تغییر تمایل خانم ها از روسری و مقنعه به شال و پوشش‌های دیگر

اوایل دهه شست شمسی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، خانم ها چه آن هایی که در ادارات دولتی و حتی غیر دولتی مشغول به کار بودند از مقنعه و در موارد معدودی نیز از روسری به عنوان حجاب و پوشش سر خود استفاده می کردند.
 مقنعه و در مواردی روسری دو نوع پوشش سر هستند که در ایران بیشتر به دلیل قانون و عرف استفاده می شوند. اما در سال های اخیر، شاهد تغییر تمایل خانم ها از این دو پوشش به شال و پوشش های دیگر هستیم. این تغییر تمایل به چه عواملی بستگی دارد و چه تاثیراتی بر روی زندگی و استایل خانم ها دارد؟
علاوه بر آن زنان غیر شاغل نیز عمدتا پوششی شبیه پوشش اداری داشتند و معمولا از چادر و مانتو های بلند و انواع روسری و مقنعه استفاده می بردند. اما با گذشت زمان شرایط تغییر محسوسی کرده و فضای اجتماعی تمایلات دیگری را دنبال می کند.

روسری
از قدیم الایام مهمترین پوشش سر خانم ها انواع روسری با جنس های مختلف و متناسب با فرهنگ و آداب و رسوم جامعه محلی هر منطقه از کشور بوده است. در شمال کشور روسری گیلکی، در استان های کرد نشین روسری کردی و در میان اقوام لر جامه مورد استفاده قرار می گرفته است.

محبوبیت روسری در میان زنان از دیروز تا امروز
درست است که تمایل و علایق جوامع بشری در طول مدت زمان تغییر می کند و در ایران این تغییرات متاثر از  انقلاب سال 57 چشم گیر بوده، ولی با توجه به کاربردهای روسری و ریشه های فرهنگی آن، جایگاه این پوشش سر کماکان مستحکم است. ولی نکته ای که در اینجا مطرح است، تغییر در استایل و طرح ها می باشد. مثلا روسری های قواره کوچک و یا فانتزی در میان خانم های جوان تر مورد پسند تر می باشد. 

تاثیر گستریش صنعت مد بر تغییر پوشش از روسری به شال
یکی از عوامل مهمی که در این تغییر تمایل نقش دارد، پیشرفت و گسترش صنعت مد است. با تولید و عرضه شال ها و پوشش های متنوع و مدرن، خانم ها می توانند بر اساس سلیقه و شخصیت خود، پوشش مناسب را انتخاب کنند. شال ها و پوشش های جدید، از جنس ها، طرح ها، رنگ ها و اندازه های مختلفی هستند که باعث ایجاد تنوع و زیبایی در پوشش خانم ها می شوند. برخی از این شال ها و پوشش ها، از پارچه های نخی، پلیسه، شنی، لمه دار،  حریر، کرپ و ساتن ابریشم تهیه شده اند.

ترجیح شال به روسری
واقعیت این است که برای کاربرد های روزانه خانم ها معمولا ترجیح می دهند از شال های ساده استفاده کنند که راحت تر روی سر بسته می شود و حتی می توان آن را به عنوان گردنی نیز استفاده کرد. با مراجعه به نتایج ترند اینترنت ( گوگل ترند و امثال آن) و تفاوت میزان جست و جوی کلمه شال در مقایسه با روسری این موضوع عیان است به طوری که جست و جو و در نتیجه تقاضا برای شال بیش از 7 برابر روسری می باشد.

دلایل اقبال به شال به جای روسری:
•    ساده و صمیمی تر بودن
•    کاربرد دو منظوره به عنوان حجاب، و شال گردن
•    طرح های ساده تر و تناسب آن با استایل های تک رنگ
•    قیمت های پایین تر به صورت کلی
•    اقبال در میان جوانان بخصوص در فضاهای دانشگاهی

روسری مجلسی، انتخاب بدون جایگزین
اما در مورد مجالس و مهمانی های رسمی باید اعتراف کرد که روسری انتخاب بی بدیل در میان زنان می باشد. مخصوصا جنس هایی مانند ابریشم و حریر که کیفیت بالا و جلوه خاص و جذابی دارند به عنوان تنها انتخاب خانم های با حجاب مورد استفاده قرار می گیرند.

چرا روسری هیچ گاه جایگاه خود را از دست نمی دهد:
•    ریشه های فرهنگی و قدیمی آن در میان اقوام
•    طرح های چشم نواز روسری و تناسب آن با لباس های مجلسی و فاخر
•    جنس های با کیفیت و در برخی موارد لاکچری روسری
•    جایگاه روسری در فرهنگ برخی کشور های دیگر مسلمان
•    تنها گزینه مناسب برای مجالس فاخر می باشد

مقنعه زنانه در رقابت با شال و روسری
مقنعه به عنوان مهمترین پوشش سال های اول انقلاب و تا همین یکی دو دهه پیش در میان خانم ها سال ها یکه تازی کرده است. اما با تغییرات فرهنگی تقاضای این پوشش در میان خانم ها به شدت کاهش پیدا کرده است. در واقع می توان گفت تنها مورد مصرف این پوشش در ادارات دولتی و آن هم به دلیل محدودیت ها و شرایط خاص آن محثط ها می باشد و در غیر این صورت اقبال چندانی به این نوع پوشش در میان زنان نیست و خانم ها شال و روسری را به مقنعه ترجیح می دهند.



