ارز ۴۲۰۰ تومانی تولید کننده را دلال کرده است

گروه اقتصادی: موضوع حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیصی برای واردات کالاهای اساسی از جمله مباحث بحث برانگیزی است که در خصوص حذف یا عدم حذف آن شبهات بسیاری وجود دارد. به طوری که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ صحبت از حذف آن به میان آمده و حتی خبرهایی مبنی بر اجرایی شدن آن از دی ماه جاری نیز منتشر شده با این وجود چندی پیش معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را منتفی اعلام کرد، اما هنوز خبری قطعی مبنی بر تصمیم نهایی تصمیم گیرندگان در این خصوص از سوی مسئولان اعلام نشده است. این در شرایطی است که تخصیص یا عدم تخصیص ارز برای تولید کنندگان بسیار حیاتی است و تولید در شرایط جاری بودن ارز دولتی با تولید در شرایط حذف آن بسیار متفاوت است و نیاز به تصمیمات ویژه ای از سوی تولید کنندگان بخش دارد. با این وجود به گفته «محمد یوسفی» رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی کشور به نظر می رسد تصمیم گیرندگان حرف های خود را یکی نکرده اند و بدون هماهنگی با یکدیگر هر روز تصمیم جدیدی را در این خصوص مطرح می کنند.

اینکه یک روز می گویند ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف می شود و روز دیگری می گویند ارز دولتی پابرجاست تولیدکنندگان را سرگردان و بلاتکلیف کرده است
تولید کنندگان کماکان در مورد شرایط تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بلاتکلیف هستند| مسئولان و تصمیم گیرندگان حرف های خود را یکی کنند
یوسفی با اشاره به صحبت های اخیر معاون امور دام و معاون بازرگانی وزارتخانه مبنی بر عدم حذف ارز دولتی می گوید: بهتر است آقایان مسئول حرف های خود را با هم یکی کنند تا تولید کننده و مصرف کننده از بلاتکلیفی در بیایند. نه اینکه دولت یک حرف بزند، معاون وزیر چیز دیگری بگوید و همه را سردرگم کنند.
او خاطر نشان می کند: منطقی تر است که مسئولان امر در ابتدا مشکل ارزی را حل کنند و هرگاه قاطعانه اعلام کردند ارز ۴۲۰۰ تومانی دیگر نیست، پس از آن مشخص کنند تولید کننده ها به فلان طریق و فلان قیمت محصول خود را تولید کنند.

یوسفی می افزاید: از سوی دیگر پس از آن بایستی برای مصرف کننده نیز راهکار مناسبی در راستای دوام آوردن در برابر گرانی ها و بالا بردن قدرت خرید ارائه دهند. در آن زمان است که می توان گفت در شرایط جدید تولید کنندگان چه باید بکنند که تولید لطمه نخورد.او تصریح می کند: با این وجود در حال حاضر تولید در بخش مرغ بالا است و قیمت ها هنوز به قیمتهای تعیین شده هم نرسیده است اما در صورتی که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قطعی شود مسلما وضعیت تولید نیز تغییرات اساسی خواهد داشت.

افزایش قیمت ها ناشی از این است که تولید کنندگانی که دستی در سامانه بازارگاه دارند و سریع می توانند نهاده مورد نیاز را بگیرند بخشی از آن را صرف تولید و مابقی را در بازار آزاد با قیمت چندین برابر نرخ دولتی به فروش می رساند
ارز ۴۲۰۰ تومانی چگونه تولید کننده را دلال کرده است؟
اگرچه این بلاتکلیفی در حذف یا عدم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیش از گذشته تولید کنندگان را سردرگم کرده است اما برخی فعالان صنعت کشاورزی معتقدند این کار باید در هر صورت اجرایی شود چرا که تنها عده ای از آن منتفع می شوند که مسئولیتی دارند و با یکسری زد و بندها به راحتی نهاده مورد نیاز را از سامانه بازارگاه تامین می کنند. به عبارت دیگر برخی کارشناسان می گویند: نهاده هایی که با قیمت دولتی در سامانه بازارگاه عرضه می شود به دست همه تولید کنندگان نمی رسد و بخش عمده ای از آنها عملا محصول مورد نیاز خود را از بازار آزاد و با قیمتی چندین برابر بالاتر از قیمت دولتی تامین می کنند. لذا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تنها موجب می شود دست برخی افراد از چنین رانت ها و سوء استفاده هایی کوتاه شود.

