به نظر می‌رسد نمی‌خواهد وقت را تلف کند.

این گروه اخیرا بر گروه‌های غیر جهادی کوچک در شمال سوریه غلبه کرده، سرزمین‌های تحت کنترل آن‌ها را تصرف کرده و آن‌ها را مجبور به خلع سلاح تا نفوذ خود را در این مناطق تثبیت کرده و راه را برای تشکیلات جدید هموار کند. منابع می‌گویند که مسئولانی از دستگاه‌های اطلاعاتی برخی کشورهای منطقه‌ با ابو محمد الجولانی رهبر النصره دیدار کرده تا او را به قطع ارتباط القاعده تشویق کند.

این مسئولان وعده دادند به محض جدایی النصره از القاعده، از این گروه حمایت خواهند کرد. مزمجر الشام، از شخصیت‌های جهادی نزدیک به گروه‌های اسلامگرا از جمله النصره می‌گوید: «تشکیلات جدید به زودی اعلام حضور خواهد کرد و در آن النصره، جیش المجاهدین و الانصار و گروه‌های کوچک دیگر حضور خواهند داشت.» او ادامه داد: «اسم النصره کنار گذاشته خواهد شد و این گروه از القاعده جدا می‌شود. اما همه امرای النصره با این اقدام موافق نیستند از همین رو اعلام تشکیل گروه جدید به تعویق افتاد.»

جنگ با گروه داعش
یکی از اهداف گروه جدید، جنگ با گروه داعش خواهد بود. ابوبکر البغدادی که در تاسیس النصره پیش از اختلاف‌هایش با الجولانی نقش داشت، رهبر گروه داعش است. پیشتر النصره قوی‌ترین گروه مخالف اسد بود. اما پس از آن‌که اکثر اعضایش به گروه داعش پیوستند، ضعیف شد. پس از آن داعش بسیاری از رهبران النصره را کشت و اسلحه‌شان را مصاده کرد. بسیاری هم از مناطق تحت نفوذ النصره به تصرف داعش درآمد.

اکنون داعش در معرض فشارهای بسیاری در سوریه و عراق خصوصا در پی حملات هوایی ائتلاف بین‌الملل به رهبری آمریکا است. همچنین بخشی از مناطق تحت تصرف خود را در جنگ با کُردها در سوریه و نیروهای مسلح عراقی از دست داد. برخی امیدوارند که جنگجویان گروه جدید که در صورت جدایی النصره از القاعده تشکیل خواهد شد بتواند با دریافت تسلیحات و آموزش، بر داعش غلبه کند.

منابع جهادی می‌گویند که الجولانی به شورای مرکزی النصره پیشنهاد داد که این گروه با گروه ارتش مجاهدین و انصار ادغام شود؛ گروهی جهادی کوچکتر که جنگجویان محلی آن را تشکیل می‌دهند و تحت فرماندهی یک چچنی فعالیت می‌کنند. با وجود مخالفت امرای النصره با این اقدام اما به نظر می‌رسد که الجولانی از اجرای این طرح صرفنظر نکند. یک منبع در النصره می‌گوید: «به طور حتم این طرح اجرا خواهد شد چون گروه به کمک مالی و تسلیحاتی نیاز دارد. هرکس مخالف است می‌تواند برود.»

در استان ادلب در شمال سوریه، النصره بر سرزمین‌های تحت کنترل انقلابیونی به رهبری جمال معروف چیره شد و او را مجبور به فرار کرد. هفته گذشته نیز النصره به پایگاه‌های گروه حزم در استان حلب حمله کرد و آن را مجبور به اعلام انحلال کرد. وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که انحلال گروه حزم بر توانایی‌های اپوزیسیون میانه رو در شمال سوریه تاثیر می‌گذارد.

اما حتی در صورت اعلام انحلال النصره و تشکیل گروه جدید، تغییر عقیده این گروه محل سوال باقی می‌ماند. الجولانی به همراه القاعده در عراق جنگید. برخی از امرای این گروه در افغانستان جنگیده بودند و با ایمن الظواهری رهبر القاعده ارتباطات نزدیک دارند. با این وجود برخی گمانه زنی‌ها خلاف این را می‌گوید. یک منبع در النصره در حلب می‌گوید: «النصره با الظواهری بیعت کرد تا مجبور به بیعت با البغدادی نشود. اما این اقدام درستی نبود و زمان برای کنار گذاشتن آن فرارسیده است. این بیعت هیچ فایده‌ای به حال النصره نداشت و تنها آن را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد.»