شال و روسری جدید و چشم نواز
با توسعه صنعت لباس و گسترش استفاده از تکنولوژی های طراحی و تولید نوین در صنعت شال و روسری، تحولی در این نوع لباس های زنانه اتفاق افتاده است. چیزی که اصولا پوششی مانند مقنعه امکان بهره گیری از آن را ندارد.
بنابراین نتیجه واضح است، در یک سو انتخاب هایی پر رنگ و لعاب در برابر خانم ها قرار دارد که چشم هر بیننده ای را می گیرد و در سوی دیگر پوششی سخت و ساده.

دلایل کاهش محبوبیت مقنعه
 دلایلی را برای کاهش محبوبیت مقنعه می توان نام برد از جمله گرمای هوا، ناممکن بودن استایل دهی به آن، طرح های به شدت ساده، ذهنیت های فرهنگی با توجه به کاربرد فراوان آن در محیط های اداری و مذهبی و .... . اما همه این موارد را می توان در یک کلمه خلاصه کرد. ناهماهنگ بودن با مد روز . این پوشش کاربرد اداری دارد و اصلا با سلیقه روز بانوان هماهنگی ندارد و بنابراین اگر الزامی به پوشیدن آن نباشد، کسی سراغ آن نمی رود.

تغییر نگرش بانوان و عقب ماندن مقنعه از روسری و شال
عامل دیگری که در این تغییر تمایل تاثیرگذار است، تغییر نگرش و روحیه خانم ها است. خانم ها امروزه، بیشتر به خود اعتماد، خودباور و خودآگاه هستند. آن ها می خواهند خود را بیان کنند و شخصیت خود را نشان دهند. آن ها دیگر نمی پذیرند که تحت تاثیر قوانین و عرف های سنتی قرار بگیرند و محدود شوند.
آن ها می خواهند از آزادی و خلاقیت خود در انتخاب پوشش استفاده کنند و با شال و پوشش های جدید، استایل خود را بسازند. آن ها می دانند که شال و پوشش های جدید، نه تنها زیباتر و شیک تر هستند، بلکه راحت تر و خنک تر هم هستند. 

شال یکه تاز پوشش سر زنانه
با بیشترین بازار خرید  و فروش پوشش سر زنانه، شال یکه تاز حجاب سر در بین خانم ها می باشد. شال راحت ترین نوع پوشش، ارزان ترین ، صمیمی ترین و پر مصرف ترین لباس زنانه می باشد. این موضوع موجب شده تا بسیاری از تولید کنندگان شال و روسری، قسمت اعظم تمرکز خود را بر تولید شال و بازار یابی این محصول قرار دهند.

روسری شاد یا شال ساده برای دختر خانم ها
دختر خانم های جوان و نوجوان که معمولا از شور و حرارت جوانی نصیب زیادی دارند، به دنبال لباس هایی هستند که با علایق و هیجانات دوران پر شور زندگی آن ها هماهنگ باشد. بررسی بازار و همچنین مشاهده نوع پوشش این گروه سنی نشان می دهد، با اینکه روسری های شاد و فانتزی زیادی در بازار در دسترس این گروه سنی خانم ها قرار دارد ولی با توجه به علایق روز و ترند، دختر خانم ها معمولا شال را به انواع روسری ترجیح می دهند.

روسری مشکی محبوبتر از شال در مناسبت های عزاداری
شاید یک استثنای دیگر در مورد اقبال به شال ایام مناسبتی مانند محرم و یا مراسم سوگواری باشد. در این مجالس خانم ها معمولا ترجیح می دهند از روسری که کمی رسمی تر از شال است برای احترام و تکریم این ایام و مراسم هایی که در آن شرکت می کنند بهره بگیرند. به این دلیل است که معمولا روسری مشکی در بازار ها و حتی تک فروشی ها بیشتر از شال مشکی پیدا می شود.

روسری نخی رقیب اصلی شال
شال یکه تاز دنیای پوشش سر خانم ها می باشد، اما مهمترین رقیب شال، روسری ساده نخی همیشه در صحنه است. مخصوصا در میان خانم های میان سال و کهنسال که به دنبال یک حجاب سر راحت می گردند و درعین حال دوست ندارند شال به سر کنند، روسری نخی اقبال کامل و بی رقیبی دارد. 



شال و روسری را از کجا بخریم
در اکثر محله ها معمولا مغازه هایی تحت عنوان روسری فروشی وجود دارد که به راحتی برای خرید مقنعه، روسری و یا شال می توان به آن ها مراجعه کرد. علاوه بر آن بازار های اصلی هر شهر نیز معمولا راسته و یا بورس این نوع کالا ها را به صورت متمرکز دارا می باشند. ولی با گسترش استفاده از فضای مجازی و اینترنت، امکان خرید آنلاین این نوع کالا ها نیز کاملا فراهم است.