علی محمدی فعال بخش کشاورزی در این خصوص به خبرنگار بازار می گوید: ارز ۴۲۰۰ تومانی نه تنها در بخش کشاورزی هیچ نقشی ایفا نکرده بلکه توانسته بزرگترین رانتی را ایجاد کند که امروز ما شاهد آن هستیم؛ یعنی تولید کننده و مصرف کننده تواما متضرر شده اند.محمدی به اشاره به اینکه علیرغم تخصیص ارز دولتی هر روز شاهد افزایش قیمت ها هستیم می افزاید: افزایش قیمت ها در این حوزه ناشی از این است که تولید کنندگانی که دستی در سامانه بازارگاه دارند و سریع می توانند نهاده مورد نیاز را بگیرند بخشی از آن را صرف تولید و مابقی را در بازار آزاد با قیمت چندین برابر نرخ دولتی به فروش می رساند. لذا هم پول آنچه خریداری کرده است را به اصطلاح از بازار آزاد در می آورد و هم تولید خود را دارد.او می گوید: به نظر بنده خود تولید کننده الان تبدیل به دلال شده است. یعنی به جای اینکه واحد تولیدی خود را تقویت کند و با پتانسیل بالا کار کند نصف نهاده را نقدا در بازار می فروشد و با مابقی آن را تولید می کند. پس می توان گفت این ارز تخصیصی جامعه تولید ما را به قهقرا کشیده است.

در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی احتمال دارد ۱۰ تا ۲۰ روز اول دلالان به اصطلاح طغیان کنند و یکسری جریان سازی ها را رقم بزنند اما در کمتر از یک ماه بازار به تعادل می رسد
تولید کننده با ۵۰ درصد ظرفیت کار می کند چون ۵۰ درصد نهاده دولتی را در بازار آزاد به فروش می رساند| یک ماه پس از حذف ارز اوضاع عادی می شود و بازار به تعادل می رسد
محمدی در پاسخ به این سوال که اگر ارز دولتی حذف شود در ادامه چه اتفاقات مثبت و منفی در جامعه رخ می دهد، می گوید: وقتی ارز برداشته شود تولید کننده باید تولید کند و چون نمی تواند واحد تولیدی را بخواباند پس به دنبال این می رود که محصول با کیفیت و با قیمت مناسب خریداری کند.او ادامه می دهد: از سوی دیگر بازار خود بخود آرام می شود و تولید کننده می تواند مازاد تولید را صادر کند. پس به این ترتیب نه تنها رانت ایجاد شده از بین می رود بلکه تولید هم درست می شود و ظرفیت های تولید نیز پر می شود.

این فعال بخش می گوید: مساله اینجا است که الان تولید کنندگان با ۵۰ درصد ظرفیت کار می کنند چون نصف نهاده های خود را در بازار آزاد می فروشند و همین امر باعث گرانی ها شده است. اما اگر این رانت فعلی حذف شود تولید کننده تولید محصولات را افزایش می دهد و قیمت ها شکسته می شود و بازار متعادل می گردد.
او در خصوص تبعات منفی این اقدام نیز می گوید: در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی احتمال دارد ۱۰ تا ۲۰ روز اول دلالان به اصطلاح طغیان کنند و یکسری جریان سازی ها را رقم بزنند تا به دولت و تصمیم گیرندگان به نوعی اخطار بدهند که وضعیت آشفته است اما نهایتا در کمتر از یک ماه شرایط عادی می شود