گروه علمی وفناوری: محققان دانشگاه مينه سوتا موفق به توليد يك كريستال فلزي شده اند كه دائما تغيير شكل مي دهد.
اين كريستال فلزي، نمونه اوليه يك خانواده جديد از مواد هوشمند است كه كاربرد گسترده اي در تمام زندگي بشر خواهد داشت. اين كريستال جامد كه آلياژي از نيكل و تيتانيوم است martensite نام دارد و حاوي دو آرايه مختلف اتمي است. اين ماده مدام بين اين دو آرايه تغيير شكل ميدهد. شكل اين ماده جامد بر اثر سرد يا گرم شدن هزاران بار تغيير ميكند و اين در حاليست هيچ تغييري درخواص و ويژگي هاي آن حاصل نمي شود. اين خاصيت تابه حال در هيچ مادهاي ديده نشده است.
يكي از ويژگي هاي منحصربه فرد اين كريستال اتمي، توانايي به خاطر سپردن اشكال قبلي است؛ يعني اگر اين ماده به شكل هاي مختلف تبديل شود، حالت اوليه خود را از ياد نمي برد به همين علت به آن فلز shape memory نيز گفته ميشود.
مهمترين كاربرد اين فلز در فضاپيما و موتورجت است.اين فلز ارزشمند علاوه بر كاربردهاي فضايي، در پزشكي نيز مورد استفاده قرار مي گيرد. ميتوان از اين كريستال جامد به عنوان چارچوب نگه دارنده ستون فقرات پس از عمل جراحي و ابزاري براي بازكردن شريانهاي قلب استفاده كرد.يكي ديگر از كاربردهاي اين فلز در قاب عينك است. تابه حال اين فلز در پنجره هاي خودكار، پانلهاي خورشيدي، تلسكوپ فضايي هابل و به تازگي در هواپيماي بوئينگ ۷۸۷ مورد استفاده قرار گرفته است. اين فلز در لبه عقبي خنك كننده موتور هواپيما قرار مي گيرد و باعث ميشود كه هواپيما هنگام بلندشدن از زمين صداي ناهنجار توليد نكند. مدير اين پروژه تحقيقاتي گفته است كه ميتوان از اين آلياژ براي تبديل گرماي تلف شده تلفن همراه و لپ تاپ به جريان الكتريسيته استفاده كرد.