خرید آنلاین شال و روسری، مزیت فری سایز بودن 
شال و روسری تنها ابعادی که دارد قواره است. مثلا روسری در قواره های 90 که قواره کوچک روسری محسوب می شود تا قواره های 100 و 110 که ابعاد متوسط و 120 تا 140 و حتی بیشتر که قواره های بزرگ تر می باشند موجود می باشد. ولی نکته مهم اینجاست که این قواره ها برای هر کسی قابل استفاده است و محدودیت سایز برای این نوع لباس وجود ندارد. بنابراین یکی از راحت ترین و آسوده ترین خرید های اینترنتی لباس می تواند خرید روسری و یا شال باشد که هیچ گاه نگران کوچک یا بزرگ بودن آن نخواهید بود.

مهمترین بازار سنتی شال و روسری
مهمترین و بزرگترین بازار خرید روسری و شال، بازار جعفری در بازار بزرگ تهران است. البته امکان خرید تکی از این بازار تقریبا مقدور نیست و غرفه داران معمولا به صورت چند تایی محصولات خود را عرضه می کنند.

مهمترین برند های تولید شال و روسری
خوشبختانه شرکت های خوبی در زمینه تولید محصولات حجابی در کشور مشغول فعالیت هستند که برند های نام آشنایی را نیز در این زمینه به بازار معرفی کرده اند. از جمله مهمترین این برند ها می توان به مارک GNT ، hps ، ماتا، کاریان و بسیاری برند های دیگر اشاره کرد. برخی از این برند ها محصولاتی را عرضه می کنند که از نظر کیفیت با نمونه های خارجی و اکثرا ترک کاملا قابل قیاس و رقابت هستند.

قیمت روسری و شال
متاسفانه در بازار کشور به دلیل عدم ثبات اقتصادی، نرخ هیچ لباسی مشخص نیست. ولی می توان گفت که قیمت یک روسری مجلسی با کیفیت معمولا از 150 هزار تومان شروع می شود و تا نزدیک یک میلیون تومان هم ممکن است پیش برود. برای روسری های نخی و ساده تر قیمت ها کمی پایین تر است و با هزینه ی حدود 100 هزار تومان، هنوز گزینه های قابل قبولی در دسترس است. 
شال نیز که به عنوان پوشش سر ساده تر محبوبیت خود را در نزد بانوان به دست آورده قیمت های مناسب تری نسبت به انواع روسری دارد و با هزینه حتی کمتر از 100 هزار تومان، محصولات با کیفیتی در بازار در دسترس است که با افزایش کیفیت قیمتها تا حدود 300 یا حتی 400 هزار تومان افزایش پیدا می کند.

روسری و شال ارزان بخریم یا نه؟
در یک کلام نه. روسری و شال ارزان معمولا از کیفیت بسیار پایینی برخوردار هستند و از مواد نفتی بی کیفیت که در بعضی موارد حتی بودار نیز هستند تولید شده اند. بنابراین توصیه می کنیم که به سراغ شال و روسری ارزان قیمت که در بعضی فروشگاه ها ارزه می شود نروید.

روسری لبنانی
روسری لبنانی و یا بستن آن به صورت لبنانی را هر خانمی حداقل یک بار تجربه کرده است. باید گفت این که این سبک از پوشش سر که مبدا آن خارج از ایران است در میان خانم ها بسیار محبوب بوده و مخصوصا در مجالس و مهمانی ها بسیار پرکابرد است.

شال و روسری ترک
 لباس های ترک با توجه به کیفیت قابل قبول آن در میان ایرانی ها و حتی بسیاری کشور های اروپایی همیشه مطرح بوده است. در این میان شال و روسری ترک و یا حداقل با پارچه ترک پربازار ترین محصول خارجی در بازار حجاب و پوشش سر کشور محسوب می شود.

روسری طرح برند های معروف
روسری گوچی، فندی، لویی ویتون و ... را همه خانم ها دیده اند. طرح برندهای حوزه لباس های معروف به عنوان طرح مورد پسند خانم ها کاربرد فراوانی دارد و در کنار طرح های گلدار، ساده، زنجیری و ... بسیاری از خانم ها علاقه دارند تا این نوع از پوشش ها را که دارای طرح یک برند معروف بین المللی هستند را مورد استفاده قرار دهند.

نتیجه
در نهایت این تغییر تمایل، تاثیرات مثبتی بر روی زندگی و استایل خانم ها دارد. خانم ها با استفاده از شال و پوشش های جدید، می توانند اعتماد به نفس و جذابیت خود را افزایش دهند. آن ها می توانند با ترکیب و تنظیم شال و پوشش ها با لباس ها و اکسسوری های مختلف، برای موقعیت های متفاوت، مثل محل کار، دانشگاه، مهمانی، خرید و ...، استایل مناسب را داشته باشند. آن ها می توانند با شال و پوشش های جدید، صورت و چهره خود را زیباتر و خوش فرم تر نشان دهند. آن ها می توانند با شال و پوشش های جدید، خود را با جامعه و جهان هماهنگ کنند و از روند تکاملی مد و فشن عقب نمانند.