نسبت پول به نقدینگی به 25.71 درصد رسید

گروه اقتصادی: روز چهارشنبه آخرین آمارها از جزئیات متغیرهای پولی و اعتباری، مربوط به اسفند ماه سال گذشته از سوی بانک مرکزی منتشر شد. آماری که از افزایش 10.8 واحد درصدی نرخ رشد پایه پولی در سال 1401 حکایت دارد اما از سوی دیگر نرخ رشد نقدینگی در سال گذشته با با کاهش 7.9 واحد درصدی نسبت به سال 1400 مواجه شد و به 31.1درصد رسید. با این وجود، رکوردشکنی نسبت پول به نقدینگی که یکی از شاخص‌های مهم ارزیابی سیالیت نقدینگی در اقتصاد است، حاکی از آن است که نمی‌توان خیلی هم به کاهش نرخ رشد نقدینگی امیدوار بود.

روند نسبت پول به نقدینگی در سال 1401
نسبت پول به نقدینگی به 25.71درصد رسید
به گزارش تجارت نیوز، براساس گزارش بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در اقتصاد ایران در پایان سال گذشته از مرز 6 هزار و 337هزار میلیارد تومان عبور کرد که از میزان سهم پول معادل هزار و 629هزار میلیارد تومان و سهم شبه‌پول، چهار هزار و 707 هزار میلیارد تومان بود.به این ترتیب نسبت پول به نقدینگی در پایان سال 1401 به 25.71درصد رسید. رقمی که در ابتدای سال معادل 19.74درصد بود و تنها در طول یک سال، حدود 6درصد رشد کرد تا رکوردی جدید را ثبت کند.

تفاوت پول و شبه‌پول چیست؟
نقدینگی از دو جزء پول و شبه‌پول تشکیل می‌شود. البته تعریف اقتصادی پول از تعریف عامیانه آن متفاوت بوده و شامل سپرده‌های دیداری و اسکناس و مسکوک در دست اشخاص است. سپرده‌های دیداری هم آن دسته از سپرده‌ها هستند که سپرده‌گذار از آنها سودی دریافت نمی‌کند اما می‌تواند از آنها برداشت کند.شبه‌پول نیز بخشی از نقدینگی است که قدرت نقدشوندگی کمتری نسبت به پول دارد و شامل سپرده‌های مدت‌دار، اوراق بدهی، اسناد خزانه و… می‌شود.از آنجا که نقدشوندگی پول نسبت به شبه‌پول بیشتر است، افزایش این بخش از نقدینگی می‌تواند در کوتاه‌مدت تورم‌زا باشد.

از همین روی دولت‌ها تلاش می‌کنند با اعمال سیاست‌های گوناگون، پول را به سوی تبدیل شدن به شبه‌پول هدایت کنند.با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهند که بانک مرکزی نتوانسته در تحقق این هدف نیز موفق باشد و سهم پول از نقدینگی به طور نگران‌کننده‌ای در حال افزایش است.

تخت گاز بخش تورم‌زای نقدینگی
گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که اگرچه در سال 1401، سرعت رشد نقدینگی با کاهش 7.9 واحد درصدی نسبت به سال 1400 مواجه شده، اما این اتفاق به واسطه کاهش نرخ رشد شبه‌پول از 38.1درصد در سال 1400 به 22.4 درصد بوده است.این در حالیست که نرخ رشد پول یا همان بخش تورم‌زای نقدینگی، در سال 1401 سرعت گرفته و با افزایش 22.4 واحد درصدی به 65.4درصد رسیده است.

چرا باید نگران جهش نسبت پول به نقدینگی باشیم؟
رشد افسارگسیخته و رکوردشکنی‌های متوالی نسبت پول به نقدینگی، از آن جهت نگران‌کننده است که می‌تواند نشان‌دهنده افزایش انتظارات تورمی در اقتصاد باشد.در یک اقتصاد با ثبات، مردم مایل هستند که تنها به اندازه نیازهای روزمره خود پول نگهداری کنند و منابع مازاد خود را پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری کنند؛ چرا که پول، بخشی از نقدینگی است که سودی به صاحب خود نمی‌دهد.

با این وجود، سرکوب نرخ بهره از طرفی و افزایش انتظارات تورمی میان فعالان اقتصادی از سویی دیگر، باعث شده که مردم منتظر افزایش بیشتر قیمت‌ها در آینده نزدیک باشند. بنابراین آنها پول‌های خود را از سپرده‌های مدت‌دار خارج کرده و صرف خرید دارایی‌های مختلف می‌کنند که خود این فرآیند هم می‌تواند باعث افزایش نرخ تورم شود.